پروژه 2400 میلیارد تومانی «ابر ایران» وارد فاز اجرایی شد

 
آی‌تی‌من- پیش‌تر سازمان فناوری اطلاعات در فراخوان مزایده‌ای اعلام کرده بود که با همكاري شركت ارتباطات زیرساخت به‌منظور تمرکززدایی محتوا و خدمات از تهران و توزیع بار ترافیکی و افزایش پایداری زیرساخت‌های مورد نیاز کسب و کارهای فضای مجازی و استفاده از منابع موجود خود در مراكز داده استاني منتخب (۸ مرکز استان) و همچنین منابع هم‌مکانی شرکت ارتباطات زیرساخت را جهت شکل‌گیری اولین پلتفرم‌هاي ابري توزیع‌شده در كشور و استفاده كسب‌وكارهاي نوين بر اساس مدل «ساخت، بهره‌برداری و انتقال» به بخش خصوصي واجد شرايط واگذار می‌کند.

در پی این فراخوان، دیروز (چهارشنبه) دو کنسرسیوم برنده این مزایده، در مراسمی قراردادهای خود را با این سازمان مبادله کردند.

امیر ناظمی، رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران در این مراسم، گفت: این پروژه از آن جهت مهم است که دولت‌ها در ایران، معمولا وارد فعالیت‌هایی می‌شوند که رقابت با بخش خصوصی محسوب می‌شود و سرویسی همه که ارایه می‌کنند، برای بخش خصوصی مناسب نیست. اما در این پروژه، دولت به جای اینکه امکاناتش را صرف رقابت بکند، آن را در اختیار بخش خصوصی به منظور ارایه سرویس با کیفیت قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه مراکز داده استانی سازمان فناوری اطلاعات از جمله مواردی بود که ظرفیت همکاری را بخش خصوصی را داشت، افزود: فرایند آماده‌سازی و برگزاری مزایده «ابرایران» بیش از دو سال طول کشید؛ دلیل زمان‌بر بودن این فرایند نیز ناشی از این واقعیت است که نهادهای اداری و سازوکارهای موجود همدلانه برخورد نمی‌کنند و تبدیل دارایی‌های دولتی به ابزاری برای مشارکت عمومی خصوصی (PPP) نیازمند انرژی و وقت زیادی است.

ناظمی مواردی از جمله تمرکز زدایی در حیطه خدمات ابری هم در بعد اقتصادی و هم در بعد امنیتی و توسعه اقتصاد دیجیتال را از اهم اهداف این پروژه ذکر کرد و افزود: از سوی دیگر، بسیاری از تجهیزاتی که بر اساس این قرارداد در اختیار شرکت‌های برنده قرار می‌گیرد، نیاز به به روز رسانی دارند که این کار را بخش خصوصی انجام می‌دهد و کمک می‌کند که دارایی‌های ما هماهنگ با پیشرفت فناوری، به‌روزرسانی شود.

ناظمی تاکید کرد: این خدمات ابری به دولت هم می تواند ارایه شود و چالش نگرانی از ذخیره سازی داده‌های دولتی در بخش خصوصی را مرتفع بکند.

به گفته ناظمی، هدف دیگر این پروژه، کمک به توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان است.

رییس سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه در این طرح دو منطقه در نظر گرفته شده است، توضیح داد: ابر شمالی شامل تبریز، مشهد، قم و همدان و استفاده از هم‌مکانی (کولوکیشن) شیراز است که دیتاسنترهای این 5 شهر در اختیار برنده مناقصه قرار  می‌گیرد. تجهیزات واگذار شده نیز عبارت است از 219 سرور، 11 پتابایت فضای ذخیره‌سازی و 100 رک.



کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های امید ژرف نگر، آسیا تک و راهکار آینده زمین (ابرزس) به‌عنوان اپراتور ابر شمالی کشور برنده مزایده شده است.

همچنین، کنسرسیوم دوم، متشکل از فناپ و نویان ابر آروان به‌عنوان اپراتور ابر جنوبی کشور معرفی شده است.

به گفته ناظمی، ابر جنوبی شامل شیراز، اصفهان، اهواز، کرج و هم مکانی تبریز است. در این منطقه  نیز 216 سرور، 13 پتابایت فضای ذخیره‌سازی و 114 رک به عنوان آورده‌های سازمان فناوری اطلاعات در اختیار کنسرسیوم برنده قرار می‌گیرد.

به گفته وی، علاوه بر تجهیزات، مشوق‌هایی نیز با همکاری شرکت ارتباطات زیرساخت در اختیار برندگان قرار گرفته که شامل تخفیف 90 درصدی پهنای باند و تخفیف 95 درصدی برای کولوکیشن در شیراز و تبریز می‌شود. از سوی دیگر برندگان می‌توانند دیتاسنترهای خود را نیز به سایت‌های 5گانه متصل بکنند. همچنین تسهیلات 150 میلیارد تومانی ارزان قیمت صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در اختیار برندگان قرار خواهد گرفت.



