تعارض منافع عامل مقاومت در اجرای نسخه الکترونیکی

آی‌تی‌من-  مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران گفته است که از ابتدای دی‌ماه ۱۴۰۰ نسخه‌های کاغذی پذیرفته نمی‌شود و همه پزشکان و مراکز بهداشتی ملزم به ارایه نسخه الکترونیکی خواهند بود. البته ناصحی نیز به مانند وزیر بهداشت خواستار تمدید مهلت اجرای تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ است. به گفته وی : برخی از مراکز درمانی به دلایلی از جمله کرونا آمادگی اجرای نسخه نویسی الکترونیکی را ندارند و ما پیشنهاد داده‌ایم که اجرای آن حدود ۶ ماه به تعویق بیفتد.

گفتنی است که بر اساس تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۰، کلیه شرکت‌های دارویی و تجهیزات و ملزومات پزشکی و عرضه‌کنندگان کالا‌های سلامت‌محور مکلفند در چهارچوب ضوابط ابلاغی از سوی سازمان غذا و دارو نسبت به تکمیل و اتصال سامانه‌های خود به سامانه پایش (کنترل) اصالت و رهگیری دارو اقدام کنند.

این در حالی است که برخی از مسوولان وزارت بهداشت و برخی دیگر از کادر درمان به بهانه پاندمی کرونا و عدم وجود زیرساخت برای ثبت نسخه الکترونیکی به دنبال فرار از انجام تکالیف قانونی خود و به عبارت دیگر حفظ وضعیت نامناسب فعلی هستند.
زیرساخت لازم وجود دارد
از همین رو داریوش چیوایی کارشناس حوزه مدیریت سلامت در واکنش به انتشار نامه وزیر بهداشت در خصوص تمدید مهلت اجرای نسخه الکترونیکی، گفت: وزارت بهداشت اگر قرار است در کنار واکسیناسیون و مدیریت کرونا تنها یک وظیفه دیگر انجام دهد، همان اجرای پرونده الکترونیکی و ایجاد شفافیت در نظام سلامت کشور است.

وی افزود: به نظر می‌رسد با توجه به زیرساخت‌های موجود، آسیب‌شناسی‌های صورت‌گرفته و تأکید قوانین مبنی بر لزوم اجرای پرونده الکترونیکی سلامت، زمینه اجرای آن از تمامی جهات فراهم بوده و وزارت بهداشت باید درباره تلاش‌های خود در این زمینه گزارش دهد.

 وزارت بهداشت اراده‌ای برای تکمیل طرح ندارد
این کارشناس حوزه مدیریت سلامت با بیان نبود اراده در وزارت بهداشت برای تکمیل پرونده الکترونیکی سلامت، گفت: اگر اجرای این مهم، اولویت اول وزارت بهداشت بود، حتماً تلاش‌های بیشتری برای تحقق آن صورت می‌گرفت. حتی به نظر می‌رسد توسعه و تکمیل معاونت IT در ساختار این وزارتخانه برای تکمیل زیرساخت‌ها به عنوان مهم‌ترین معاونت، بسیار ضروری است و می‌تواند در این زمینه اجرای طرح نسخه الکترونیک کمک شایانی کند.

چیوایی با بیان این‌که عملیاتی شدن پرونده الکترونیکی سلامت بسیاری از مشکلات مردم را برطرف خواهد کرد، گفت: افزایش کیفیت خدمات، افزایش اثربخشی و کاهش هزینه‌های درمان از جمله مزایای اجرای این طرح است و موکول کردن این اتفاق به آینده، شائبه نبود اراده در وزارت بهداشت برای تحقق این طرح را تقویت می‌کند.

تعارض منافع علت اصلی عدم شفافیت 
وی افزود: عملیاتی شدن نسخه الکترونیکی در بیمه تأمین اجتماعی نشان می‌دهد که ظرفیت‌های لازم برای تکمیل این پروژه وجود داشته و دستگاه‌های نظارتی نیز نباید اجازه تمدید فرصت تمدید مهلت اجرای طرح نسخه الکترونیکی را به وزارت بهداشت بدهند.

این کارشناس حوزه سلامت در پایان درباره دلایل عدم همکاری برخی پزشکان در طرح نسخه الکترونیکی گفت: ممکن است دلایل فرهنگی در تأخیر به وجود آمده موثر باشد؛ اما دلیل اصلی آن مشکل تعارض منافع و قانونگذاری نامناسب است. قانونگذار باید اولاً؛ همگان را آگاه کند که تحقق پرونده الکترونیکی در راستای منافع سیستم سلامت کشور است و ثانیاً؛ ضمانت اجرایی کافی برای آن در نظر بگیرد تا با متخلفان برخورد جدی صورت بگیرد.

به گزارش فارس، کارشناسان معتقدند که تکمیل پرونده الکترونیکی سلامت می‌‎تواند شفافیت نظام درمان را افزایش داده و خطا‌های پزشکی را کاهش دهد. همچنین این طرح می‌‎تواند با رصد سیستمی عرضه دارو فرآیند استحقاق سنجی بیماران برای دریافت دارو را ساماندهی کرده و از عرضه خارج از شبکه دارو به بازار سیاه جلوگیری کند.

متأسفانه با وجود اینکه زیرساخت‌های لازم برای اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی در کشور مهیا شده است اما برخی از مسوولان وزارت بهداشت و همچنین بعضی پزشکان به دنبال فرار از انجام تکالیف قانونی خود هستند. جای پرسش است که چرا وزارت بهداشت به جای آوردن بهانه‌های گوناگون برای عدم اجرای قانون، تلاش خود را برای عملیاتی کردن طرح نسخه الکترونیکی و تکمیل سامانه تیتک افزایش نمی‌دهد؟

به گفته مسوولان تأمین اجتماعی و  بیمه سلامت، زیر ساخت‌های اجرای نسخه‌نویسی الکترونیکی در بستر اینترنت مهیا است و نرم افزار نسخه‌نویسی الکترونیکی نیز در تلفن همراه، تبلت، لپ تاپ و رایانه‌ها قابلیت نصب دارد. با این وجود به نظر می‌رسد که برخی از افراد ذی‌نفع در نظام سلامت کشور نه تنها به دنبال ارتقای خدمت‌رسانی به مردم نیستند، بلکه به صورت مداوم در برابر شفافیت نظام سلامت و توسعه خدمات به هموطنان مقاومت می‌کنند.

گفتنی‌ است که فارس پیش از این در گزارشی، به نامه اخیر بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت به رییس جمهور در مورد موانع نسخه نویسی الکترونیکی پرداخته و بهانه‌‌تراشی وزارت بهداشت برای فرار از انجام تکالیف قانونی را مورد بررسی قرار داده بود.