قرارداد چند هزار میلیاردی زیرساخت با شرکت خارجی

آی‌تی‌من-  توسعه زیرساخت‌های مخابراتی کشور، تجهیزات انتقال نوری به عنوان یکی از محصولات راهبردی در زیرساخت‌های مخابراتی کشور، دارای تولیدات داخلی باکیفیت است. با این حال خریداران داخلی، نمونه‌های خارجی را نسبت به نمونه‌های داخلی در اولویت خرید قرار می‌دهند و این اصلی‌ترین مانع بر سر راه رونق تولید این تجهیزات محسوب می‌شود.

همواره یکی از اولویت‌های اجرایی دولت‌ها بوده است و سرعت بالای پیشرفت فناوری‌های این حوزه منجر به توجه بیشتر کشورها به صنعت تجهیزات مخابراتی شده است. 

این صنعت از چندین منظر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که از جمله می‌توان به نسبت مستقیم با رشد اقتصادی، نسبت اشتغال به سرمایۀ بالا، مهیا بودن سرمایۀ انسانی توانمند، دانش کافی برای تولید محصولات و تأمین ملاحظات امنیتی اشاره کرد. 

با این وجود در کشور ما، یکی از چالش‌های صنعت تجهیزات مخابراتی عدم توجه به محصولات داخلی و رقابت غیرمنصفانه نمونه‌های خارجی با آن‌ها است. این رقابت غیر منصفانه در رفتار غیرحرفه‌ای خریداران داخلی که عمدتا شرکت‌های دولتی و حاکمیتی هستند، ریشه دارد.

یکی از تجهیزاتی که سهم عمده‌ای در توسعه زیرساخت‌های مخابراتی کشور دارد، تجهیزات انتقال نوری (OTN) است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر تجهیزات دانش‌بنیان انتقال نوریِ ایرانی توان رفع نیازمندی‌های داخلی کشور را دارند که در صورت خرید و حمایت از این محصولات، راه بومی‌سازی سایر تجهیزات راهبردی شبکه نظیر روترها و سوئیچ‌های پرظرفیت نیز امکان‌پذیر خواهد بود.

در حال حاضر با تلاش‌های صنفی و پیگیری تولیدکنندگان داخلی برای اثبات توانمندی بومی‌ و اعتماد برخی مدیران اپراتورهای مخابراتی، تجهیزات انتقال نوری ایرانی در برخی پروژه‌های مخابراتی کشور مورد استفاده قرار گرفته‌اند که حاصل این اعتماد، ارایه سرویس‌هایی بهتر از تجهیزات معادل خارجی آنها بوده است. با این وجود تولید کنندگان داخلی این حوزه همچنان با مشکلاتی مواجه هستند. عدم پرداخت به موقع مطالبات تولیدکنندگان از سوی خریداران بزرگ یکی از این چالش­‌های اصلی به شمار می‌آید که برخلاف رویه پرداخت کامل و پیش از نصب تجهیزات به شرکت‌های خارجی نسبت به شرکت‌های داخلی اعمال می‌­شود.

چالش دیگر تولیدکنندگان تجهیزات انتقال نوری کشور عدم اعتماد کافی مدیران شرکت ارتباطات زیرساخت در وزارت ارتباطات به عنوان متولی اصلی توسعه زیرساخت‌های‌ مخابراتی کشور به تولیدات داخلی در طول سال‌های گذشته بوده است که نتیجه آن تامین عمده نیازمندی‌های زیرساخت‌های ارتباطی شبکه ملی اطلاعات از برندهای چینی و اروپایی نظیر هوآوی، فایبرهوم و آلکاتل شده است.

در تداوم این وضعیت شنیده‌ها حاکی از آن است که اخیرا شرکت ارتباطات زیرساخت برای تامین تجهیزات انتقال نوری کشور برخلاف مصوبه منع واردات کالاهای خارجی دارای مشابه داخلی و قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخل، در حال تدارک یک قرارداد چند هزار میلیاردی با یک تامین‌کننده خارجی در کنار قراردادی ناچیز با شرکت‌های داخلی است. در این شرایط ضرورت دارد مسوولان وزارت ارتباطات در سال "تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها" توجه بیشتری نسبت به حمایت و رفع موانع پیش روی تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی داشته باشند.