در اختتامیه المپیک فناوری مطرح شد
ماموریت سه‌ماهه عارف به افشین برای اعلام راهبردهای برون‌رفت از عقب ماندگی در علم و فناوری
تاریخ انتشار
سه شنبه ۸ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۰۸:۵۵
آی‌تی‌من- محمدرضا عارف در مراسم اختتامیه رویداد المپیک فناوری ۱۴۰۳ که دیروز در منطقه بین‌المللی نوآوری ایران برگزار شد، گفت: یک سوال جدی از یکی از مدیران شاخص کشور (معاون علمی رئیس جمهور) دارم که در ادامه به تفصیل توضیح می‌دهم.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه ما برای حرکت کشور به سمت اعتلا و پیشرفت، چندین اسناد بالادستی داریم، اظهار کرد: مهم‌ترین سند که نوجوانان، جوانان و استادان و مدرسان آن‌ها را هم در برمیگیرد، بیانیه گام دوم انقلاب است که راهبرد آینده کشور در ۵ دهه آینده را مشخص کرده است.
عارف سند دیگر را سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور عنوان کرد و گفت: کشور باید در جنوب غرب آسیا جایگاه اول در حوزه علم و فناوری و اقتصاد و فرهنگ را کسب کند اما نتوانستیم در افق چشم انداز که سال آینده است به این هدف برسیم و باید بررسی شود که چرا این اتفاق نیفتاده است. فاصله معناداری از اهداف سند داریم و باید آسیب شناسی صورت گیرد که به چه دلیل ما به اهداف مدنظر نرسیدیم و البته اصولا چشم انداز می‌تواند مستقل از زمان باشد. راهبرد دولت چهاردهم، تحقق سند چشم انداز و رسیدن به اهداف سند است.
وی سومین سند مهم را سند برنامه هفتم توسعه عنوان کرد و گفت: در سند برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ درصدی دیده شده است که عددی است که در برنامه‌های گذشته باید به آن می‌رسیدیم و بر این باور هستیم اگر میخواهیم جامعه‌ای در شان مردم داشته باشیم و به مطالبات اقتصادی مردم و جوانان و … پاسخ دهیم، رشد ۸ درصدی رشد منطقی و الزامی‌است؛ البته باید بخشی از رشد از طریق افزایش بهره وری تامین شود.
وی اظهار کرد: اما متاسفانه بهره‌وری در بخش‌های صنعتی وتولیدی بالا نیست، سهم بخش‌های صنعتی و تولیدی ۲ و ۸ دهم درصد باشد.
معاون اول رئیس جمهور سهم اقتصاد دانش بنیان را ۱۰ درصد عنوان کرد و گفت: در پایان برنامه هفتم و همزمان با پایان دولت چهاردهم سهم اقتصاد فناوری‌های دیجیتال یا اقتصاد دانش بنیان را باید به ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی برسانیم.
وی ادامه داد: در حوزه هوش مصنوعی راهبردی که رهبر معظم انقلاب برای ما ابلاغ کردند این است که باید در میان ۱۰ کشور دنیا قرار بگیریم که یک کار شدنی به پشتوانه جوانان و فناوران است اما تلاش جدی می‌طلبد.
عارف به وضعیت ایران در دنیا در حوزه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: تکلیف ما جایگاه اول در منطقه است اما فاصله شاخص‌های نوآوری و فناوری ما با این هدفگذاری زیاد است. در شاخص نوآوری در سال ۱۴۰۳ در میان ۱۳۳ کشور رتبه ۶۴ را داشتیم این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ رتبه ۵۳ را داشتیم و ۱۱ پله افت کرده‌ایم.
معاون اول رئیس جمهور با بیان این مطلب که در حوزه دیپلماسی با کشورهای منطقه به دلیل اینکه تعامل خوبی نداشته‌ایم، رتبه ۲۴ است، گفت: در حوزه فناوری هوش مصنوعی رتبه ۱۶ را داریم. در طول ماه‌های آینده تلاش معناداری را در حوزه حوزه هوش مصنوعی به کمک دانشمندان این حوزه در کشور شروع می‌کنیم.
