تخصیص نامتعارف ارز برای آیفون رفرش

آی‌تی‌من- بررسی سیستم تخصیص ارز کشور نشان می‌دهد که از ابتدای هر سال سهمیه مشخص ارزی برای بازه سالانه در بخش‌های مختلف کالاهای بازرگانی، صنعتی و کشاورزی لحاظ می‌شود که عدم نظارت و اعمال محدودیت از جمله سقف و سابقه در کالاهایی که از طریق رویه واردات در مقابل صادرات خود ترخیص می‌شوند، منجر به تشدید ناترازی در حوزه واردات شده است.

لازم به ذکر است، از حدود دو سال قبل گوشی‌های بالای 600 دلار (آیفون 13 ) به صورت انحصاری از رویه واردات در برابر صادرات خود وارد کشور می‌شوند. در رویه واردات از محل صادرات خود، شرکت صادرکننده از محل صادراتی که انجام می‌دهد، می‌تواند کالاهای مختلف را وارد کند.

گفتنی است، در رویه واردات در مقابل صادرات خود نیازی به توقف در صف تخصیص ارز با بازه زمانی 45 روز تا 3 ماه نیست. این شرایط در حالی است که برای واردات تلفن همراه متعارف که 80 درصد کمیت بازار و مصرف عمومی ‌معطوف به این بخش است تامین ارز از طریق سامانه و در بازه زمانی حداقل 2 ماه انجام می‌شود.

تلفن‌های همراه بالای 600 دلار از جمله آیفون 13 صرفا از محل وادرات در برابر صادرات خود با کوتاه‌ترین معطلی در صف تخصیص ارز وارد کشور می‌شوند. این عدم نظارت سیستمی ‌در حوزه تخصیص ارز در رویه واردات در مقابل صادرات خود، منجر به افزایش واردات این قبلی کالاهای گران قیمت در حوزه تلفن همراه شده است.

واردات گوشی‌های لوکس از جمله آیفون 13 در عین ممنوعیت واردات آیفون‌های مدل 14 و 15 درحالی رقم خورده که به اعتقاد سازمان توسعه تجارت موضوع واردات آیفون ریپک و رفرش غیر‌قابل کتمان است.

بر این اساس با تداوم تخصیص بی ضابطه ارز حاصل از صادرات برای واردات اقلامی ‌مثل آیفون رفرش و ریپک، واردات اقلام مصرفی متعارف را با چالش افزایش غیر موجه قیمتی روبه‌رو شده است. به عنوان نمونه در روزهای اخیر یکی از تلفن‌های همراه پر تقاضا از قیمت 14 میلیون تومان به حدود 17 میلیون تومان افزایش یافته که تداوم این وضعیت نظم بازار را با چالش روبه‌رو خواهد کرد.

در واقع با تداوم واردات غیر منطقی آیفون رفرش و ریپک در سایه رویه واردات در مقابل صادرات خود سهمیه‌های ارزی سایر گروه‌های کالایی نیز دچار بی نظمی‌ شده و اثر این موضوع به بازار مصرفی نیز منتقل شده است.

لازم به ذکر است، بر اساس یک گزارش آماری از 18 میلیون و 300 هزار تلفن همراهی که در بازه یک ساله، وارد کشور شده، سهم مدل آیفون از برند اپل 6 درصد بوده است. در بازه زمان مورد نظر، یک میلیون و 30 هزار دستگاه تلفن همراه به ارزش یک میلیارد و 350 میلیون دلار وارد کشور شده است. در واقع درحالی که نصف ارز برای واردات آیفون تخصیص داده شده بود تنها یک هجدهم واردات به این برند اختصاص داشته که نشان دهنده ارزی‌بری غیر متعارف این مدل تلفن‌های همراه است.