بررسی زیست دوگانه کسب‌وکارهای ایرانی در عصر دیجیتال

آی‌تی‌من- در این رویداد دو روزه که با همکاری دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران توسط شرکت مشاوره مدیریت رهنمان برگزار می‌شود، طی یازده نشست تخصصی چالش‌ها و راهکارهای عصر دیجیتال مورد بررسی قرار می‌گیرد.  

در ابتدای این رویداد محمد فاضلی، مدیر کانال و پادکست دغدغه ایران با اشاره به اهداف برگزاری نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال گفت : تحولات سال‌ها و دهه‌‌های اخیر نشان می‌دهد که جهان همواره در حال تغییر است. وقتی یک سال پیش تصمیم به برپایی این همایش گرفتیم، جهان هنوز با پدیده توسعه یافته‌ای مثل ابزارهای جدید هوش‌مصنوعی مواجه نشده بود. چنانچه ما نتوانیم خود را با این تحولات سازگار کنیم، فرصت‌های بسیاری را در عصر دیجیتال از دست می‌دهیم. ما این همایش را با این هدف برپا کردیم تا فرصت‌های از دست رفته را به فرصت‌هایی دست‌یافتنی تبدیل کنیم. برای همین تمامی عناصر این رویداد از فرم و محتوای پنل تا شکل حضور اجراکنندگان متناسب با این تحولات طراحی شده است.

در ادامه مجید نیلی احمدآبادی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران در ارائه خود با عنوان «زیست دوگانه مردم ایران» گفت: عصر دیجیتال باعث شده تا مردم دچار زیست دوگانه شوند. یک زیست دیجیتال که شامل ابزارها و لوازم این فضا می‌شود و دیگری زیست فیزیکی که همیشه داشته‌ایم. برای اینکه بتوانیم زندگی بهتر، اقتصاد بهتر و حکمرانی بهتری داشته باشیم، می‌بایست خود را با این زیست دوگانه سازگار کنیم. شرایط کنونی اما نشان می‌دهد که بخش حکمرانی هنوز به تک‌زیستی می‌پردازد و نتوانسته با این تحول سازگار شود.

به گفته عضو هیات علمی دانشگاه تهران در شرایط کنونی مدیران سازمان‌ها و نهادهای حکمرانی، سرمایه‌گذاران و مدیران کسب‌وکارها به ابهام‌زدایی از سوگیری‌ها و تصمیمات نیاز دارند تا از ورود به یک حلقه فیدبک مثبت جلوگیری کنند. این موضوع کمک می‌کند تا سیاست‌ها و استراتژی‌های مبتنی بر نوآوری و خلاقیت گرفته شود.
 
زیست دوگانه کسب‌وکارها
فرهاد نیلی، دبیر علمی نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال (IDEAS) در سخنرانی خود با عنوان «زیست دوگانه کسب‌وکارهای ایرانی» با یادآوری شرایط تورمی اقتصاد ایران گفت: تجربه ۶ دهه تورم دو رقمی تمامی تصمیمات و زندگی ما را تحت‌تاثیر خود قرار داده است. با وجود این تا قبل از دهه ۹۰ به دلیل رشد اقتصادی این شرایط قابل تحمل بود. اما تمامی آمارها و نمودارها نشان می‌دهد که رشد اقتصاد ایران از این دهه به تدریج کند شد و به کمترین میزان رسید. در چنین شرایطی ارزش افزوده‌ای در اقتصاد خلق نمی‌شود و افراد دچار سرخوردگی می‌شوند.

به گفته نیلی، در حال حاضر سه راه‌حل پیش روی تصمیم‌گیران اقتصادی وجود دارد: نخستین راه، تنظیم‌گری تسهیل‌گر برای رفتن به سمت اقتصاد دیجیتال است، دومین راهکار ادامه روند موجود است که به دلیل از دست رفتن منابعی که در طول این سال‌ها صرف شده، امکان‌پذیر نیست و سومین راه عدم تزریق منابع ایران به بخش اقتصاد است.

دبیر علمی نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال با اشاره به نقاط روشن شرایط فعلی گفت: در همان دهه ۹۰ که رشد اقتصادی دچار مشکل شد، شرکت‌های فن‌آور و جوانان نوآوری ظهور کردند که بدون نیاز به منابع، رانت و یارانه‌های دولتی و حکومتی و تنها با خلق پلتفرم‌های دیجیتال، ارزش افزوده قابل توجهی خلق کردند. براین اساس با تکیه بر این ظرفیت گسترده و ویژگی‌های عصر دیجیتال مثل چابکی، انعطاف، جذب استعدادها، رشد شتابان، کلا‌ن داده‌ها و... می‌توانیم فرصت‌های بسیاری را برای کسب‌وکارهای ایرانی خلق کنیم.
 
