معاون تجاری شرکت مخابرات ایران:
مشکلات توسعه اینترنت ایران ناشی از مقرراتگذاری است
تاریخ انتشار
شنبه ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۱:۰۹
آیتیمن- داوود زارعیان گفت: به اعتقاد من سازمانهایی میتوانند به لحاظ تکنیکی و تعامل با مردم موفقتر عمل کنند که به مسائل ارتباطی بیشتر توجه کنند. چرا که فضای مجازی فاصله میان مردم و مسوولان را پر کرده است.
زارعیان خاطرنشان کرد: ما در شرکت مخابرات ایران حدود ۸۰ درصد زیرساختهای ارتباطی را برای جامعه فراهم میکنیم و همچنین صددرصد تلفنهای ثابت توسط شرکت مخابرات ارائه میشود. همچنین در بخش دیتا به صورت مستقیم ۶۰ درصد و به صورت غیر مستقیم حدود صددرصد را شرکت مخابرات ایران پوشش میدهد. علاوه بر این زیرساختهای ارتباطات همراه را مخابرات تامین میکند.
وی با بیان اینکه اما در طول سالیان گذشته بهویژه ۱۵ سالی که از خصوصی سازی شرکت مخابرات میگذرد ارتباط این حوزهها با هم تضعیف شده، تصریح کرد: چند دلیل را میتوان برای این آسیب برشمرد. دلیل اول بر میگردد به ساختاری که میان دولت و شرکتهای خصوصی تعریف میشود. دلیل دوم هم ناشی از برخی کم کاریهایی است که ناحیه شرکت مخابرات صورت گرفته و سوم دلیل هم مربوط به مقاومتهایی است که از سوی سیاستگذار وجود داشته است. در نهایت نتیجه این نوع تعامل به این مرحله رسیده که ما میبینیم بخش ثابت با مشکلات اساسی مواجه است و امکان توسعه بر مبنای نیاز مردم وجود ندارد و مردم نسبت به امکاناتی که ارائه میشود راضی نیستند.
معاون تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران با تاکید بر این نکته که باید این ساختار را تغییر داد تا رضایت مردم جلب شود گفت: باید با تعامل بیشتر میان سیاستگذار و اجرا و همچنین حضور مجریان در بدنه سیاستگذاری شرایط ترمیم پیدا میکند. نمیشود که یک شرکتی مسوول تامین ۸۰ درصد از زیرساختهای ارتباطی باشد اما در عرصه سیاستگذاری حضور نداشته باشند. مثلا زمانی که انتخابات برگزار میشود بسیاری از مسوولیتهای آن به عهده شرکت مخابرات است اما با این وصف هیچ نقشی در سیاستگذاریها ندارد.
وی اضافه کرد: ما بخشهای مهمیدر حوزه سیاستگذاری ارتباطات داریم مثل شورای عالی فضای مجازی ، کمیسیون تنظیم و مقررات و حتی وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکتهای زیرمجموعه آن که کسی از بدنه شرکت مخابرات در این مجموعهها حضور ندارد و تعاملی به همین واسطه برقرار نمیشود. به همین دلیل این فاصله روز به روز بیشتر شده و این بی خبری از فاصله باعث شده که سیاستگذاریهایی که بر مبنای نیازها برنامه ریزی شده، امروز چالشهایی را ایجاد کرده که در صورت برقراری این تعامل بسیاری از مشکلات قطعا حل خواهد شد.
زارعیان با اشاره به تجربه خصوصی سازی بخش مخابرات ایران به مزایا و معایب این تجربه اشاره کرد و گفت: وقتی شرکتی خصوصی میشود طبیعتا خروج از چارچوبهای مقررات گذاریهای دولتی با نظارتهای سخت را میتوان به عنوان یک مزیت محسوب کرد. امتیاز دیگر اینکه دست شرکت خصوصی باز است و میتواند برای کارکنان خود ایجاد انگیزه کند. از سوی دیگر بخش خصوصی در پی درآمد و سود بیشتر و کسب رضایت مردم است و این هم جزو مزیتها است. ما طی سالهای بعد از خصوصی سازی این مزیتها را برای شرکت مخابرات ساری و جاری کردیم. اما چالش و آسیب پیش رو این است که فاصله میان سیاستگذاری و شرکت خصوصی آنقدر زیاد شده که نه درآمدها و نه هزینههای شرکت خصوصی دست خودش است.
