برای توسعه زیرساخت اینترنت ثابت به حمایت دولت نیاز داریم

آی‌تی‌من-  استفاده از بستر اینترنت در چند سال اخیر و خصوصاً با شیوع کرونا شدت یافته است. این مساله باعث شده ضریب نفوذ اینترنت در کشور به بیش از ۱۲۷ درصد برسد. با توجه به عقب‌ماندگی که در حوزه اینترنت ثابت وجود دارد، بار ترافیکی از روی شبکه ثابت به سمت سیار روانه شده و کیفیت این شبکه را نیز با چالش مواجه کرده است.

توسعه شبکه ثابت کشور با مشقت زیادی همراه است و هزینه زیادی نیاز دارد، شاید به همین دلیل است که توسعه این زیرساخت در کشور با کُندی پیش می‌رود.  

یکی از آمارهای مهمی که باعث می‌شود کُندی شبکه ثابت بسیار به چشم بیاید، این است که تنها ۳۲ درصد از روستاهای کشور دارای اینترنت ثابت هستند و ۷۰ درصد روستاها که چیزی حدود ۳۵ هزار روستا از طریق اینترنت سیار به شبکه ارتباطی کشور متصل هستند.

اوایل امسال، مدیرعامل شرکت مخابرات در مراسم افتتاح ۲۸۰۰ پروژه مخابراتی به ارزش ۳۴۰۰ میلیارد تومان، اعلام کرد میزان سرمایه‌گذاری در حوزه مخابرات باید ۱۰ برابر این عدد باشد.

«مجید سلطانی» درباره عدم توسعه مناسب اینترنت ثابت گفت: در سال‌های گذشته تقریباً همگام با پیشرفت فناوری در دنیا، توسعه اینترنت در کشور را آغاز کردیم. برنامه‌های مربوط به توسعه اینترنت در دستور کار سیاستمداران، دولتمردان، شرکت‌های ارتباطی و مخابراتی و شرکت مخابرات ایران به عنوان یک شرکت مادر تخصصی قرار گرفته است.

 ۱۷۰ هزار کیلومتر فیبرنوری در ایران
سلطانی تصریح کرد: اکنون حدود ۱۷۰ هزار کیلومتر فیبرنوری توسط شرکت مخابرات ایران در بین شهرها و شهرستان‌ها اجرا شده و در حال کار است. اینکه آیا در حقیقت میزان فیبرنوری یا تجهیزات لایه‌های شبکه که باید به خانوارها خدمات و سرویس پرسرعت ارائه می‌داد، کافی بوده یا نه؟ باید بگویم نه، کافی نبوده است.

مدیرعامل شرکت مخابرات افزود: ما در کشور پهناوری زندگی می‌کنیم که شهرها و روستاهای آن پراکنده است، همین مساله هزینه توسعه اینترنت ثابت را افزایش می‌دهد. حتی در کشورهای توسعه یافته اروپایی که وسعتشان از ایران کمتر است نیز انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری در حوزه اینترنت ثابت وجود ندارد، چرا که فناوری این حوزه بسیار گران‌قیمت است.

 به پشتیبانی حاکمیت نیاز داریم
وی درباره نحوه مواجه به این مشکل در دیگر کشورها گفت: برای حل این مشکل در بقیه کشورها حاکمیت‌ها و دولت‌ها با تخصیص اعتبار و کاهش مالیات به شرکت‌های اصلی خود کمک کردند. در تمام کشورهای دنیا، معمولاً ۴۰ درصد از هزینه زیرساخت فیبرنوری در بخش ارتباطات ثابت برعهده دولت است.

سلطانی خاطرنشان کرد: ارائه سرویس به مردم و توسعه زیرساخت‌ها در حوزه ارتباطات ثابت و همراه باید به شکل توأم صورت می‌گرفت. نمی‌توانیم مثلاً بخش سیار را کنار بگذاریم و ثابت را پیش ببریم. در کشور ما پراکندگی جغرافیایی زیاد است و روستاها فاصله زیادی با یکدیگر دارند، برخی نقاط کوهستانی و صعب‌العبور هستند و شرایط خاص اقلیمی دارند، مسائلی از این دست، کشیدن فیبرنوری به این مناطق را طولانی می‌کند. از آنجایی که مردم روستاها به اینترنت نیاز دارند، در بخشی از روستاها صرفاً اینترنت سیار توسعه پیدا کرده است.