ناظمی مجموع سرمایه‌گذاری در این پروژه را 2400 میلیارد تومان ذکر کرد که 500 میلیارد تومان آن آورده دولت و مابقی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی خواهد بود.

وی افزود: سهم دولت از درآمدهای این پروژه 5 تا 7 درصد به علاوه 30 درصد از ظرفیت ذخیره‌سازی است که در اختیار دولت و استارتاپ‌های طرح نوآفرین قرار می‌گیرد.

به گفته ناظمی، فاز نخست این پروژه در کمتر از یک ماه دیگر با وارد شدن یکی از مراکز داده به شبکه فعال می‌شود و در مدت 9 ماه به تدریج تمامی مراکز واگذار شده، وارد شبکه خواهد شد.

مهدی کریمی، معاون شبکه ملی اطلاعات در سازمان فناوری اطلاعات نیز  در این مراسم گفت: بر اساس هدف‌گذاری سند شبکه ملی اطلاعات، تا پایان سال 1404 باید حداقل سه ارایه کننده خدمات ابری سراسری در کشور شکل بگیرد که همین  الان هم شرکت‌های توانمندی در این زمینه فعال هستند و افتخار ما این است که در این پروژه، شرکت‌های ابرآروان و ابرزس را که جایگاه خوبی در بازار دارند، در کنار خود داریم.

وی افزود: در پروژه ابر ایران به دنبال این هستیم که کشور را از حیث خدمات ابری بی نیاز بکنیم و زیرساختی فراهم شود که به کشورهای همسایه هم خدمات بدهیم.

کریمی همچنین با بیان اینکه، این نخستین پروژه PPP است که توانسته‌ایم در بخش فاوا مجوز آن را دریافت بکنیم، افزود: این پروژه قابلیت توسعه را دارد و سایر مراکز داده‌ای که در قالب ارزیابی قرار بگیرند، قابل اضافه شدن به این پروژه هستند.

گفتنی است که بر اساس سندی که سازمان فناوری اطلاعات منتشر کرده، ویژگی‌های این پروژه به شرح زیر است:
 
اهداف کلان و مورد انتظار پس از اجرای پروژه:
 
• تمرکززدایی محتوا و خدمات از تهران در راستای اهداف شبکه ملی اطلاعات

• توزیع بار ترافیکی و افزایش پایداری در راستای تحقق اهداف پدافند غیرعامل

• کاهش وابستگی به اینترنت بین‌الملل

​​​​​​​• تحقق اهداف مواد 67، 68 و 69 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه

​​​​​​​​​​​​​​• شکل‌گیری و توسعه پلتفرم‌های ابری توزیع‌شده در کشور

​​​​​​​​​​​​​​• بروز رسانی مراکز داده و استفاده بهینه از منابع موجود

​​​​​​​​​​​​​​• ارائه‌ خدمات موردنیاز کسب‌وکارهای نوپا به‌صورت یکپارچه و اقتصادی

​​​​​​​​​​​​​​• ایجاد زیرساخت‌های موردنیاز برای توسعه کسب‌وکارهای مبتنی بر پلتفرم

​​​​​​​​​​​​​​• امکان ارائه خدمات ابری به دستگاه‌های دولتی و خصوصی

​​​​​​​​​​​​​​• امکان ارائه خدمات به تولیدکنندگان محتوا، فراهم‌کنندگان خدمات شبکه‌ی توزیع محتوا 

​​​​​​​​​​​​​​• صرفه‌جویی اقتصادی و جلوگیری از خروج ارز

​​​​​​​​​​​​​​• توسعه کسب‌‎وکار و دانش در کشور

​​​​​​​​​​​​​​• افزایش پایداری و تاب‌آوری زیرساخت‌های خدمات و محتوا در شبکه‌ ملی اطلاعات
 

برآورد تقریبی سرمایه گذاری  بخش خصوصی در هر منطقه: حدود 950 میلیارد ریال

برآورد تقریبی سرمایه اولیه سازمان: حدود 5000 میلیارد ریال

مشوق‌ها و مجوزها:
​​​​​​​​​​​​​​• خرید تا 30 درصد از ظرفیت ایجاد شده از محل تجهیزات تحویل‌شده

​​​​​​​​​​​​​​• ارایه 90 درصد تخفیف از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت برای پهنای باند

​​​​​​​​​​​​​​• ارایه 95 درصد تخفیف از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت برای فضای Co-Location

​​​​​​​​​​​​​​• ارایه تسهیلات تا سقف 700 میلیارد ریال از سوی صندوق نوآوری و شکوفایی با رعایت آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های صندوق

  

جدول منابع موجود قبل از توسعه

 

 

مجموع سرورها و استورج‌های موجود در هر منطقه

 
مشخصات کلی سرورها و استوریج‌های مراکز