اعمال محدودیت در فضای مجازی به کسب‌وکارها نوپا و خانگی ضربه می‌زند

آی‌تی‌من-  طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی در حالی فردا در دستور کار جلسه علنی مجلس قرار می‌گیرد که بسیاری از دست‌اندرکاران کسب‌وکارهای مجازی نسبت به تبعات تصویب این طرح هشدار داده‌اند.

رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران از رقم 600 هزار خریدوفروش روزانه بر بستر فضای مجازی خبر داده و تأکید می‌کند اجرایی شدن طرح صیانت درآمد روزانه چندین میلیون نفر را با چالش‌های جدی مواجه خواهد کرد.

فرزین فردیس می‌گوید: تعداد کسانی که از طریق فضای مجازی ارتزاق می‌کنند در کمترین حالت چند صد هزار خانوار تخمین زده می‌شود. وقتی یک سرپرست خانواده نتواند محصول خود را بر بستر وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها بفروشد و فروش آن یا با کندی و سختی مواجه شود اقتصاد یک خانواده آسیب خواهد دید. در نتیجه درآمد روزانه چندین میلیون نفر تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

او می‌افزاید: طبق آمار رسمی‌در پایان سال 99 روزانه نزدیک به 600 هزار خریدوفروش بر بستر شبکه‌های مجازی و بازارگاه‌ها و یا پلتفرم‌های خریدوفروش صورت می‌گیرد. از این رقم شاید چیزی نزدیک به یک‌چهارم مربوط به شرکت دیجی کالا باشد که بر بستر وب صورت می‌گیرد؛ اما به‌طور متوسط از این 600 هزار تراکنش مالی چیزی نزدیک به دوسوم یعنی 400 هزار خریدوفروش روی شبکه‌هایی مثل تلگرام و اینستاگرام انجام می‌شود.

فرزین ادامه می‌دهد: امروز در جامعه ما بخش مهمی‌از افراد کم‌بضاعت و کم‌توان خدمات و محصولات خودشان را روی شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام و امثال آنها می‌فروشند؛ از خانمی‌که در خانه کاردستی و هنری یا کار آشپزی و پخت‌وپز انجام می‌دهد تا آقایی که مصنوعات تولید شده در کارگاه کوچکی در یکی از اتاق‌های منزلش را در آنجا ارائه می‌دهد. یا جوانانی که برخی از کارهایشان را به‌صورت خوداشتغالی از آن طریق به مشتری عرضه می‌کنند و از این طریق ارتزاق می‌کنند. متأسفانه بسته شدن و محدودیت جدی در این فضاهای اجتماعی در وهله نخست بزرگ‌ترین آسیب را به این افراد خواهد زد و در گام بعدی یک سری از کسب‌وکارهای کمی‌بالغ‌تر و کمی‌حرفه‌ای‌تر که هم در فضای واقعی جامعه و هم در فضای مجازی حضور دارند را متأثر خواهد کرد. او با یادآوری کارکردهای مختلف شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: پیام‌رسان‌های اجتماعی کارکرد دیگری هم دارند و آن سرعت بخشیدن به تبادلات و تراکنش‌های اطلاعاتی و مالی در جامعه است. در حال حاضر برخلاف گذشته کلیه تراکنش‌های اطلاعاتی و مالی با سرعت خیلی بالا در جامعه بین خریداران و فروشندگان گردش پیدا می‌کند. یا خیلی از افرادی که با سازمان‌ها به‌صورت دورکاری کار می‌کنند کارشان وابسته به این پیام‌رسان‌ها است. وقتی برای این دسته از اپلیکیشن‌ها محدودیت درست می‌کنیم طبیعتاً همه سطوح کاربران آنها آسیب می‌بینند؛ از یک شهروند عادی که از این‌ها برای امور روزمره خود استفاده می‌کند تا افرادی که درگیر خوداشتغالی و کسب درآمدهای حیاتی زندگی‌شان هستند و یا کسب‌وکارهای متوسط و کوچکی که به تبادلات اطلاعاتی و مالی بر بستر این اپلیکشین‌ها وابسته‌اند.

فرزین معتقد است: شاید ترسناک‌ترین نکته این طرح این باشد که بعد از محدودیت‌های ایجاد شده هرکسی از این فضا با فیلترشکن استفاده کند مجرم شناخته می‌شود. گاهی تصمیم مبنی بر بسته شدن یک اپلیکیشن است که البته محدودیتی است که همه را دچار دردسر می‌کند. ولی اینکه عده کمی‌از افراد مستثنا شوند و بعد همه افراد این سرزمین مجرم شناخته شوند پدیده سخت‌گیرانه و دور از انتظاری است که معلوم نیست طراحان این طرح چه پاسخی برای آن دارند. او یادآوری می‌کند: بسته شدن شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و مجرم شناخته شدن افرادی که بر روی این شبکه‌ها تبادلات دارند به‌جز ایجاد اختلال جدی در کسب‌وکارها، حجم زیادی از پرونده‌های قضایی ایجاد خواهد کرد. چراکه طبق این طرح افراد زیادی باید در دادگاه‌ها پاسخگوی رفتارهای روزمره و عادی خود در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده باشند. موضوعی که در هیچ کجای دنیا با آن روبه‌رو نیستیم.