وی با بیان این‌که اکنون از حدود ۵۰ هزار روستا در کشور، تقریباً ۷ هزار روستا یا به اینترنت متصل نیستند، یا کیفیت مناسب را ندارند، افزود: دولت برای اتصال روستاها به اینترنت به اپراتورها کمک کرد، ما این کمک در واقع چشم‌پوشی از حق‌السهمی است که اپراتورها به دولت پرداخت می‌کنند. حمایتی که صورت گرفت کافی نبود و سرعت را به آن شکل بالا نبرد، اما در نتیجه مشارکت دولت نزدیک ۴۰ هزار روستا به اینترنت متصل شدند و توانستند از خدمات ارتباطی با استانداردهای مختلف استفاده کنند.

مدیرعامل شرکت ملی مخابرات تصریح کرد: اگر ۱۰ سال قبل سیاست‌گذاران، این صنعت را بیشتر حمایت می‌کردند، صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات توسعه بهتری پیدا می‌کردند و شبکه به روزتر بود. هنوز هم باور دارم اگر می‌خواهیم توسعه شبکه ارتباطی کشور در زمان کوتاهی انجام شود، حاکمیت باید خیلی پرقدرت ورود کند و جهت‌دهی و سیاست‌گذاری آن درست باشد.

وی تاکید کرد: فناوری اطلاعات و ارتباطات یک صنعت بین‌المللی است و نمی‌توانیم خودمان را از دیگر کشورها جدا کنیم. زمانی که از هزینه و درآمد صحبت می‌کنیم، باید درآمد و هزینه چند تلکام بزرگ دنیا مثل «ترک‌سل»، «اورنج تلکام» و «الاتصالات» را رصد و با درآمد هزینه خودمان مقایسه کنیم.

 درآمد مخابرات ایران با شرکت‌های مشابه در کشورهای دیگر قابل مقایسه نیست
سلطانی در ادامه خاطرنشان کرد: مثلا «اورنج تلکام» از نظر تعداد مشترک شبیه شرکت مخابرات ایران است. ۱۰ سال قبل شرکت مخابرات از مشاورین اورنج تلکام استفاده کرد تا برنامه راهبردی خود را تدوین کند. در سال میلادی گذشته ۳ میلیارد یورو گردش مالی این مجموعه و ۴ میلیارد یورو سود خالص آن بوده است. زمانی که چنین گردش مالی وجود دارد،  میزان سرمایه‌گذاری به شدت بالا می‌رود.

مدیرعامل مخابرات خاطرنشان کرد: این در حالی است در مدت زمان مشابه، سود خالص شرکت مخابرات ایران حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار بوده که این نشان می‌دهد یک جای کار ایراد دارد. همانطور که گفتم در کشورهای دیگر، سرمایه‌گذاری و کمک حاکمیت حدود ۴۰ درصد است که این اتفاق در کشور ما رخ نداده است. نوع سیاست‌گذاری در این صنعت باید طوری باشد که دچار چالش نشویم. بررسی ابعاد مختلف درآمدی اپراتورها، اصلاح تعرفه باند پهن، ایجاد مشوق‌ها و کم‌کردن حق‌السهم دولت از درآمد اپراتورها از جمله مواردی است که می‌تواند به توسعه اینترنت کمک کند.

وی افزود: بالاترین حق‌السهم دولت از درآمد اپراتورها، مربوط به کشور ما است. این عدد بزرگی است و باید به حال آن فکری کرد. در کشور پرتغال «اورنج تلکام» حق‌السهم ۷ درصدی پرداخت می‌کند و در دیگر کشورها این عدد حداکثر ۱۲ درصد است، این در حالی است که اپراتورهای ما ۲۸ درصد پرداخت حق‌السهم دارند.

سلطانی با بیان این‌که توسعه فیبرنوری روش درستی برای سرعت گرفتن آهنگ توسعه در بخش ارتباطات است، تصریح کرد: با توجه به مشکلاتی که در شرکت مخابرات وجود دارد و به شرح برخی از آن‌ها پرداختم، ما بر اساس وظیفه شرکتی و حق ملی که داریم به هیچ وجه روند توسعه را متوقف نکرده‌ایم و منابع خودمان برای توسعه فیبرنوری را به کار گرفته‌ایم. ضمن اینکه سال گذشته حدود ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان پروژه افتتاح و در سال جاری موضوع فیبرنوری در استان‌ها را آغاز کرده‌ایم. در ماه‌های آینده نیز اتفاقات خوبی در این زمینه به وقوع می‌پیوندد که آن‌ها را اعلام خواهیم کرد.