به عبارت دیگر سیاستگذاری در خصوص تعرفهها مقررارت گذاری میکند و میگوید که بابت این مقدار خدمات مثلا فلان قدر از مردم پول بگیرد و در ادامه برای هزینه، حقوق، استخدام و جذب کارمندان هم تعین تکلیف میکند. مشخص است که این دو سیاستگذاری در تضاد با همدیگر است. این چالشها باعث شده که امروز با توسعه کندتر، کیفیت ضعیف تر و فاصله با دنیا در عرصه ارتباطات مواجه شویم.
معاونت تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران درباره چگونگی مرتفع شدن این چالشها گفت: راهکار مهم این است که شرکتهایی که مسوولیت در حوزه توسعه زیرساخت دارند خودشان به صورت مستقیم در سیاستگذاری نقش آفرین باشند و در بدنه شوراهای عالی حضور داشته باشند و اگر این اتفاق بیفتد به نظر میرسد که بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
وی افزود: مطالعه تطبیقی که در خصوص سایر کشورها صورت گرفته نشان میدهد که بخش خصوصی در سیاستگذاری کلان نقش آفرین است و فقط مجری نیست چون اگر بخواهد صرفا ایفاگر نقش مجری باشد نتیجه همان میشود که ما امروز در برخی از حضورها عقب ماندگی را حس میکنیم.
زارعیان در ادامه به موضوع تشکیل کابینه و انتخاب وزیران پیشنهادی هم اشاره کرد و گفت: به اعتقاد من یکی از شاخصههای بسیار جدی که آقای دکتر پزشکیان در دوران قبل و بعد از انتخابات به آن اشاره داشتند بحث انتخاب وزیران، معاونان و روسای سازمانها از بدنه دستگاهها است. اگر فردی انتخاب شود که یک یا دو دهه تجربه حضور در یک دستگاهی را دارد حتما اشراف کافی بر سیاستها و امکانات بالقوه و چالشها و آسیبهای موجود خواهد داشت و از این رو، اگر افراد بیرونی برای وزارتخانه تخصصی انتخاب شوند حداقل دو سال زمان میبرد که یک دستگاه را بشناسد.
وی درباره اولویتهای وزیر آینده ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: بر این باورم که اگر وزیر آینده هر بخش از بیرون بیاید درصد موفقیتش در طول چهار سال بین ۲۰ تا ۴۰ درصد خواهد بود اما اگر وزیر از بدنه انتخاب شود امکان موفقیت او بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد است. این پیش بینی براساس تجربه ای است که بواسطه مسوولیت در معاونت تجاری مخابرات دارم. هرگاه ما مدیری را از بدنه مجموعه انتخاب کردیم موفقیت بالا بود اما میزان موفقیت مدیرانی که از بیرون انتخاب شدند پایین بود. طبعا وزیر که انتخاب میشود حتما باید مطالعه کند و آسیبها و چالشها را بشناسد تا بتواند تصمیم گیری مناسبی داشته باشد.
معاون تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران با اشاره به عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم خاطرنشان کرد: رئیس جمهور منتخب در مناظرات انتخاباتی به نکته درستی اشاره کردند مبنی بر اینکه در پیش روی ما برنامه یکساله، قانون بودجه و برنامه پنجساله قرار دارد و بسیاری از برنامههای کلان دولت در برنامه پنجساله دیده شده و بخش قابل توجه ای از فعالیتهای دولت سیزدهم در چارچوب برنامه توسعه بوده است. نگاه وزیر آینده باید به این باشد که برنامه پنجساله توسعه را به نحو مطلوب اجرا کند متنی در نحوه اجرا باید حتما نگاهی به تجربه جهانی هم داشته باشد و مدلی را عملیاتی کند که ضمن اجرایی کردن برنامه ، از توسعه ای که در دنیا صورت گرفته عقب نمانیم.
