دلایل بروز شکایات در صنف رایانه بررسی شد

آی‌تی‌من- اتحادیه‎های صنفی به موجب بند (ط) ماده 30 قانون نظام صنفی موظفند با تشکیل کمیسیون بازرسی بر نحوه فعالیت واحدهای صنفی عضو خود نظارت کنند. همچنین به موجب ماده 72 قانون مزبور، خریداران و مصرف‎کنندگان می‌توانند شکایت خود را در مورد تخلفات موضوع قانون نظام صنفی واحدهای صنفی به اتحادیه‌های ذی‎ربط تسلیم، ارسال یا اعلام کنند. در همین حال اتحادیه‌ها باید تمام تلاش خود را برای سازش طرفین شکایت، راجع به خسارات مالی ناشی از ارتکاب تخلف به عمل آورند و ظرف 15 روز از تاریخ دریافت شکایت، نسبت به حل و فصل اختلاف اقدام کنند. اگر طرفین شکایت حاضر به سازش شوند، مفاد سازش در جلسه انجمن صورت‌جلسه می‌شوند و طرفین موظفند مطابق مفاد سازشنامه تنظیمی عمل کنند.

در همین راستا، اتحادیه صنف فناوران رایانه در سال‎های اخیر سعی کرده با نظارت‎های خود فعالان صنف رایانه را نسبت به رعایت مقررات قانونی آگاه کند، اما  با این وجود هنوز هم عده قابل توجهی از فروشندگان، تخلفاتی انجام می‎دهند که باعث ضرر و زیان مشتریان می‎شود.

راه‎اندازی سامانه شکایت
اتحادیه صنف فعالان رایانه از سال 95 برای رسیدگی به امور مشتریان و نظارت بهتر بر اعضای خود، سامانه‎ای اینترنتی برای شکایت از متخلفان صنفی و فروشگاه‎های تحت نظارتش راه‎اندازی کرد تا مصرف‎کنندگانی که به مشکل برمی‎خورند بتوانند شکایات خود را در سامانه ثبت کنند و به این ترتیب در کمیسیون شکایت که هر هفته دوشنبه‎ها در اتحادیه برگزار می‎شود به آن رسیدگی شود.

کمیسیون شکایات یکی از کمیسیون‎های شلوغ و پرکار اتحادیه است که به گفته نایب رییس اتحادیه فناوران رایانه در هفته‎ به  15 پرونده شکایت رسیدگی می‎شود.

دلایل عمده بروز اختلاف و شکایت
بنابر اظهار کارشناسان صنف رایانه، اغلب اختلافات و شکایات در این صنف به دلیل عدم رعایت قوانین و مقررات، گران فروشی،کم فروشی، تقلب و گاهی گمراه کردن مشتریان است.

در حالی‌که بسیاری از کسبه بازار رایانه با قوانین و مقررات فعالیت در این صنف آشنا هستند، اما از روی عادت بر مبنای عرف بازار فعالیت کرده و از ارایه فاکتورهای درست و قانونی امتناع می‎کنند. این موضوع باعث می‎شود تا هنگام بروز شکایت توسط مصرف‎کنندگان به دردسر بیفتند.

عضو کمیسیون حل اختلافات صنفی و شکایات اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران در این رابطه معتقد است: یکی از عواملی اصلی که منجر به طرح شکایت در اتحادیه می‎شود، عدم صدور فاکتور فروش منطبق با الگوی قانونی از سوی برخی از همکاران است.

عباس نمازی فرد گفت: در واقع فروشنده کالا فاکتور را به سلیقه خود صادر می‎کند که فاقد هرگونه وجاهت قانونی است و همین موضوع بعضا حقانیت فروشنده را نیز به چالش می‎کشاند.

وی اضافه کرد: از طرف دیگر برخی از فروشندگان نیز بر مبنای عرف بازار فعالیت می‎کنند و توجه زیادی به قوانین ندارند. به همین دلیل گاهی با مشکل مواجه می‎شوند.

وی تاکید کرد: فاکتوری که فروشندگان به خریداران کالا ارایه می‎دهند باید مطابق با آنچه قانون تعیین کرده است، باشد. اگر فروشندگان جوان صنف به این امر مهم توجه کنند، قطعا با مشکل خاصی مواجه نخواهند شد.

در همین حال، نایب رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران نیز معتقد است که اگر فروشنده‎های صنف رایانه سه مورد مهم یعنی، فاکتور، تست کالا و رسید تحویل را رعایت کنند کمتر دچار مشکل می‌شوند.

