مصوباتی با زبانِ فارسیِ سخت

اگر برای درک معنی صریح جمله بالا در زحمت و تقلا هستید، فارسی روان‌تر آن می‌شود، «هنوز مهر مصوبه ممنوعیت فیلترشکن‌ها خشک نشده بود که طوفان مخالفت‌ها، افکار عمومی را فراگرفت.»

بدیهی است ادامه این متن به سبک جمله نخست، موجبات سردرگمی، برداشت‌های ناقص و ناقض بیشتر در مخاطب می‌شد.

با این توضیح، مدتی است که متن مصوبات شورای عالی فضای مجازی، فارغ از جمله‌بندی‌های سنگین و بکارگیری کلماتی غیر رایج، به قول ماجرای معروف، «به زبانِ فارسیِ سخت» تنظیم می‌شود که حتی عمده رسانه‌ها نیز در درک معنی صریح آنها دچار سختی و گاه برداشت‌های اشتباه و مغایر با اهداف نگارندگان آن می‌شوند که از قضا بازتاب‌های متعددی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی هم به دنبال دارد.

به همین جهت مدتی است که پس از ابلاغ مصوبات شورای عالی فضای مجازی، که منجر به برداشت‌های متنوع، گنگ، اشتباه و بعضا متناقضی از آنها می‌شود، دبیر یا سخنگوی این شورا در قالب مصاحبه‌ها یا توییت، تلاش می‌کنند تا توضیحات و ترجمه روان‌تری را ارایه کنند.

نکته عجیب آنکه حتی گاه این توضیحات تکمیلی هم گرهی از رفع ابهامات و پیچیدگی‌ها کم نمی‌کند و گپ و گفت با همکاران رسانه‌ای هم اجماع در درک یکسان را با چالش مواجه می‌کند!

برای مثال در ماجرای خبر تصویب «حفاظت از حریم خصوصی کاربران و شیوه جمع‌آوری، پردازش و نگهداری اطلاعات کاربران در سامانه‌ها»، که پس از هک اسنپ رسانه‌ای شد، با کنکاش و رمزگشایی بیشتر مشخص شد که تازه قرار است الزاماتی تدوین شود و هیچ صحبتی هم از مسوولیت و جبران خسارات نشت داده‌های عمومی نیست.

یا در خصوص دستورالعمل «ساماندهی واگذاری شناسه ارتباطی» (ظاهرا برای مقابله با کلاهبرداری‌های تلفنی) نیز اگرچه مشخص شد باید مصوبات دیگری از سوی دستگاه‌های مرتبط تدوین شود، اما درک دقیق معنای آن حاصل نشد.

یا مصوبه دسترسی به سکوهای پرمخاطب خارجی در قالب پوسته و سازوکارهای حکمرانی‌پذیر، که تیترهای متنوعی مبنی بر بازگشت تلگرام‌های بومی را به دنبال داشت هم توضیحات تکمیلی، کمکی به درک دقیق و جامع این مصوبه نکرد.

و در نهایت هنوز سردرگمی از مصوبات قبلی کم نشده بود که مصوبه «مقابله با پالایش‌شکن‌ها»، دادِ رسانه‌ها و فعالان مجازی از چپ و راست را به هوا بلند کرد و انبوهی از برداشت‌های ضد و نقیض را به دنبال داشت که این مصوبه نیز همچون موارد قبلی منجر به چند مصاحبه توضیحی و تفسیری شد، که این توضیحات هم به طور کامل رفع ابهام نکرد.

لذا در پایان در خصوص شیوه تنظیم این مصوبات باید گفت: ترقیم بسیط خوشترک باشد!