وی تاکید کرد: حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بسیار حساس است و از جمله حوزههایی است که هنوز یک فناوری به طور کامل به بهره برداری نرسیده فناوری دیگری از راه میرسد و از این رو وزیر آینده فرصت دو یا ساله برای مطالعه و آسیب شناسی ندارد و از فردای رای اعتماد باید کارش را شروع کند.
زارعیان با اشاره به گلایههایی که درباره کیفیت اینترنت در کشور وجود دارد خاطرنشان کرد: من با توجه به سابقه ای که در حوزه مخابرات دارم و کاملا از پشت پرده اینترنت از ابتدا تاکنون مطلعم. از نظر من مشکلات توسعه اینترنت در ایران را در یک عبارت و آن هم مقررات گذاری میدانم. مقررات گذاری توسعه اینترنت در ایران همواره با چالش مواجه بوده. اینکه تعرفه گذاری دستوری کنیم و اینکه بخشی از هزینههایی که بایستی در سبد توسعه قرار گیرد در جای دیگری مصرف شود و اینکه بخشی از درآمد اپراتورها به دولت داده میشود و دولت در جای دیگری هزینه میکند و نتایج همه این سیاستگذاریها این بوده که طی سالهای گذشته درآمد اپراتورها برای توسعه کافی نبوده است.
وی افزود: ما برای رفع این مشکلات نیاز به سرمایه گذاری داریم. امروز در توسعه اینترنت ما با یک بازیگر مواجه نیستیم و فقط شرکت مخابرات ایران در این زمینه نقش آفرین نیست بلکه بازیگران متعددی در این حوزه حضور دارند که بایستی همه مورد حمایت قرار گیرند و تنظیم مقررات باید به گونه ای صورت گیرد که منافع همه بازیگران را تامین کند.
زارعیان خاطرنشان کرد: ما در شرکت مخابرات ایران حدود ۸۰ درصد زیرساختهای ارتباطی را برای جامعه فراهم میکنیم و همچنین صددرصد تلفنهای ثابت توسط شرکت مخابرات ارائه میشود. همچنین در بخش دیتا به صورت مستقیم ۶۰ درصد و به صورت غیر مستقیم حدود صددرصد را شرکت مخابرات ایران پوشش میدهد. علاوه بر این زیرساختهای ارتباطات همراه را مخابرات تامین میکند.
وی با بیان اینکه اما در طول سالیان گذشته بهویژه ۱۵ سالی که از خصوصی سازی شرکت مخابرات میگذرد ارتباط این حوزهها با هم تضعیف شده، تصریح کرد: چند دلیل را میتوان برای این آسیب برشمرد. دلیل اول بر میگردد به ساختاری که میان دولت و شرکتهای خصوصی تعریف میشود. دلیل دوم هم ناشی از برخی کم کاریهایی است که ناحیه شرکت مخابرات صورت گرفته و سوم دلیل هم مربوط به مقاومتهایی است که از سوی سیاستگذار وجود داشته است. در نهایت نتیجه این نوع تعامل به این مرحله رسیده که ما میبینیم بخش ثابت با مشکلات اساسی مواجه است و امکان توسعه بر مبنای نیاز مردم وجود ندارد و مردم نسبت به امکاناتی که ارائه میشود راضی نیستند.
