امتیاز واردات گوشی در قبال صادرات خشکبار برای کیست؟

آی‌تی‌من-  چندی پیش طی مصوبه کارگروه هماهنگی سیاست‌های ارزی و تجاری مقرر شد که ارز صادرات خشکبار با واردات گوشی بالای ۳۰۰ دلار تهاتر شود که قابل اجرا برای انواع مدل‌های برند آیفون و سری‌هایN، Sو Z سامسونگ خواهد بود، در این حالت دیگر به آنها ارز نیمایی تخصیص داده نشده و با نرخ آزاد وارد می‌شود.

اما اینکه جریان صادرات خشکبار چگونه بوده و در قبال آن تا چه اندازه واردات گوشی بالای ۳۰۰ دلار و یا ۶۰۰ دلار پوشش داده می‌شود در آمار تجارت خارجی مورد بررسی قرار گرفت.

طبق گزارش گمرک ایران در ۱۰ ماهه امسال در مجموع حدود ۵۱۵ هزار تن به ارزش بیش از  ۱.۱ میلیارد دلار در چند گروه، خشکبار صادر شده است که اقلامی مثل پسته، بادام، فندوق، ‌ گردو، کشمش، خرما و یا میوه‌های خشک را دربر می‌گیرد.

در بین اقلام صادراتی خشکبار، عمده آن مربوط به پسته است؛ به طوری که ۱۰۳.۳ هزار تن به ارزش بیش از ۶۲۱.۵ میلیون دلار پسته با پوست و همچنین ۱۵.۳ هزار تن به ارزش بیش از ۱۷۰.۷ میلیون دلار مغز پسته صادر شده بود، یعنی از حدود ۱.۱ میلیارد دلار صادرات انجام شده حدود ۸۰۰ میلیون دلار برای پسته بوده است که ۷۳ درصد صادرات خشکبار را در اختیار دارد.

بعد از پسته،‌ صادرات خرما حجم بیشتری داشته که ۲۴۸.۳ هزار تن به ارزش بیش از ۲۱۶ میلیون و ۴۵۶ هزار دلار  بوده است.

اما جریان واردات گوشی به ایران قابل توجه است و این کالا اغلب در صدر واردات قرار دارد، طبق آمار ، در ۹ ماهه امسال۱۳ میلیون و ۶۱ هزار و ۸۲۲ دستگاه به ارزش دو میلیارد و ۹۴۲ هزار و ۴۲۰ دستگاه گوشی وارد شده است که از نظر تعداد ۴۲.۵ درصد و  ارزش ۱۱۷ درصد نسبت مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. از حجم گوشی وارداتی در ۹ ماهه امسال،  ۶۷۰ هزار و ۳۵۷ دستگاه مربوط به گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار  به ارزش ۸۱۰ میلیون و ۹۳۳ هزار دلار است و گوشی‌های زیر ۶۰۰ دلار نیز از واردات انجام شده، حدود ۱۲ میلیون و ۳۹۱ هزار و ۴۶۷ دستگاه به ارزش بیش از ۲.۱ میلیارد دلار سهم داشته‌اند.

همچنین در ۱۰ ماهه امسال بیش از ۱۴.۶ میلیون دستگاه گوشی به ارزش ۳.۳ میلیارد دلار  وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر  تعداد ۲۷ درصد و  ارزش ۹۳.۷ درصد افزایش دارد.

گرچه رقم دقیق واردات گوشی بالای ۶۰۰ دلار در ۱۰ ماه در دسترس نیست اما با توجه به آمار ۹ ماهه، می‌توان حدود ۹۰۰ میلیون دلار از ۳.۳ میلیارد دلار واردات گوشی را برای ۶۰۰ دلار به بالا برآورد کرد.

با توجه به آمار ۱۰ ماهه،  اگر تهاتر ارزی بین خشکبار و واردات گوشی، محدود به بالای ۶۰۰ دلار باشد از ۱.۱ میلیارد دلار صادرات خشکبار، حداقل ۹۰۰ میلیون دلار (واردات گوشی بالای ۶۰۰ دلار) می‌تواند صرف واردات گوشی شود، اما جالب اینجاست که از همین مقدار سهم صادرکنندگان پسته و فضا برای واردات گوشی از طریق آنها بازتر است چراکه در این بازه زمانی، ۸۰۰ میلیون دلار برای پسته ثبت شده که این رقم بیش از ۸۸ درصد ارز صرف شده بابت واردات گوشی بالای ۶۰۰ دلار (۹۰۰ میلیون دلار)در ۱۰ ماهه سال جاری است.

بر این اساس اگر صادرکننده خشکبار بتواند خود مستقیم واردات گوشی انجام دهد و یا تهاتر ارزی برای او فراهم باشد، در هر دو حالت موقعیت مناسبی برای صادرکنندگان پسته با سهم بالای آنها در صادرات خشکبار خواهد داشت، مگر سبد کالایی صادراتی پربارتر باشد و اقلام بیشتری در بر گیرد که باز هم سهم پسته کم نخواهد بود.

 با وجود اینکه گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار حجم بالایی از ارز واردات گوشی در سال را به خود اختصاص می‌دهد ، سهم تامین نیاز بازار آنها قابل توجه نیست.

در همین رابطه می‌توان به واردات گوشی در سال گذشته اشاره کرد که در مجموع  ۱۵.۶ میلیون دستگاه به ارزش ۲.۴۷ میلیارد دلار بوده است که سهم گوشی‌های بالای ۳۰۰ یورو در سال گذشته نیز حدود ۹۰۰ هزار دستگاه بوده که فقط شش درصد نیاز بازار را تامین کرده  و ارزش  مجموع آن به حدود ۷۰۰ میلیون یورو می رسد.

طبق قانون بودجه عوارض واردات گوشی بالای ۶۰۰ دلار نسبت به سایر گوشی‌ها بالاتر و ۱۲ درصد است، برخی خبرها در مورد ممنوعیت واردات این قبیل گوشی‌ها نیز چندی پیش وجود داشت ولی در نهایت تا کنون چنین مصوبه ای صادر نشده است.