بیشتر مشکلات نسخه الکترونیکی از کندی اینترنت است

آی‌تی‌من- محمد‌هاشمی، سرپرست مرکز روابط عمومی‌و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت درباره خبری با عنوان «وزارت بهداشت به وظایف خود در قبال نسخه الکترونیکی عمل کند» گفت: در اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی در وهله نخست باید زیرساخت‌های مورد نیاز شامل تشکیل پایگاه‌های مرجع اطلاعات بیمه ‌شدگان، بانک اطلاعات شرکای کاری اعم از مراکز و موسسات در بخش دولتی و غیردولتی، موتور قواعد و بررسی اسناد، برقراری ارتباط یا سرویس گیری از سایر سازمان‌های مرتبط مانند سازمان غذا و دارو، سازمان ثبت احوال و سازمان نظام پزشکی فراهم شود که این موارد در طی چهار سال اخیر انجام شده است و زیرساخت موجود پاسخگوی سرویس‌گیرندگان است. 

وی افزود: در بستر این زیرساخت، طراحی اولیه به این صورت انجام شد که هم سازمان‌های بیمه‌ گر پایه دارای سامانه نسخه‌نویسی و نسخه پیچی الکترونیکی باشند و هم به بخش‌‌های خصوصی و استارت آپ‌ها اجازه داده شود تا برای استفاده از فناوری‌های روز وارد عرصه خدمات الکترونیکی نسخه‌نویسی شوند. 

سرپرست مرکز روابط عمومی‌و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، تأکید کرد: در خصوص نقدهایی با مضمون مشکلات نسخه‌نویسی الکترونیکی لازم به ذکر است که این مشکلات مربوط به زیرساخت نیست و عمدتا مربوط به شبکه‌های ارتباطی کشور اعم از کند بودن و قطعی برق و اینترنت، ایرادات پانل‌های نسخه‌نویسی، عدم آشنایی و آموزش کافی گروه پزشکان ارایه دهنده خدمت، شلوغی درمانگاه‌ها و از قبیل این‌هاست.

 تجمع بیماران ارزش اجرای طرح را دارد؟
در همین رابطه یک عضو شورای عالی نظام پزشکی با بیان این که نسخه‌نویسی الکترونیکی در نوع خود باعث کاهش اشتباهات نسخه‌نویسی،خطاها و عوارض ناخواسته دارویی و بالا بردن سلامت بیمار می‌شود؛ گفت: به دلیل وجود مشکلات ساختاری در این طرح بویژه در ایام کرونایی که مطب‌ها و مراکز درمانی دارای ریسک بالای شیوع ویروس کرونا هستند؛ آیا تجمع و ازدحام بیماران ارزش نسخه‌نویسی الکترونیکی را دارد؟

بهنام عباسیان در گفت و گو با روابط عمومی سازمان نظام پزشکی با بیان این که ایجاد مدینه فاضله نسخ الکترونیکی یکی از آرزوهای دیرینه جامعه پزشکی است گفت: در صورت تحقق این مهم می‌توان گفت کشور در بعد دیجیتالی شدن حرفی برای گفتن دارد و آن پازل گمشده و دست و پا گیر پیشرفت علمی‌کشور “صبر و حوصله” است، نه این که یک شبه بخواهیم به وادی الکترونیکی ورود کرده و شاهد نتایج مطلوبی باشیم.

وی با انتقاد از اجرای شتابزده طرح تحول سلامت و به بن بست رسیدن آن افزود: چرا نباید مانند جوامع پیشرفته طرحی را که باعث رفاه اجتماعی می‌شود چکش کاری کرده و پس از رفع معایب موجود یک برنامه بی نقص را به اجرا بگذاریم؟!

وی ادامه داد: اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی مزایای متعددی دارد زیرا در نوع خود باعث کاهش اشتباهات نسخه‌نویسی ، خطاها و عوارض ناخواسته دارویی ونیز بالا بردن سلامت بیمار می‌شود ولی آیا امکانات و بسترهای لازم، پهنای باند مناسب و کادر آموزش دیده در مراکز درمانی محیا شده است یا این که ناقوس را به صدا درآورده و خواستار ساماندهی مشکلات در طول راه‌اندازی و اجرای طرح هستیم؟

عضو شورای عالی با تاکید بر این که در ایام کرونایی که مطب‌ها و مراکز درمانی دارای ریسک بالای شیوع ویروس کرونا هستند ؛ آیا تجمع و ازدحام بیماران ارزش نسخ الکترونیکی را دارد یا نه؟! گفت: در این میان به دلیل وجود مشکلات زیر ساختاری عملاً راه اندازی پرونده الکترونیکی سلامت در جهت رفاه بیمار ناقص مانده زیرا وزارت بهداشت نتوانسته کدینگ یکسان برای داروها در سیستم نسخ الکترونیکی برای بیمه‌های پایه ایجاد کند.

