توسعه اقتصاد دیجیتال و نقش محوری اپراتورهای تلفن همراه

آی‌تی‌من- این رویداد در قالب سه بخش «سخنرانی‌های کلیدی»، «ارائه تخصصی» و «پنل‌های تخصصی» و با مشارکت بازیگران اصلی اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران برگزار و در جریان آن سعی شد که با معرفی و ارائه تجربیات بین المللی در این حوزه، بهترین راهکارهای ادغام فناوری‌های دیجیتال با صنایع مختلف نیز تشریح شود.
 
 سرمایه‌گذاری چهار هزار میلیارد تومانی همراه اول در حوزه دانش‌بنیان
وحید شاه منصوری، رییس مرکز تحقیق و توسعه همراه اول، در این رویداد به کالبدشکافی استراتژی و تاکتیک اپراتور اول تلفن همراه طی مدت زمان اجرای برنامه راهبردی پنج ساله منظومه پرداخت و اظهار کرد: با سرمایه گذاری در راه‌اندازی مراکز و شرکت‌های «هاب»، «تحقیق و توسعه»، «همراه کسب و کارهای هوشمند»، «آکادمی‌همراه» و «همراه فاند» توسط همراه اول، به مرور اکوسیستم اقتصاد دیجیتال نیز شکل گرفت.

وی از تأکید همراه اول بر بخش توسعه اکوسیستم با محوریت اقتصاد دیجیتال نیز گفت و ادامه داد که در این مسیر اقدام به راه‌اندازی دو مرکز نوآوری در دانشگاه‌های تهران و شریف با موضوعیت 5G و هوش مصنوعی کرده است.

بنا بر اظهارات شاه منصوری، همراه اول تاکنون با همت مرکز تحقیق و توسعه خود، سرمایه گذاری چهار هزار میلیارد تومانی در بخش خدمات دانش بنیان‌ها و خرید تجهیزات از محل تولیدات بومی داشته است.
 
ایران در اول راه اقتصاد دیجیتال
علی اسدی، رییس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران نیز طی سخنانی کوتاه «اقتصاد دیجیتال» را پیشران توسعه اقتصاد کشور مطرح و اظهار کرد: تمامی ارکان وابسته به این حوزه در نهایت منجر به برداشتن گام‌های خوبی در شاخص‌های مهمی‌چون افزایش بهره وری، اشتغالزایی و توسعه کسب و کار می‌شود.

وی سهم ایران از اقتصاد دیجیتال به نسبت کشورهای دیگر همسطح را کم ارزیابی کرد و گفت: سهم اقتصاد دیجیتال از سرانه تولید ناخالص داخلی (GDP) در دنیا حدود 18 و در ایران 8 درصد است و به نوعی ما همچنان اول راه هستیم.

رییس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران بهبود و ارتقای دسترسی به اینترنت پرسرعت را که همراه اول می‌تواند نقش اساسی در این بخش داشته باشد را زمینه تحول در حوزه اقتصاد دیجیتال دانست و گفت که اهرم دیگر هم افزایی بخش‌های دولتی و خصوصی کشور است.
 
کیک اقتصاد دیجیتال ایران بزرگ نمی‌شود
در ادامه مراسم پنل تخصصی «اقتصاد دیجیتال در قاب تجربه» با حضور تعدادی از بازیگران شاخص حوزه اقتصاد دیجیتال همچون شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ، رضا سمیع زاده، مدیرعامل هلدینگ فاخر و مهرداد شاملو، مدیرعامل هلدینگ فراکاو برگزار شد تا مخاطبان با جنس دیگری از چالش‌ها و فرصت‌های حوزه صنعت آشنا شوند.

شهاب جوانمردی در ابتدای سخنانش «سکوی خلق آینده» را به عنوان چشم انداز فناپ معرفی کرد و گفت: بنگاه‌های بزرگ در دنیا با نگاه تبدیل شدن به لوکوموتیو بزرگی که سایر بیزینس‌ها را نیز با خود همراه کنند، به سمت ایجاد و تقویت زیرساخت‌ها رفته‌اند؛ مشابه رفتاری که همراه اول در بخش سرمایه گذاری‌ها و توسعه زیرساخت‌ها داشته تا ابعاد اکوسیستم بزرگتر شود.

وی رویکرد فناپ را هم تا اندازه ای مشابه همراه اول دانست و با بیان اینکه طی این چشم انداز اقدام به سرمایه گذاری در زیرساخت‌های ارتباطی کرده‌ایم، عنوان کرد: رویکرد ما در ۱۵ سال ابتدایی فعالیت، متمرکز بر محصول و بازار بود اما در پنج سال اخیر با یک پارادایم شیفت داخلی، متمرکز بر حل مسائل جاری کشور شدیم زیرا معتقدیم اقتصاد دیجیتال از این مسیر شکل می‌گیرد.