معاون تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران با تاکید بر این نکته که باید این ساختار را تغییر داد تا رضایت مردم جلب شود گفت: باید با تعامل بیشتر میان سیاستگذار و اجرا و همچنین حضور مجریان در بدنه سیاستگذاری شرایط ترمیم پیدا میکند. نمیشود که یک شرکتی مسوول تامین ۸۰ درصد از زیرساختهای ارتباطی باشد اما در عرصه سیاستگذاری حضور نداشته باشند. مثلا زمانی که انتخابات برگزار میشود بسیاری از مسوولیتهای آن به عهده شرکت مخابرات است اما با این وصف هیچ نقشی در سیاستگذاریها ندارد.
وی اضافه کرد: ما بخشهای مهمیدر حوزه سیاستگذاری ارتباطات داریم مثل شورای عالی فضای مجازی ، کمیسیون تنظیم و مقررات و حتی وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکتهای زیرمجموعه آن که کسی از بدنه شرکت مخابرات در این مجموعهها حضور ندارد و تعاملی به همین واسطه برقرار نمیشود. به همین دلیل این فاصله روز به روز بیشتر شده و این بی خبری از فاصله باعث شده که سیاستگذاریهایی که بر مبنای نیازها برنامه ریزی شده، امروز چالشهایی را ایجاد کرده که در صورت برقراری این تعامل بسیاری از مشکلات قطعا حل خواهد شد.
زارعیان با اشاره به تجربه خصوصی سازی بخش مخابرات ایران به مزایا و معایب این تجربه اشاره کرد و گفت: وقتی شرکتی خصوصی میشود طبیعتا خروج از چارچوبهای مقررات گذاریهای دولتی با نظارتهای سخت را میتوان به عنوان یک مزیت محسوب کرد. امتیاز دیگر اینکه دست شرکت خصوصی باز است و میتواند برای کارکنان خود ایجاد انگیزه کند. از سوی دیگر بخش خصوصی در پی درآمد و سود بیشتر و کسب رضایت مردم است و این هم جزو مزیتها است. ما طی سالهای بعد از خصوصی سازی این مزیتها را برای شرکت مخابرات ساری و جاری کردیم. اما چالش و آسیب پیش رو این است که فاصله میان سیاستگذاری و شرکت خصوصی آنقدر زیاد شده که نه درآمدها و نه هزینههای شرکت خصوصی دست خودش است.
به عبارت دیگر سیاستگذاری در خصوص تعرفهها مقررارت گذاری میکند و میگوید که بابت این مقدار خدمات مثلا فلان قدر از مردم پول بگیرد و در ادامه برای هزینه، حقوق، استخدام و جذب کارمندان هم تعین تکلیف میکند. مشخص است که این دو سیاستگذاری در تضاد با همدیگر است. این چالشها باعث شده که امروز با توسعه کندتر، کیفیت ضعیف تر و فاصله با دنیا در عرصه ارتباطات مواجه شویم.
معاونت تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران درباره چگونگی مرتفع شدن این چالشها گفت: راهکار مهم این است که شرکتهایی که مسوولیت در حوزه توسعه زیرساخت دارند خودشان به صورت مستقیم در سیاستگذاری نقش آفرین باشند و در بدنه شوراهای عالی حضور داشته باشند و اگر این اتفاق بیفتد به نظر میرسد که بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
وی افزود: مطالعه تطبیقی که در خصوص سایر کشورها صورت گرفته نشان میدهد که بخش خصوصی در سیاستگذاری کلان نقش آفرین است و فقط مجری نیست چون اگر بخواهد صرفا ایفاگر نقش مجری باشد نتیجه همان میشود که ما امروز در برخی از حضورها عقب ماندگی را حس میکنیم.
زارعیان در ادامه به موضوع تشکیل کابینه و انتخاب وزیران پیشنهادی هم اشاره کرد و گفت: به اعتقاد من یکی از شاخصههای بسیار جدی که آقای دکتر پزشکیان در دوران قبل و بعد از انتخابات به آن اشاره داشتند بحث انتخاب وزیران، معاونان و روسای سازمانها از بدنه دستگاهها است. اگر فردی انتخاب شود که یک یا دو دهه تجربه حضور در یک دستگاهی را دارد حتما اشراف کافی بر سیاستها و امکانات بالقوه و چالشها و آسیبهای موجود خواهد داشت و از این رو، اگر افراد بیرونی برای وزارتخانه تخصصی انتخاب شوند حداقل دو سال زمان میبرد که یک دستگاه را بشناسد.
