تقی‌پور: انحصار پلتفرم‌های خارجی را باید از بین برد

آی‌تی‌من-  پنجاه و هشتمین محفل هم افزایی فعالان فضای مجازی پاک با محور «الزامات تبلیغات انتخاباتی در فضای مجازی» با حضور رضا تقی پور مسوول ستاد فضای مجازی سید ابراهیم رئیسی و کارشناسان فضای مجازی برگزار شد.

در این نشست مجازی، ابتدا سند الزامات و چارچوب تبلیغات سیاسی در فضای مجازی که توسط یک گروه تحقیقاتی در سال ۹۸ برای تنظیم گری فعالیت‌های سیاسی در انتخابات مجلس تدوین شده بود، با نگاهی عام به اصول تبلیغات در فضای مجازی و با هدف حفاظت از منافع مردم و حاکمیت، مورد بررسی قرار گرفت.

مطابق با این سند، بر لزوم تدوین پارامترهای هدف برای انتخاب اصلح و آگاهانه کاندیدا به دور از برجسته سازی‌های رسانه‌ای تاکید شد و اصول تبلیغات سیاسی در عرصه فضای مجازی شامل ضرورت مشخص بودن هویت ارسال کنندگان پیام، ضرورت پخش پیام‌های تولیدشده و حفظ حافظه انتخابات، شفافیت مالی تبلیغات سیاسی و شفافیت مالی و اعتبارسنجی پیام‌ها مورد تاکید قرار گرفت.

طبق بررسی‌ها و مطالعات تطبیقی از سایر مقررات دنیا نیز مشخص شد که پلتفرم‌ها در فضای فعلی، بخش مهمی‌از بازیگران عرصه انتخابات هستند و در زمینه تبلیغات سیاسی در فضای مجازی در دنیا نیز سخت گیری و حساسیت زیادی وجود دارد. لذا ضروری است که تبلیغات سیاسی و انتخاباتی کاندیدها روی پلتفرم‌های داخلی اتفاق بیافتد.

 اشاره رهبری به رفع شبهات و پرهیز از دوگانه سازی‌ها
در این نشست رضا تقی پور با اشاره به وضعیت شیوع کرونا و شرایطی که تبلیغات انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری را تحت تأثیر قرار داده است، اظهار داشت: با توجه به ممنوعیت تشکیل تجمعات و اجتماعات انتخاباتی، امروز عمده نشست‌ها و اطلاع رسانی‌ها و تبلیغات از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد و با وجودی که هم اکنون اغلب مردم در این فضا حضور دارند، می‌توان گفت که نقش رسانه‌ای فضای مجازی بیشتر از گذشته، در امتداد فضای واقعی گسترده شده است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه در حوزه تبلیغات انتخابات، برخلاف دفعات قبل، عمده تبلیغات در فضای مجازی انجام می‌شود، به نقش روزافزون رسانه‌ای فضای مجازی اشاره کرد و افزود: طی دو دهه اخیر این نقش هر روز بیشتر شده و سهم این فضا حتی در انتشار عمومی ‌از رادیو و تلویزیون برجسته‌تر است.

 فیلترینگ؛ در مقابل دیوار کشی پیاده روها
عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری در ششم خردادماه جاری درباره اینکه فضای مجازی و سیاست خارجی اولویت مردم نیست، گفت: من فکر می‌کنم اشاره رهبر انقلاب برای رفع شبهه و پرهیز از دوگانه سازی بود که از مدت‌ها قبل رقبای ریاست جمهوری در مورد آن اظهاراتی داشته‌اند. یکی از برنامه‌های جدی این آقایان بحث فیلترینگ بود؛ درست مانند موضوع دیوارکشی پیاده روها که در انتخابات گذشته مطرح شد؛ این بار هم قرار بود بحث فیلترینگ را با همین روش طرح کنند. وی ادامه داد: طبیعی است که این بحث‌ها، اصلاً بحث اصلی کشور نیست و دوگانه‌های کاذب است. در این ارتباط مقام معظم رهبری خواستند که اولویت‌ها را تبیین و از ایجاد دوگانگی‌های کاذب جلوگیری کنند؛ والا فرمایشات ایشان در فضای مجازی برای همه کاملاً مشخص و مبرهن است. برداشت من از فرمایشات رهبری این است که برای ارائه برنامه کاندیداها موضوعات فوری‌تری مانند اشتغال، بیکاری، اقتصاد و معیشت و سختی که مردم متحمل می‌شوند در اولویت است تا اینکه بخواهیم درباره پهنای باند و فیلترینگ صحبت کنیم.