عارف با اشاره به اینکه بخش «آمادگی هوش مصنوعی» ۴ شاخص دارد به جزییات آن اشاره کرد و گفت: در بخش آمادگی هوش مصنوعی شاخص‌ها عبارت است از حوزه اقتصاد دیجیتال مثل دسترسی به اینترنت پرسرعت، شاخص دوم نیز سرمایه انسانی است که در این شاخص وضعیت ایران بد نیست. شاخص سوم نوآوری و یکپارچگی اقتصاد است که در این بخش گرفتاری‌ها در حوزه مقررات و سازگاری قوانین کم نیست.
عارف با بیان اینکه رتبه ایران در حوزه آمادگی هوش مصنوعی از میان ۱۷۲ کشور در رتبه ۱۱۵ قرار دارد، گفت: وضعیت ایران در حوزه نیروی انسانی و متخصصان هوش مصنوعی، در منطقه قابل قیاس نیست و وضعیت خوبی داریم. رتبه عربستان در بخش آمادگی هوش مصنوعی ۴۵و رتبه ترکیه ۵۰ است.
وی بیان کرد: سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی در برنامه هفتم توسعه ۱۰ درصد است که خوشبختانه با تلاش دانش بنیان‌ها به خصوص فعالیت معاونت علمی و پارک‌ها خیلی فاصله زیادی با این عدد نداریم. در حوزه ثبت اختراعات ایران در منطقه در رتبه ۴۹ قرار دارد.
معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: واقعیت امروز این است که در این شاخص‌ها نسبت به هدفگذاری در اسناد بالادستی که در واقع یک میثاق بین حاکمیت و محققان است، عقب هستیم و پایه همه این اسناد نخبگان کشور هستند و ما باید شروع کننده باشید اما بدانید شاخص‌ها وضعیت خوبی ندارد.
عارف با بیان اینکه مزیت اصلی ما در حوزه هوش مصنوعی ، نیروی انسانی است اما این شاخص را آگاهانه با سایر شاخص‌ها مطرح و تلفیق می‌کنند تا ما وضعیت متوسطی پیدا کنیم.
وی ضرورت بهره‌برداری از فناوری پیشرفته را به عنوان راهبرد جدی نظام عنوان کرد و گفت: نگاهمان به انتهای فناوری یعنی ثروت ملی است. امروز ضرورت حاکمیت فناوری پیشرفته را در امور کشورداری پذیرفتیم. نکته مهمی‌که حوادث یکی دو ماه اخیر نشان داد، مصونیت دادن به کشور به دشمن و مخالفین در همه زمینه‌ها است که هم مصونیت امنیتی ملی را در برمیگیرد و هم معیشتی مردم. من تشکر می‌کنم که در محورهای رویداد، حوزه امنیت سایبری وجود داشت.
معاون اول رییس جمهور خاطرنشان کرد: سوال اساسی اینجاست که علی رغم همه تلاش‌هایی که دارد انجام می‌شود و با وجود داشتن اسناد بالادستی، چرا به هدف نرسیدیم؟ و متاسفانه در برخی شاخص‌ها در برخی سال‌ها روند نزولی پیدا کردیم. راه برون رفت از این وضعیت بدون تعارف جامعه علمی است و باید جواب دهند که چرا به اهداف نرسیدیم؟
عارف ادامه داد: اگر آسیب شناسی کنیم به چند عنوان می‌رسیم از جمله مسائلی چون فردمحوری، عدم باور به کار جمعی،عدم اولویت دادن به منافع ملی، میدان ندادن به جوانان، تنگ نظری‌ها و رفتارهای سلیقه‌ای و بازی بروکراسی با نخبگان دخالت‌های غیرضروری در امور علمی.
وی در ادامه تاکید کرد که باید در ۴ سال دولت یک مقداری جلوی دخالت‌های تشکیلات غیرضرور را در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی بگیریم ما میخواهیم سدشکنی کنیم و خواهش می‌کنم از دکتر افشین به دلیل سبقه علمی خودشان برای پاسخ به این سوال میدان داری کنند که چرا نتوانستیم علی رغم داشتن امکانات به هدف گذاری‌ها برسیم.
