تعرفه اینترنت ایران از منظر اعداد و ارقام

آی‌تی‌من- اینترنت ایران طبق گزارش موسسات معتبر جهانی ازسال‌های اخیر تاکنون به عنوان ارزان‌ترین سرویس در میانکشورهای جهان شناخته می‌شود. برای مثال موسسه انگلیسیCable.co.uk در آخرین گزارش خود ایران را طبق شاخص هزینهماهانه پرداخت پهنای باند، ارزان ترین کشور برای نرخ اینترنتاعلام کرده و کشور اوکراین در جایگاه بعدی این رتبه بندی قراردارد.

هم اکنون متوسط قیمت هر گیگ اینترنت همراه در ایران 2700 تومان است که در صورتی که با دلار بیش از 27هزار تومانمحاسبه شود، هر گیگ اینترنت در ایران کمتر از 10 سنت است واین رقم ارزان‌ترین تعرفه برای یک گیگ دیتا در دنیا به شمار می‌رود.

اما مساله اینجاست که همیشه «ارزان بودن»، یک موهبت محسوبنمی‌شود و در خصوص قیمت اینترنت باید گفت که این ارزان نگاهداشتن و ثبات قیمت در سال‌های اخیر، که حاصل اعمالسیاست‌های اشتباه و متعاقب برنامه‌ریزی‌های نادرست بوده،نتیجه معکوس در پی داشته و به ضرر بخش ICT کشور تمام شدهاست.

بر اساس آمار رسمی‌بانک مرکزی، تورم در 4 سال گذشته معادل210 درصد بوده و عدد شاخص تورم از 105.5 در خرداد 96 به 327.4 در تیرماه 1400 رسیده و قیمت‌ها 3.1 برابر شده است.

با این حال اما بر خلاف افزایش قیمت تمامی‌کالاها و خدمات دراین سال‌ها، قیمت اینترنت از شاخص‌ها و واقعیت‌های موجود دربازار تبعیت نکرده و افزایش نیافته است. این عدم افزایش قیمت،آثار مخرب خود را بر کیفیت اینترنت کشور گذاشته و روز به روز ازتوسعه زیرساخت‌های ارتباطی کاسته شده است.

افزایش نیافتن نرخ‌های ارتباطی همسو با تورم و غیرواقعی بودنقیمت اینترنت ‌همراه، سبب شده تا شبکه موبایل در این سال‌هافشار مضاعفی را نیز تحمل کند و ترافیکی که باید روی شبکهاینترنت ثابت مدیریت می‌شد، به شبکه همراه وارد شود.

این در حالی است که اصولاً شبکه موبایل نباید محل پاسخگوییبه نیاز کاربران در تمامی‌اوقات باشد و اغلب بار اصلی مصرفاینترنت، بر دوش شبکه ثابت است؛ اما به دلیل رویکرد غلطدولتمردان در ایران، اپراتورهای موبایل بار اصلی مصرف اینترنتکشور را به دوش می‌کشند و با وجود تلاشی که برای توسعهزیرساخت‌های شبکه‌های موبایل صورت می‌گیرد، روز به روز ازکیفیت اینترنت کاسته می‌شود.

حال با ثابت نگه داشتن قیمت اینترنت در این سال‌ها، ممانعت ازافزایش تدریجی قیمت متناسب با تورم روز و عدم توسعه شبکهاینترنت ثابت کشور، روز به روز ظرفیت خالی شبکه موبایل بهحداقل ممکن رسیده و اشباع شده و این مساله افت کیفی شبکه رابه همراه داشته است.

در حالی که اگر نرخ اینترنت هر سال و مطابق با سایر خدمات وکالاها از الگوی تورم تبعیت می‌کرد و به صورت پلکانی تغییرمی‌یافت، شاید هم اکنون شاهد بروز این حجم از مشکلات در شبکهارتباطی کشور نبودیم.

توجه به این نکته ضروری است که هزینه نگهداری شبکه متأثر ازافزایش هزینه‌های دلاری و اثر تورم در هزینه‌های ریالی است که بهشدت نیز طی سال‌های اخیر افزایش یافته است و به دلیل کاهشارزش پول ملی، امکان سرمایه‌گذاری ارزی اپراتورها برای خریدتجهیزات توسعه شبکه و خدمات، به حداقل ممکن رسیده و اینوضعیت یک بحران در صنعت ICT تلقی می‌شود.

شکی نیست که توسعه تکنولوژی‌های جدیدی مانند5G ، فیبر وهوش مصنوعی، نیازمند تزریق سرمایه است و با وجود بحرانیکه هم اکنون در شبکه اپراتورهای موبایل وجود دارد، اینسرمایه‌گذاری تقریبا غیر ممکن می‌نماید.

با تمام این اوصاف، تنها راه حل برون رفت از شرایط موجود،واقعی سازی قیمت اینترنت است که ثمره آن بازگشت کیفیت بهشبکه ارتباطی کشور، اصلاح الگوی مصرف و کاهش فشار ازظرفیت شبکه اینترنت همراه و نیز سرمایه‌گذاری اپراتورها برایتوسعه نسل‌های جدید ارتباطی، خواهد بود.