قطع کامل اینترنت، موبایل و تلفن ثابت در بلاروس

 
آی‌تی‌من-  انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس، به پیروزی الکساندر لوکاشنکو، برای ششمین دوره متوالی و با کسب 80 درصد آرا انجامید و این موضوع اعتراضات گسترده‌ای را در بین مردم این کشور به دنبال داشته است. در پی این اعتراضات و ناآرامی‌ها، دولت دست به قطع ارتباطات اینترنتی و تلفن زده و حدود 9.5 میلیون شهروند بلاروس چند روزی است که به این خدمات دسترسی ندارند.

اعتراضات در این کشور به دولت لوکاشنکو، مسایل مختلفی را دربرمی‌گیرد؛ از جمله نحوه مدیریت همه‌گیری کرونا. این اعتراضات مدتی است که آغاز شده و در شب یکشنبه به اوج خود رسید. دولت نیز با اعزام نیروهای پلیس و ارتش به ویژه در مینسک، پایتخت بلاروس، به مقابله با ناآرامی‌ها پرداخته است. در عین حال، نامزد حزب مخالف و تظاهرکنندگان اعتقاد دارند که نتایج انتخابات دستکاری شده و غیرقانونی است.

روز دوشنبه گذشته، لوکاشنکو در گفت‌وگویی اعلام کرد که قطع دسترسی به اینترنت، مربوط به دولت نیست و از خارج نشات می‌گیرد. همچنین مرکز پاسخگویی به رخدادهای رایانه‌ای (CERT) بلاروس در بیانیه‌ای، قطعی اینترنت را به دلیل حملات رد سرویس توزیع شده (DDoS) به ویژه علیه کمیته امنیت و وزارت کشور بلاروس اعلام کرد.

RUE Beltelecom نیز که ارایه دهنده خدمات اینترنتی دولتی در این کشور است، روز دوشنبه اعلام کرد که پس از مقابله با تعدادی حمله سایبری، در حال تلاش برای برقراری مجدد دسترسی به اینترنت است. البته منتقدان به این ادعاها به دیده شک می‌نگرند.

آلپ توکر (Alp Toker) مدیر نت‌بلاکس می‌گوید: واقعیت آنچه در بلاروس می‌گذرد، دقیقا مشخص نیست؛ اما شواهدی هم از حملات DDoS در دست نیست.

نت‌بلاکس پس از نیمه شب یکشنبه گذشته، قطعی اینترنت را در این کشور تشخیص داد. این قطعی که حدود یک ساعت به طول انجامید، توجه مردم این کشور را جلب نکرد؛ ولی پس از آن، زیرساخت اینترنت این کشور ناپایدار بود.

توکر می‌گوید: پس از آغاز رای‌گیری در صبح روز بعد، اختلالات بیشتر شد و از زمان پایان رای‌گیری، شاهد قطعی کامل ارتباطات بوده‌ایم که تا کنون نیز ادامه دارد.

دامنه اختلالات حتی به VPNها نیز کشیده شد و بسیاری از آنها از دسترس خارج شده است.

در همین حال، شواهدی در دست است که نشان می‌دهد قطعی اینترنت برنامه‌ریزی شده بوده و احتمالا دولت، قبلا در این زمینه به برخی از کسب‌وکارها و موسسات، هشدار داده بوده است. برای مثال شنبه گذشته گزارشی در روزنامه روسی مسکووسکی کومسومولتس (Moskovsky Komsomolets) حاوی مصاحبه‌ای با یک تاجر است که به روزنامه‌نگارانی که قصد خرید سیم‌کارت داشتند، هشدار داده بود که قرار است دولت به زودی یک قطعی گسترده را به اجرا بگذارد.

همچنین تصویری از یک نامه به کارکنان بانک بلاروس در تلگرام منتشر شده که در آن، درباره قطع خدمات بانکداری دیجیتال به مشتریان هشدار داده شده بود.

پیش از این نیز، دولت‌ها و حکومت‌هایی مانند ایران، هند و اتیوپی، در مواجهه با ناآرامی‌ها و اعتراضات مردمی، دست به قطع اینترنت زده بودند و این پدیده به یک روال محبوب نزد برخی دولت‌ها تبدیل می‌شود. بوروندی، گینه، توگو و ونزوئلا نیز امسال در شب برگزاری انتخابات، شبکه‌های اجتماعی را از دسترس خارج کرده‌اند.

لوکاش اولژنیک، محقق و مشاور امنیت سایبری می‌گوید: متاسفانه سیاست قطع اینترنت روز به روز در جهان محبوب‌تر می‌شود و دولت‌ها به دنبال راهکارهای فنی در شبکه هستند که این امکان را ساده‌تر در دسترس داشته باشند.

بلاروس دارای یک زیرساخت اینترنت متمرکز است، شبکه‌های موبایل و اینترنت در دست ارایه دهندگان خدمات دولتی است و دولت بر دروازه‌های ارتباط با اینترنت جهانی کنترل دارد؛ بنابراین قطع کامل اینترنت در این کشور به سادگی صورت می‌گیرد. اما از آنجا که این کشور سرمایه‌گذاری چندانی در فناوری‌های مرتبط نکرده، مانند سایر کشورها نمی‌تواند روش فیلترینگ انتخابی سرویس‌های اینترنت مانند پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی را بدون اختلال کلی در اینترنت اجرا کند.