عارف به معاون علمی رییس جمهور ماموریت داد که در یک پروژه ۳ ماهه راهبردها برای برون رفت از این وضعیت اعلام شود و در ادامه افزود : تمام‌توان دولت در خدمت شماست و دکتر پزشکیان به بنده این اختیار را می‌دهند که بگویم توان رییس جمهور هم در اختیار شماست. راهبرد رسیدن به شرایطی که در شان کشور است با مشخص کردن موانع به ما اعلام شود ما از نظر قانونی مشکلی نداریم اتفاقا تورم قانونی داریم ولی به ما بگویید چه موانعی اجازه حرکت نمی‌دهد. اگر موانع مشخص شود همه امکانات نظام برای رفع موانع به کار گرفته خواهد شد.
نگاه رو به آینده معاونت علمی در حمایت از فناوری‌های نوظهور
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور نیز در این رویداد با تاکید بر این که در زیست‌بوم فناوری و نوآوری باید از حرکت در مسیر رشد و توسعه» حمایت کرد، اظهار داشت: وقتی شیر از خواب بیدار می‌شود، دنبال شکار است و وقتی آهو از خواب بیدار می‌شود به دنبال فرار از شکار شدن است یعنی هر دو در حال دویدن هستند. معاونت علمی نه از شیر به عنوان قدرت و نه از آهو حمایت می‌کند بلکه از دویدن حمایت می‌کند و معاونت علمی حامی تلاش‌های رو به جلو در مسیر رشد است.
وی با تاکید بر اینکه توسعه فناوری و خلق نوآوری‌ها نیازمند حمایت و اعطای مشوق‌هایی است ادامه داد: یکی از این تلاش‌ها المپیک فناوری است تا بتوانیم در این شش حوزه که همگی جزو فناوری‌های نوظهور هستند، تحولی ایجاد کنیم.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور در ادامه افزود: دولت، دستگاه‌های اجرایی زیادی دارد که برخی از دستگاه‌ها کارهای گذشته را انجام می‌دهند برخی از دستگاه‌ها برنامه‌های حال را انجام می‌دهند اما برنامه‌های معاونت علمی رو به آینده است.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه ما برای حرکت کشور به سمت اعتلا و پیشرفت، چندین اسناد بالادستی داریم، اظهار کرد: مهم‌ترین سند که نوجوانان، جوانان و استادان و مدرسان آن‌ها را هم در برمیگیرد، بیانیه گام دوم انقلاب است که راهبرد آینده کشور در ۵ دهه آینده را مشخص کرده است.
عارف سند دیگر را سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور عنوان کرد و گفت: کشور باید در جنوب غرب آسیا جایگاه اول در حوزه علم و فناوری و اقتصاد و فرهنگ را کسب کند اما نتوانستیم در افق چشم انداز که سال آینده است به این هدف برسیم و باید بررسی شود که چرا این اتفاق نیفتاده است. فاصله معناداری از اهداف سند داریم و باید آسیب شناسی صورت گیرد که به چه دلیل ما به اهداف مدنظر نرسیدیم و البته اصولا چشم انداز می‌تواند مستقل از زمان باشد. راهبرد دولت چهاردهم، تحقق سند چشم انداز و رسیدن به اهداف سند است.
وی سومین سند مهم را سند برنامه هفتم توسعه عنوان کرد و گفت: در سند برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ درصدی دیده شده است که عددی است که در برنامه‌های گذشته باید به آن می‌رسیدیم و بر این باور هستیم اگر میخواهیم جامعه‌ای در شان مردم داشته باشیم و به مطالبات اقتصادی مردم و جوانان و … پاسخ دهیم، رشد ۸ درصدی رشد منطقی و الزامی‌است؛ البته باید بخشی از رشد از طریق افزایش بهره وری تامین شود.
