مردم و منتی به نام خدمات الکترونیکی

مقصود از این پرسش قطعا توصیه اخلاقی به مسوولان برای حضور بی‌واسطه میان مردم و دیدن مسایل و مشکلات ایشان نیست، چون قصد بر زدن حرف بی‌نتیجه نیست. بلکه هدف پرداختن به یکی از نتایج این فاصله است.

اصولا در ایران، این مردم هستند که باید درباره فایده و خروجی واقعی ارایه خدمات الکترونیکی نظر بدهند، چون خدمات چه الکترونیکی باشند یا نباشند، برای مسوولان به دلیلی که ذکر شد، اصولا تفاوتی نمی‌کند. چون آنها اصلا نیستند که بدانند.

بگذارید بدون کلی‌گویی به ذکر مثالی بپردازم. در جریان دستور تعطیلی یک هفته‌ای تهران در هشتم آذرماه سال جاری، تمامی شعب سازمان تامین اجتماعی و کارگزاری‌های بیمه پایتخت کشور نیز تعطیل شد. بگذریم که کجای دنیا را سراغ دارید که در طول مبارزه با ویروس کرونا، برای یک هفته خدمات بیمه‌ای خود را تعطیل کرده باشد!

همه می‌دانند که خدمات درمانی تهران تنها مختص ساکنان این ابرشهر نیست و به واسطه ضعف خدمات، امکانات و کادر درمانی، از سراسر کشور به ناچار راهی تهران می‌شوند. پس می‌توان حدس زد تعطیلی یک هفته‌ای این سازمان و کارگزاری‌هایش و در نتیجه آن عدم صدور و تمدید دفترچه‌های بیمه، با مردم سرگردان در مراکز درمانی چه کرد و چه سود عظیمی را نصیب بیمه کرد. 

این در حالیست که چندین سال است که شعار حذف دفترچه‌های بیمه و جایگزینی خدمات الکترونیکی، گوشمان را برده است. 

اما در روزهای اخیر تعداد «انگشت‌شماری» از رسانه‌ها پرشده‌اند از گزارش‌ها پیرامون تجمع گسترده مردم در کارگزاری‌های بیمه. اتفاقا پاسخ یک کارگزار بیمه هم به علت این تجمع جالب بود. او می‌گفت، یک روز کاغذ برای صدور دفترچه نداشتیم، یک روز سیستم قطع بود و یک روز هم برق نبود!

از سوی دیگر «تعداد زیادی» از رسانه‌ها اما پر شده‌اند از تبلیغات گسترده مبنی بر ارایه انبوهی از خدمات الکترونیکی از سوی سازمان تامین اجتماعی. 

(بعد می‌گویند چرا مردم از رسانه‌ها روی‌گردان شده و حتی یک توییت یا متن تلگرامی از یک فرد ناشناس، می‌شود منبع اخبار و اطلاعات مردم.)

اما برگردم به پرسش و موضوع ابتدای این متن. از آنجا که بخش زیادی از مسوولان خود شخصا برای کاری به ادارات مراجعه ندارند، به طور معمول از وضعیت کشور در اخبارِ رسانه‌های کرایه‌ای یا همایش‌ها و جلسات اداری خبردار می‌شوند. در این اخبار و جلسات هم تا دلتان بخواهد خبر از پیشرفت و خروار خروار آمار خدماتی است که الکترونیکی شده‌اند.

لذا مسوولانِ ایزوله و محاصره در این آمار و اخبار هم احتمالا خرسند می‌شوند و فکر می‌کنند چه اتفاقات بزرگی رخ داده است و مردم نیز یحتمل، شبانه روز در حال شکر و دعای ایشان هستند. در حالیکه نمی‌دانند مسایل و مشکلات اصلی و بزرگ جای دیگری بوده و همچنان بر زمین هستند.

حسن ختام متن حاضر اینکه، «استادی به سالک نوپایی که پس از اربعین اول توقع کشف و کرامات داشت، به طنز فرموده بود: در روایت است که جاهل دو رکعت نماز که می‌خواند، توقع دارد به او از جانب پروردگار وحی شود!»