 مسائل فضای مجازی در دولت بعدی چگونه مدیریت می‌شود
مسوول ستاد فضای مجازی سید ابراهیم رئیسی با تاکید بر اینکه علاوه بر اینکه مدیریت فضای مجازی در ایام انتخابات مهم است، افزود: مدیریت این فضا برای ایام پس از انتخابات و دولت آینده نیز مهم است و سوال باید این باشد که مسائل فضای مجازی در دولت بعدی چگونه مدیریت می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اتفاقات سال ۸۸ در فضای مجازی مدیریت شد و باعث شکل گیری فتنه از سوی معاندان و دشمنان شد، خاطرنشان کرد: امروز جنگ نرم با استفاده از قدرت سایبری نسبت به گذشته ممکن‌تر شده است و به طور قطع یکی از کاربردهای جدی جنگ نرم در انتخابات شکل می‌گیرد.

وزیر اسبق ارتباطات با تاکید بر اینکه شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها با کارکرد رسانه‌ای که دارند می‌توانند ذهنیت کاربران را به عینیت تبدیل کنند، به نقش شبکه‌های اجتماعی در ترویج مشارکت و نیز کنترل و سرکوب مردم در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا اشاره کرد و گفت: بحث نفوذ یا تقلب و دخالت مؤثر در انتخابات از منظر جنگ نرم از سال ۲۰۱۶ آمریکا شروع شد. به نحوی که غول‌های فناوری آمریکا از طریق ۳۰۰ رسانه در حوزه ذهنی و عینی روی مردم تاثیرگذاشتند.

تقی پور ادامه داد: در کشور ما امروز به رغم تلاش‌های صورت گرفته، فضای مجاری در اختیار پلتفرم‌های بیگانه است و بیش از ۸۰ درصد پهنای باند کشور به صورت فعال توسط پلتفرم‌ها و سکوهایی مانند اینستاگرام، توییتر، تلگرام و واتس اپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبیعی است که تأثیرگذاری در این فضا با دخالت‌های اشکار این پلتفرم‌ها اتفاق می‌افتد.

وی گفت: اگر می‌خواهیم فضای مجازی یک فضای قابل اعتماد باشد باید مدیریت آن در داخل کشور اتفاق بیفتد. شبکه ملی اطلاعات نیز در این فضا تعریف شده اما در این زمینه پیشرفت کمی‌داشتیم.

 از بین بردن انحصار و تسلط پلتفرم‌های خارجی 
مسوول ستاد فضای مجازی حجت الاسلام رئیسی در پاسخ به این سوال که آیا باید شبکه‌های اجتماعی خارجی را از فضای انتخابات خارج کنیم و آیا در مدیریت این فضا تاکنون موفق بوده‌ایم، گفت: ما چون اقدامی ‌نکرده‌ایم طبیعتاً موفق هم نبودیم. قطعاً منظور و هدف خارج کردن سکوهای خارجی از صحنه فضای مجازی کشور نیست. بلکه از بین بردن انحصار و تسلط آنها بر این فضا است.

تقی پور گفت: مشکل امروز ما این است که در چارچوب گذاری و تنظیم مقررات در فضای مجازی بسیار کند و ناقص عمل کرده ایم. این در حالی است که حتی اتحادیه اروپا نیز از سال ۲۰۱۶ برای حدود ۱۰ پلتفرم اصلی آمریکایی که تسلط زیادی بر فضای مجازی اروپایی‌ها داشتند و یکه تازی می‌کردند، مقررات وضع کرده تا این پلتفرم‌ها خودشان را با شرایط مدنظر کشورهای اروپایی تطبیق دهند. به نحوی که این پلتفرم‌ها در اروپا به صورت پیش تنظیم، چارچوب‌های فیلترینگ را اعمال می‌کنند.

 شاهد تعریف اینترنت اروپایی و چینی هستیم
وی با اشاره به اینکه هم اکنون شاهد تعریف اینترنت سومی ‌تحت عنوان اینترنت اروپا، بعد از اینترنت امریکایی و اینترنت چینی هستیم، افزود: این رویکردها با اعمال مدیریت صحیح اتفاق می‌افتد.

تقی پور با بیان اینکه این انتخابات می‌تواند فرصتی باشد که یک نمونه عینی از فضای مجازی پاک و مثبت را به نمایش بگذاریم، خاطرنشان کرد: جای چارچوب گذاری و ارزش گذاری محتوای فاخر امروز در فضای مجازی کشور خالی است. ما معتقدیم که قوانین محدود کننده چاره کار نیست بلکه باید آموزش و راهکار دهیم تا در جهت تعالی و کمال بهره ببریم.

مسوول ستاد فضای مجازی حجت الاسلام رئیسی با اشاره به تدوین گزارش کارشناسی برای ارائه راه حل‌های مثبت و مفید و سازنده در تحول محتوا در فضای مجازی، گفت: کلیات و سرفصل‌های برنامه‌های آقای رئیسی درباره فضای مجازی نیز تهیه شده است و به زودی توسط خودشان اطلاع رسانی می‌شود.