بهره‌وری و رگولاتوری
فرشاد فاطمی، دبیر نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال در ارائه خود با عنوان «چشم‌انداز بهره‌وری در بخش غیردیجیتال ایران» گفت: نمودار تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت در طی چند دهه اخیر حاکی از شرایطی است که در آن رشد طولانی مدت گذشته دیگر وجود ندارد و با اتمام منابع می‌بایست از بهره‌وری این رشد را استخراج کنیم. فناوری‌های دیجیتال بهترین فرصت است تا بتوانیم این شکاف با کشورهای در حال توسعه را کاهش دهیم.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف در بخش دیگری از سخنان خود به نوع تنظیم‌گری در عصر دیجیتال اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به اهداف خود در عصر دیجیتال باید به ماهیت جدید رگولاتوری در این حوزه توجه کنیم. واقعیت این است که تنظیم‌گری در عصر دیجیتال دارای سه جنبه مهم است، در این پاردایم جدید رقابت اصلی بر سر قیمت است و بزرگ بودن پلتفرم‌ها می‌تواند این بخش را تسهیل کند. دیگری توجه به داده به عنوان سرمایه ارزشمند کسب‌وکارهای عصر دیجیتال است. ویژگی دیگر ایجاد یک تنظیم‌گری واحد در سرتاسر این بخش است.
 
هزار راه نرفته صنعت بانک
نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال در نخستین روز خود با سخنرانی علی دیواندری، صاحب‌نظر حوزه بانک ادامه پیدا کرد. دیواندری در ارائه خود با عنوان «هزار راه نرفته در صنعت بانکی» با تشبیه صنعت خدمات مالی به اقیانوس‌ها گفت، بسیاری از ظرفیت‌های این صنعت ناشناخته مانده است. به گفته دیواندری بسیاری از بانک‌ها، شرکت‌ها و فعالان این صنعت در مرحله پروداکشن باقی‌مانده‌اند و این لندتک‌ها، استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها هستند که توانسته‌اند بارقه امیدی برای رشد این حوزه ایجاد کنند.

دیواندری با اشاره به صرف منابع نظام بانکی کشور گفت: در حال حاضر ۷۰ درصد این منابع صرف سرمایه در گردش می‌شود، ۱۵ درصد آن صرف تعهدات، ۱۰ درصد هزینه پرسنل‌ و کارکنان و تنها 5 درصد از منابع بانکی صرف توسعه اقتصادی می‌شود. این آمار فاجعه‌‌آمیز نشان می‌دهد که بایستی بیشتر از هر زمان دیگری بر روی نوآوری و ظرفیت فین‌تک‌ها و استارتاپ‌های این حوزه حساب کنیم.
 
 در ادامه این همایش نیما نامداری، مدیرعامل کارنامه؛ میلاد منشی‌پور، مدیرعامل تپسی؛ ولی‌الله فاطمی، بنیانگذار هلدینگ توسن؛ حمیدرضا مختاریان، معاون گروه سولیکو و محمد مظاهری، مدیرعامل شرکت توسن تکنو نظرات و راهکارهای خود را برای حاضران تشریح کردند.
 
آینده پول
نخستین نشست تخصصی این رویداد با موضوع آینده پول برگزار شد. در این نشست مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با اشاره به شرکت‌هایی که نقش ضروری در اقتصاد دیجیتال ایفا می‌کنند، گفت: فین‌تک‌ها، پلتفرم‌های بانکداری باز و ApIها و نئوبانک‌ها از موارد مهم رشد در اقتصاد دیجیتال هستند. در ایران نئوبانک‌ها چند سالی است که فعال شده‌اند و توانسته‌اند کاربران بسیاری را به سمت پلتفرم‌های خود جذب کنند.

وی اعلام کرد که در حدود 6 درصد از جمعیت کشور هم اکنون کاربر نئوبانک‌ها هستند.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی همچنین در مورد رمزارزها گفت: حرف زدن از رمزارزها از سمت بانک مرکزی سخت است. اما ما تلاش کرده‌ایم رویکردی میانه‌رو داشته باشیم نه مثل چین کاملا ممنوع کرده‌ایم و نه سیستم مالیاتی آهنین آمریکا را داریم که مالیاتی تا ۳۷ درصد را پیش‌روی فعالان این حوزه قرار داده است.

محرمیان گفت: در صورت تصویب نهایی قانون مالیات عایدی سرمایه، مالیات رمزارزها مشابه رویکرد تنظیم‌گری اتحادیه اروپا به اجرا گذاشته می‌شود.

وی همچنین با بیان اینکه اعتبارسنجی اولویت اول امسال معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی است، افزود: در مدل فعلی بین 30 تا 40 درصد مردم اعتبارسنجی می‌شوند و دقت آن نیز پایین است؛ اما با مدل جدیدی که طراحی شده، دقت اعتبارسنجی به حدود 89 درصد و درصد پوشش آن نیز به 100 درصد خواهد رسید.

گفتنی است که در نوبت بعداز ظهر این همایش نیز دو موضوع نیروی انسانی و محیط زیست به بررسی گذاشته شد.

نخستین همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال (IDEAS) روز دوشنبه ۲۶ تیرماه نیز با برگزار هفت نشست تخصصی با موضوعات و سخنرانان مختلف پیگیری شد.
 
برای کسب‌ اطلاعات بیشتر لطفا به وبسایت نخستین همایش «فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال» به نشانی http://ideas.rahnaman.com مراجعه کنید.