منوچهر زند گفت: فروشندگان کالاهای رایانه‎‏ای هنگام فروش کالا ضمن تحویل کارت گارانتی معتبر باید فاکتوری که مشخصات کامل  فروشنده، خریدار، جزییات کالا  به همراه سریال در آن قید شده و دارای مهر و امضای فروشگاه باشد را ارایه دهند. این فاکتور در هر مرجعی قابل رسیدگی و استناد است.

ناآگاهی و بی دقتی خریدار
عضو کمیسیون حل اختلافات صنفی و شکایات اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران همچنین با بیان اینکه یکی دیگر از دلایل بروز شکایت در صنف رایانه ناآگاهی و بی‎دقتی خریدار است، گفت: از سوی دیگر عدم شناخت خریدار و بی‎توجهی و بی‎دقتی وی هنگام خرید کالا سهم بزرگی در طرح شکایت به اتحادیه دارد که این موضوع ناخواسته همکاران صنفی را نیز دچار زحمت می‎کند. 

 نمازی فرد اضافه کرد: عدم ثبات نرخ ارز باعث شده تا قیمت‎ها در بازار رایانه با نوسان همراه باشد و خریداران با قیمت‎های مختلفی مواجه شوند. بنابراین برای خریدار این سوتفاهم پیش می‎آید که کالا را با قیمت بالایی خریداری کرده است و به همین دلیل به اتحادیه شکایت می‎کند.

وی تاکید کرد: در واقع همانطور که وظیفه سنگینی بر دوش فروشندگان است، خریداران نیز وظیفه دارند قبل از خرید تحقیق کنند. متاسفانه برخی از مشتریان بدون هیچ تحقیقی در مورد قیمت و کیفیت کالا، جنس مورد نظر را خریداری می‎کنند و هم خود و هم فروشنده را به دردسر می‎اندازند.

به گفته وی، باتوجه قصور خریدار و اهمال در وظیفه اولیه مبتنی بر تحقیق در انتخاب کالا، عمدتا همکاران در عین شایستگی اقدام به رفع نقص و یا تعویض کالا به صورت کاملا داوطلبانه می‎کنند.

لزوم رعایت قانون از سوی جوانان صنف
نمازی فرد در عین حال تصریح کرد: بیشترین مراجعات شکایتی مربوط به تازه واردان صنف است که به دلیل عدم شناخت کافی از قوانین صنفی مرتکب تخلف می‎شوند که خوشبختانه با تمکین از رای کمیسیون آنها نسبت به اصول قانونی آگاه می‌شوند و همچنین با جلب رضایت از شاکی پرونده به ندرت شاهد طرح مجدد شکایت از ایشان می‌شویم.

وی با بیان اینکه رسیدگی به پرونده‌ها در کمیسیون شکایات با وسواس و دقت بالایی انجام می شود، گفت: در صورت هرگونه ابهام در تصمیم گیری موضوع از طریق کارشناسی و در چندین جلسه پیگیری و در نهایت منجر به صدور رای می شود.

وی افزود: البته لازم به ذکر است، در این جلسات به طور مستمر از حضور تعدادی متخصصان الکترونیک و تعمیرات به عنوان مرجع اولیه تصمیم گیری استفاده می‎کنیم.
نمازی فرد تاکید کرد: بدیهی است در قبال فروشندگان خاطی که با رویکرد گرانفروشی و تقلب قصد برهم زدن آرامش فضای کسب و کار را دارند، بسیار قاطع و با صدور رای در خور ایشان برخورد خواهد شد.

در همین حال، زند نیز گفت: گاهی همکاران از اینکه برخی مواقع رای به نفع مصرف‎کنندگان صادر می‎شود، گله‎مند هستند. اما رای صادر شده دقیقا بر اساس قوانین است و کمیسیون نمی‎تواند برخلاف قوانین مصوب، رای صادر کند. با این وجود تمام تلاشمان در کمیسیون شکایات این است که صنف و شخص متشاکی متضرر نشود.

روابط غیرمنطقی بین همکاران
عضو کمیسیون حل اختلافات صنفی و شکایات اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران در مورد کمیسیون حل اختلافات صنفی گفت: عمده مشکلات مطرح شده در این کمیسیون ناشی از روابط غیرمنطقی و غیر اصولی و صرفا عرف محور همکاران است. از این رو از کلیه فعالان صنف می‎خواهم در عین توجه ویژه به قوانین حاکم بر صنف، همچنان عرف بازار مبتنی بر اخلاق صنفی را سرلوحه فعالیت خود قرار دهند تا دچار اختلاف فی‎مابین نشوند.