وی اظهار کرد: اما متاسفانه بهره‌وری در بخش‌های صنعتی وتولیدی بالا نیست، سهم بخش‌های صنعتی و تولیدی ۲ و ۸ دهم درصد باشد.
معاون اول رئیس جمهور سهم اقتصاد دانش بنیان را ۱۰ درصد عنوان کرد و گفت: در پایان برنامه هفتم و همزمان با پایان دولت چهاردهم سهم اقتصاد فناوری‌های دیجیتال یا اقتصاد دانش بنیان را باید به ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی برسانیم.
وی ادامه داد: در حوزه هوش مصنوعی راهبردی که رهبر معظم انقلاب برای ما ابلاغ کردند این است که باید در میان ۱۰ کشور دنیا قرار بگیریم که یک کار شدنی به پشتوانه جوانان و فناوران است اما تلاش جدی می‌طلبد.
عارف به وضعیت ایران در دنیا در حوزه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: تکلیف ما جایگاه اول در منطقه است اما فاصله شاخص‌های نوآوری و فناوری ما با این هدفگذاری زیاد است. در شاخص نوآوری در سال ۱۴۰۳ در میان ۱۳۳ کشور رتبه ۶۴ را داشتیم این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ رتبه ۵۳ را داشتیم و ۱۱ پله افت کرده‌ایم.
معاون اول رئیس جمهور با بیان این مطلب که در حوزه دیپلماسی با کشورهای منطقه به دلیل اینکه تعامل خوبی نداشته‌ایم، رتبه ۲۴ است، گفت: در حوزه فناوری هوش مصنوعی رتبه ۱۶ را داریم. در طول ماه‌های آینده تلاش معناداری را در حوزه حوزه هوش مصنوعی به کمک دانشمندان این حوزه در کشور شروع می‌کنیم.
عارف با اشاره به اینکه بخش «آمادگی هوش مصنوعی» ۴ شاخص دارد به جزییات آن اشاره کرد و گفت: در بخش آمادگی هوش مصنوعی شاخص‌ها عبارت است از حوزه اقتصاد دیجیتال مثل دسترسی به اینترنت پرسرعت، شاخص دوم نیز سرمایه انسانی است که در این شاخص وضعیت ایران بد نیست. شاخص سوم نوآوری و یکپارچگی اقتصاد است که در این بخش گرفتاری‌ها در حوزه مقررات و سازگاری قوانین کم نیست.
عارف با بیان اینکه رتبه ایران در حوزه آمادگی هوش مصنوعی از میان ۱۷۲ کشور در رتبه ۱۱۵ قرار دارد، گفت: وضعیت ایران در حوزه نیروی انسانی و متخصصان هوش مصنوعی، در منطقه قابل قیاس نیست و وضعیت خوبی داریم. رتبه عربستان در بخش آمادگی هوش مصنوعی ۴۵و رتبه ترکیه ۵۰ است.
وی بیان کرد: سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی در برنامه هفتم توسعه ۱۰ درصد است که خوشبختانه با تلاش دانش بنیان‌ها به خصوص فعالیت معاونت علمی و پارک‌ها خیلی فاصله زیادی با این عدد نداریم. در حوزه ثبت اختراعات ایران در منطقه در رتبه ۴۹ قرار دارد.
معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: واقعیت امروز این است که در این شاخص‌ها نسبت به هدفگذاری در اسناد بالادستی که در واقع یک میثاق بین حاکمیت و محققان است، عقب هستیم و پایه همه این اسناد نخبگان کشور هستند و ما باید شروع کننده باشید اما بدانید شاخص‌ها وضعیت خوبی ندارد.
عارف با بیان اینکه مزیت اصلی ما در حوزه هوش مصنوعی ، نیروی انسانی است اما این شاخص را آگاهانه با سایر شاخص‌ها مطرح و تلفیق می‌کنند تا ما وضعیت متوسطی پیدا کنیم.