وی درباره اولویتهای وزیر آینده ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: بر این باورم که اگر وزیر آینده هر بخش از بیرون بیاید درصد موفقیتش در طول چهار سال بین ۲۰ تا ۴۰ درصد خواهد بود اما اگر وزیر از بدنه انتخاب شود امکان موفقیت او بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد است. این پیش بینی براساس تجربه ای است که بواسطه مسوولیت در معاونت تجاری مخابرات دارم. هرگاه ما مدیری را از بدنه مجموعه انتخاب کردیم موفقیت بالا بود اما میزان موفقیت مدیرانی که از بیرون انتخاب شدند پایین بود. طبعا وزیر که انتخاب میشود حتما باید مطالعه کند و آسیبها و چالشها را بشناسد تا بتواند تصمیم گیری مناسبی داشته باشد.
معاون تجاری و امور مشتریان شرکت مخابرات ایران با اشاره به عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم خاطرنشان کرد: رئیس جمهور منتخب در مناظرات انتخاباتی به نکته درستی اشاره کردند مبنی بر اینکه در پیش روی ما برنامه یکساله، قانون بودجه و برنامه پنجساله قرار دارد و بسیاری از برنامههای کلان دولت در برنامه پنجساله دیده شده و بخش قابل توجه ای از فعالیتهای دولت سیزدهم در چارچوب برنامه توسعه بوده است. نگاه وزیر آینده باید به این باشد که برنامه پنجساله توسعه را به نحو مطلوب اجرا کند متنی در نحوه اجرا باید حتما نگاهی به تجربه جهانی هم داشته باشد و مدلی را عملیاتی کند که ضمن اجرایی کردن برنامه ، از توسعه ای که در دنیا صورت گرفته عقب نمانیم.
وی تاکید کرد: حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بسیار حساس است و از جمله حوزههایی است که هنوز یک فناوری به طور کامل به بهره برداری نرسیده فناوری دیگری از راه میرسد و از این رو وزیر آینده فرصت دو یا ساله برای مطالعه و آسیب شناسی ندارد و از فردای رای اعتماد باید کارش را شروع کند.
زارعیان با اشاره به گلایههایی که درباره کیفیت اینترنت در کشور وجود دارد خاطرنشان کرد: من با توجه به سابقه ای که در حوزه مخابرات دارم و کاملا از پشت پرده اینترنت از ابتدا تاکنون مطلعم. از نظر من مشکلات توسعه اینترنت در ایران را در یک عبارت و آن هم مقررات گذاری میدانم. مقررات گذاری توسعه اینترنت در ایران همواره با چالش مواجه بوده. اینکه تعرفه گذاری دستوری کنیم و اینکه بخشی از هزینههایی که بایستی در سبد توسعه قرار گیرد در جای دیگری مصرف شود و اینکه بخشی از درآمد اپراتورها به دولت داده میشود و دولت در جای دیگری هزینه میکند و نتایج همه این سیاستگذاریها این بوده که طی سالهای گذشته درآمد اپراتورها برای توسعه کافی نبوده است.
وی افزود: ما برای رفع این مشکلات نیاز به سرمایه گذاری داریم. امروز در توسعه اینترنت ما با یک بازیگر مواجه نیستیم و فقط شرکت مخابرات ایران در این زمینه نقش آفرین نیست بلکه بازیگران متعددی در این حوزه حضور دارند که بایستی همه مورد حمایت قرار گیرند و تنظیم مقررات باید به گونه ای صورت گیرد که منافع همه بازیگران را تامین کند.
مرجع : شرکت مخابرات ایران