رضا سمیع زاده، مدیرعامل هلدینگ فاخر نیز دیگر عضو پنل بود که مفهوم اقتصاد دیجیتال را برگرفته از اقتصاد مشارکتی عنوان کرد و گفت که منظور این است اقتصاد دیجیتال با اشتراک، بهینه سازی و افزایش کارایی منابع در ارتباط است و ما در کسب و کار خود به دنبال نئوبانک در حوزه لجستیک هستیم.

وی به چالش‌های حوزه هوشمندسازی پرداخت و تصریح کرد: بدون توسعه 5G نمی‌توانیم نقش آفرینی ویژه در این بخش داشته باشیم و همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور می‌تواند دغدغه فعالان و صنعت گران در این حوزه را رفع کند و پیشران توسعه بماند.

به زعم سمیع زاده در حال حاضر بیشترین چالش‌های بخش اقتصاد دیجیتال مربوط به قوانین حقوقی و رگولاتوری می‌شود.

در نهایت مهرداد شاملو، مدیرعامل هلدینگ فراکاو نیز صراحتا از ثابت ماندن کیک اقتصاد دیجیتال کشور انتقاد کرد.

وی مقوله منابع انسانی را نیز به عنوان چالش دیگر مطرح کرد و اذعان داشت که نیروی انسانی بسیاری بعد از پایان تحصیل مهاجرت می‌کنند؛ بنابراین تا چالش‌ها حل نشود، شیب رشد توسعه افزایش نمی‌یابد.
 
توسعه 5G به‌صرفه نیست
پنل تخصصی دوم نیز با عنوان «اپراتور، هسته اقتصاد دیجیتال» با حضور مصطفی حیدرزاده مدیرکل راهبردهای دیجیتال همراه اول، محمدصادق کریمی عضو هیات مدیره رایتل، داوود ادیب رییس هیات مدیره انجمن شرکت‌های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران و محمدجعفر صدیق رییس سابق پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات برگزار و دغدغه‌های اپراتورها و زمینه‌های سرمایه گذاری‌های آنها مطرح شد.

حیدرزاده در این پنل تقسیم بندی و نقش اصلی همراه اول را از منظر اقتصاد دیجیتال، در بخش هسته بیان کرد و گفت: لایه نزدیک هسته به سرویس‌های دیجیتال توسعه یافته مربوط می‌شود و در نهایت لایه سوم هم که فراتر از هسته است و به سهامداری‌های اپراتور اول ارتباطی در پلتفرم‌های دیجیتال اشاره می‌کند.

حیدرزاده و کریمی به نمایندگی از طرف اپراتورهای تلفن همراه حاضر در این رویداد، در پاسخ به چرایی عدم توسعه سریع و فراگیر 5G در کشور به مقوله هزینه‌های بالای سرمایه گذاری و مقرون به صرفه نبودن این موضوع پرداختند.
حیدرزاده گفت که با وجود منطقی نبودن تعرفه‌های ارتباطی، همراه اول تاکنون بیش از هزار سایت 5G در کشور راه‌اندازی کرده است؛ کریمی هم در همین راستا از برنامه توسعه 700 سایت نسل پنجم در سال جاری توسط رایتل گفت که قرار است 100 سایت در اختیار سرویس دهی به عموم باشد و باقی در اختیار صنایع قرار گیرد.

داوود ادیب، رییس هیات مدیره انجمن شرکت‌های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران نیز اشاره‌ای به نتایج گزارش شاخص جهانی نوآوری (GII) که اخیرا منتشر شده، داشت و عنوان کرد که ایران از رتبه 53 جهانی در بین 133 کشور بررسی شده در سال 1401 به رتبه 64 در سال 1403 تنزل یافته است که این نزول 11 پله‌ای نیازمند عارضه‌یابی است.

صدیق، رییس سابق پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات هم در این پنل، از نبود بازارگاه در کشور به عنوان عاملی در جهت کاهش سرعت رشد اقتصاد دیجیتال یاد گفت.

گفتنی است در جریان این رویداد سخنرانی‌های تخصصی علی اشراقی، عضو هیات علمی دانشگاه کانبرا استرالیا به صورت آنلاین با تحلیلی از «اقتصاد دیجیتال در جهان» و همچنین فرزانه ابوالفضل، رییس هیات مدیره شرکت تعاونی نوآوران لوتوس پیروزی (بانک پارسیان) با تحلیلی از وضعیت «اقتصاد دیجیتال در ایران» نیز ارائه شد.

سهم بیش از 15 درصدی دنیا از اقتصاد دیجیتال و سهم حدود 8 درصدی کشور ما از آن، از جمله مهم ترین نکات مطرح شده در طی این سخنرانی‌ها بود که راهکارهایی برای پیشرفت هر چه بیشتر در این مسیر نیز ارائه شد.