وی ضرورت بهره‌برداری از فناوری پیشرفته را به عنوان راهبرد جدی نظام عنوان کرد و گفت: نگاهمان به انتهای فناوری یعنی ثروت ملی است. امروز ضرورت حاکمیت فناوری پیشرفته را در امور کشورداری پذیرفتیم. نکته مهمی‌که حوادث یکی دو ماه اخیر نشان داد، مصونیت دادن به کشور به دشمن و مخالفین در همه زمینه‌ها است که هم مصونیت امنیتی ملی را در برمیگیرد و هم معیشتی مردم. من تشکر می‌کنم که در محورهای رویداد، حوزه امنیت سایبری وجود داشت.
معاون اول رییس جمهور خاطرنشان کرد: سوال اساسی اینجاست که علی رغم همه تلاش‌هایی که دارد انجام می‌شود و با وجود داشتن اسناد بالادستی، چرا به هدف نرسیدیم؟ و متاسفانه در برخی شاخص‌ها در برخی سال‌ها روند نزولی پیدا کردیم. راه برون رفت از این وضعیت بدون تعارف جامعه علمی است و باید جواب دهند که چرا به اهداف نرسیدیم؟
عارف ادامه داد: اگر آسیب شناسی کنیم به چند عنوان می‌رسیم از جمله مسائلی چون فردمحوری، عدم باور به کار جمعی،عدم اولویت دادن به منافع ملی، میدان ندادن به جوانان، تنگ نظری‌ها و رفتارهای سلیقه‌ای و بازی بروکراسی با نخبگان دخالت‌های غیرضروری در امور علمی.
وی در ادامه تاکید کرد که باید در ۴ سال دولت یک مقداری جلوی دخالت‌های تشکیلات غیرضرور را در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی بگیریم ما میخواهیم سدشکنی کنیم و خواهش می‌کنم از دکتر افشین به دلیل سبقه علمی خودشان برای پاسخ به این سوال میدان داری کنند که چرا نتوانستیم علی رغم داشتن امکانات به هدف گذاری‌ها برسیم.
عارف به معاون علمی رییس جمهور ماموریت داد که در یک پروژه ۳ ماهه راهبردها برای برون رفت از این وضعیت اعلام شود و در ادامه افزود : تمام‌توان دولت در خدمت شماست و دکتر پزشکیان به بنده این اختیار را می‌دهند که بگویم توان رییس جمهور هم در اختیار شماست. راهبرد رسیدن به شرایطی که در شان کشور است با مشخص کردن موانع به ما اعلام شود ما از نظر قانونی مشکلی نداریم اتفاقا تورم قانونی داریم ولی به ما بگویید چه موانعی اجازه حرکت نمی‌دهد. اگر موانع مشخص شود همه امکانات نظام برای رفع موانع به کار گرفته خواهد شد.
نگاه رو به آینده معاونت علمی در حمایت از فناوری‌های نوظهور
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور نیز در این رویداد با تاکید بر این که در زیست‌بوم فناوری و نوآوری باید از حرکت در مسیر رشد و توسعه» حمایت کرد، اظهار داشت: وقتی شیر از خواب بیدار می‌شود، دنبال شکار است و وقتی آهو از خواب بیدار می‌شود به دنبال فرار از شکار شدن است یعنی هر دو در حال دویدن هستند. معاونت علمی نه از شیر به عنوان قدرت و نه از آهو حمایت می‌کند بلکه از دویدن حمایت می‌کند و معاونت علمی حامی تلاش‌های رو به جلو در مسیر رشد است.
وی با تاکید بر اینکه توسعه فناوری و خلق نوآوری‌ها نیازمند حمایت و اعطای مشوق‌هایی است ادامه داد: یکی از این تلاش‌ها المپیک فناوری است تا بتوانیم در این شش حوزه که همگی جزو فناوری‌های نوظهور هستند، تحولی ایجاد کنیم.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور در ادامه افزود: دولت، دستگاه‌های اجرایی زیادی دارد که برخی از دستگاه‌ها کارهای گذشته را انجام می‌دهند برخی از دستگاه‌ها برنامه‌های حال را انجام می‌دهند اما برنامه‌های معاونت علمی رو به آینده است.
مرجع : خبرگزاری مهر
