نگاهی به سیر تحول آی‌پد اپل در 9 سالگی

آی‌تی‌من- در آن زمان، بسیاری این تبلت را «آیپاد تاچ غول‌پیکر» می‌خواندند. اما جابز در مراسم رونمایی از آی‌پد، به این طعنه‌ها توجه نکرد و آی‌پد را «پیشرفته‌ترین فناوری ما در یک دستگاه جادویی و انقلابی» لقب داد؛ عنوانی که هنوز هم اپل برای این دستگاه به کار می‌برد، هرچند که آی‌پد، تا آن حد که جابز پیش‌بینی می‌کرد، انقلابی از کار درنیامد.
 
از جهاتی، اینکه چشم‌انداز اپل برای آی‌پد از 9 سال پیش تا کنون، ثابت بوده، قابل تحسین است. اگر به سال 2010 میلادی برگردید و یک اپل مربوط به امسال را (مثلا آی‌پد ایر که اخیرا معرفی شده) با خود ببرید، همه این دستگاه را بلافاصله خواهند شناخت. زیرا از لحاظ طراحی، همچنان با همان فلسفه مواجه‌ خواهند شد: دستگاهی با صفحه نمایش سرتاسری با وزن و ابعادی تقریبا مشابه نسخه اولیه که رابط کاربری‌اش با اپ‌هایی که استفاده می‌کنید سازگاری دارد.
 
البته آی‌پد در این سال‌ها تغییرات زیادی کرده و این اتفاق خوبی است؛ زیرا اولین آی‌پد که یک محصول نسل اولی اپل بود؛ محصولی قانع کننده ولی ناقص. آن دستگاه اولیه قدرت چندان بالایی نداشت و به یک پردازشگر تک هسته‌ای A4 به همراه 256 مگابایت رم مجهز بود. این مشخصات فنی به این معنی بود که آخرین روزآمدسازی قابل دریافت برای آن، آی‌او‌اس 5 بود که اواخر 2011 ارایه شد. در حالی که اکثر آیفون‌ها و آی‌پدهای آینده، سال‌ها روزآمدسازی دریافت می‌کردند.
 
از منظر طراحی، قاب صیقلی پشت این محصول با عرضه آی‌پد 2 در سال 2011 میلادی، بهبود قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد. از سوی دیگر، اولین آی‌پد وزنی بیش از 680 گرم داشت که برای استفاده طولانی مدت، زیادی سنگین بود. اما در آی‌پد 2 ضخامت و وزن این محصول به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت. iPad 2 همچنین به کاور هوشمند هم مجهز شد که صفحه نمایش را تمیز نگه دارد. علاوه بر این پردازشگر این دستگاه به تراشه دوهسته‌ای A5 ارتقا یافت و رم دستگاه هم دو برابر شد. این تغییرات سخت‌افزاری موجب شد که iPad 2 تا سه سال در بازار دوام بیاورد و تا سال 2016 از روزآمدسازی سیستم‌عامل برخوردار شود. اپل همچنین به این محصول دوربین هم اضافه کرد که آن را به ابزاری مناسب برای چت تصویری تبدیل ‌کرد.
 
 اپل در طول این سال‌ها تغییرات زیادی در فرمول ساخت iPad ایجاد کرده است. مدل‌هایی با نمایشگر بزرگ‌تر یا کوچک‌تر ساخته که همه وضوح تصویری بسیار بالاتر از 1024 در 768 نسخه اولیه داشته‌اند. آی‌پد با قلم stylus سازگار شده است. آی‌او‌اس، می‌تواند چندین  اپ را به طور هم‌زمان اجرا کند و کیفیت اپ‌ها هم به طرز قابل توجهی بالا رفته است.
 
اما با وجود تمامی بهبودهایی که اپل در آی‌پد ایجاد کرد، فروش این محصول هرگز مانند آیفون افسانه‌ای نبوده است. این محصول در فصل تعطیلات سال 2013 به بالاترین سطح خود رسید و 26 میلیون دستگاه از آن فروش رفت و از آن پس، افتی تدریجی اما مداوم داشته است. البته اپل مدتی است که دیگر آمار فروش و درآمد را به تفکیک خطوط تولید مختلف محصولات منتشر نمی‌کند؛ بنابراین نمی‌توان  میزان دقیق فروش کنونی آی‌پد را دانست. اما بر اساس آخرین آمار تفکیکی ارایه شده در نوامبر 2018، اپل در هر فصل مالی حدود 10 میلیون دستگاه آی‌پد فروخته که عمده این فروش در تعطیلات سال نو بوده است.
 
البته نمی‌توان مدعی شد که آی‌پد یک شکست برای اپل بوده است. آخرین آمارهای منتشر شده حاکی است که اپل از این خط تولید بیش از 4 میلیارد دلار درآمد داشته است. این رقم در مقایسه با کسب‌وکار آیفون درخشش چندانی ندارد و از بخش خدمات اپل نیز بسیار عقب‌تر است؛ اما همچنان می‌توان آن را قطعه‌ای مهم در پازل موفقیت‌های مالی اپل به حساب آورد.
 
از سویی، شاید اهمیت آی‌پد برای اپل، بیش از فروش و درآمد باشد. دلیل‌اش هم مشخص است: جابز همیشه این جاه طلبی را داشت که چیزی شبیه iPad بسازد و ساخت. او در سال 1983 میلادی گفته بود: کاری که می‌خواهیم بکنیم این است که یک کامپیوتر فوق‌العاده قوی را در ابعاد یک کتاب جا بدهیم به طوری که بتوانید آن را همه جا با خود همراه ببرید و فراگیری روش استفاده از آن فقط 20 دقیقه زمان ببرد.
 
وی افزوده بود: می‌خواهیم این محصول دارای یک لینک رادیویی باشد که به این ترتیب لازم نباشد همه چیز را با خود همراه داشته باشید و با این محصول به دیتابیس‌های بزرگ‌تر روی سایر کامپیوترها متصل باشید.
 
این‌ها تعریفی تقریبا کامل از چیزی است که بعدها با شکل آی‌پد عرضه شد. اپل شرکتی است که همواره سعی داشته سادگی و کاربردپذیری را در مرکز توجهات تجربه کاربری قرار دهد؛ بنابراین درک این مساله که چرا آی‌پد را آینده  رایانش می‌دانسته، دشوار نیست؛ حتی اگه همه با آن موافق نباشیم.