عباسیان اضافه کرد: به دلیل یکسان نبودن کدینگ دارو، سامانه‌های بیمه و داروخانه‌ها برای راه‌اندازی پرونده الکترونیکی سلامت بیمار هم ناکار مانده است و جالب‌تر این که سازمان‌های بیمه‌گر به عنوان یک جز از کل این برنامه وارد شده اند در حالی که خود باید یک رکن اصلی از این پروسه پرونده الکترونیکی سلامت باشند.

وی افزود: به هر حال صنعت بیمه در ایران همیشه در راستای برد کامل فعالیت می‌کند و به دلیل چالش‌های موجود خیلی از بیماران نمی‌خواهند وقت زیادی در مطب‌ها و داروخانه‌ها سپری کنند، لذا داروهای خود را آزاد تهیه می‌کنند که به مذاق صنعت بیمه هم بد نمی‌آید.

عضو شورای عالی گفت: امید است با ایجاد زیر ساخت‌های مناسب بتوانیم به وادی نسخ الکترونیکی بی چون وچرا راه یافته و خدمات مطلوبی را به بیماران ارایه دهیم.

 مشکل داروخانه‌ها با همکاری نکردن پزشکان
در همین رابطه مدیر دارو و تجهیزات پزشکی در معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال احمر نیز در خصوص مشکلات اجرایی طرح نسخه الکترونیکی گفت: درحال حاضر ثبت نکردن نسخه الکترونیکی توسط بسیاری از پزشکان در کشور کار مضاعفی برای همکاران ما در داروخانه‌های هلال احمر ایجاد کرده‌ است.

به گزارش جمعیت هلال احمر، حسین صدیقی مدیر دارو و تجهیزات پزشکی در معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال احمر گفت: در صورت نبود نسخه الکترونیکی، داروخانه‌ها باید نسخه کاغذی پزشک را در سیستم ایجاد، ثبت و سپس دارو را تایید و به بیماران ارایه کنند، بنابراین بخشی از مسئولیت پزشکان به ناچار بر عهده داروخانه‌ها قرار گرفته‌ است.

صدیقی با بیان اینکه طرح ملی و بزرگ پرونده الکترونیکی سلامت که مدنظر وزارت بهداشت است، مراحل مختلفی دارد اما در گام اول آن الکترونیکی شدن نسخه دارو به اجرا درآمده است، ادامه داد: ۳۸ داروخانه فعال هلال احمر در سراسر کشور از زمستان امسال دارو را برپایه نسخه الکترونیکی ارایه کردند و همکاری بسیار خوبی با شرکت‌های بیمه‌گر، به خصوص بیمه سلامت صورت گرفت؛ این درحالی‌ بود که بسیاری از داروخانه‌ها به دلیل نبود توانایی در ثبت نسخه الکترونیکی پوشش بیمه‌ای را اعمال نکردند و در مواردی بیماران مجبور شدند داروهای حیاتی و مورد نیازشان را به قیمت آزاد دریافت کنند.

وی گفت: داروخانه‌های هلال احمر به دلیل فراهم بودن بستر سخت‌افزاری و نرم افزاری، پیشتاز پیوستن به طرح پرونده الکترونیکی سلامت هستند و ارایه دارو با ثبت نسخه الکترونیکی در سامانه‌های سازمان‌های بیمه‌گر را از روز ابلاغ این طرح بدون کاهش سرعت خدمت‌رسانی انجام دادند.

صدیقی گفت: از آنجایی‌که در داروخانه‌های جمعیت هلال‌احمر ارایه داروهای حیاتی و خاص به بیماران صعب‌العلاج در اولویت است و گرانی این داروها ممکن است سبب سوءاستفاده برخی سودجویان برای دریافت دارو از داروخانه و فروش آن در بازار قاچاق را فراهم کند؛ ما از سال‌ها قبل نظارت‌های چندلایه‌ای را برای کنترل توزیع و اطمینان از رسیدن دارو به دست مصرف‌کننده واقعی آغاز کردیم.

مدیر دارو و تجهیزات پزشکی در معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال احمر ادامه داد: این نظارت‌ها مستلزم ایجاد ساختار سخت‌افزاری و به خصوص نرم‌افزاری بود که وضعیت توزیع دارو در داروخانه‌های هلال احمر را در یک سامانه جامع کنترل کند؛ بنابراین از قبل بستر لازم برای ارایه خدمات با نسخ الکترونیکی دارو را داشتیم.

صدیقی افزود: همچنین کنترل حواله الکترونیکی بیماران برای دریافت داروهایی نظیر انسولین‌های قلمی، داروهای ام‌اس و پیوند عضو و نیز ثبت بارکد اصالت داروها برای کنترل توزیع و جلوگیری از قاچاق داروها از فرایندهای الکترونیکی داروخانه‌های هلال احمر است که به صورت دقیق انجام می‌شود که نشان از آمادگی ما برای قرار گرفتن در چارچوب طرح بزرگ پرونده الکترونیکی سلامت در ایران دارد.