ماهواره ثریا به فضا رفت

آی‌تی‌من- «ماهواره ثریا» یک ماهواره ایرانی از سری ماهواره‌های تحقیقاتی ساخت پژوهشگاه فضایی ایران است که صبح دیروز با «ماهواره‌بر قائم ۱۰۰» که محصول نیروی هوافضای سپاه است، سفر خود به مدار ۷۵۰ کیلومتری زمین را با موفقیت پشت‌ سر گذاشت تا رکوردی تازه در حوزه قرار گرفتن ماهواره در ارتفاع جدید را به ثبت برساند.

با پرتاب این ماهواره، بسیاری از زیرسیستم‌های توسعه یافته شده توسط پژوهشگاه فضایی ایران نیز در شرایط تست مداری قرار می‌گیرند و راه برای توسعه سریع صنعت فضایی بومی ایران هموارتر می‌شود. ضمن اینکه این پرتاب قدمی‌ مهم در راستای افزایش توانمندی تزریق ماهواره در مدارهای بالاتر محسوب می‌شود.

دیروز برای نخستین بار ایران توانست با کمک متخصصان خود،‌ ماهواره را در مدار۷۵۰ کیلومتری زمین تزریق کند.

مدتی قبل ماهواره‌های نور ۲ و نور ۳ نیز توسط ماهواره‌بر بومی قاصد ساخت نیروی هوافضای سپاه،‌ با موفقیت به مدار ۵۰۰ کیلومتری از سطح زمین تزریق شدند. دیروز «ثریا» توانست با ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰» رکورد قرار گرفتن ماهواره در ارتفاع را در صنعت فضایی ایران تغییر دهد.

با توجه به فعالیت‌های نیروی هوافضای سپاه، پژوهشگاه فضایی و سازمان فضایی در رشد صنعت فضایی کشور اتفاقات خوبی رخ داده است. پرتاب‌های موفقیت‌آمیز ماهواره‌های مختلف با کاربردهای متفاوت باعث شده زنجیره صنعت فضایی ایران مستحکم‌تر از گذشته شود و نگرانی در بخش تزریق ماهواره به ‌طور مستقیم توسط پرتابگر وجود نداشته باشد.

ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ با سوخت جامد قابلیت حمل اجرامی ‌به بزرگی زیر ۱۰۰ کیلوگرم در مدار حدود ۵۰۰ کیلومتر را دارا است که در سومین پرتاب آزمایشی خود با ثبت رکورد جدیدی در پرتاب‌های بومی، با موفقیت ماهواره ثریا با جرم حدود ۵۰ کیلوگرم را در مدار ۷۵۰ کیلومتر دایروی قرار دهد.

مدارهایی که در بالای سطح زمین قرار گرفته‌اند دارای ارتفاعات و قابلیت‌های گوناگون هستند. برخی از مدارها برای ماهواره‌هایی سنجشی مناسب است و برخی دیگرمحل قرارگیری ماهواره‌های مخابراتی و تصویربرداری است.

ارتفاع سطح زمین تا ۲ هزار کیلومتری را مدار ارتفاع پایین زمین یا لئو (LEO) می‌نامند. از ۲ هزار کیلومتر تا ۳۵ هزار و ۷۸۶ متر، مدارهای میانی زمیننام دارد و مدارهای بالاتر از این ارتفاع را مدار ارتفاع بالا یا ژئو نام‌گذاری کرده‌اند.
 
دستیابی به مدارهای بالا به کمک بلوک انتقال مداری
برای دستیابی به مدار ۳۶ هزار کیلومتری راه‌های میان‌بری مانند استفاده از بلوک‌های انتقال مداری وجود دارد. بلوک‌های انتقال مداری می‌توانند محموله‌ای که به آن سپرده می‌شود را از مدارهای بالای زمین بفرستد.

سازمان فضایی ایران با تلاش متخصصین پژوهشگاه فضایی ایران و با همکاری سازمان صنایع هوا فضای وزارت دفاع، سال گذشته نمونه آزمایشی «بلوک انتقال مداری سامان» که برای جابه‌جایی ماهواره در بین مدارهای مختلف زمین استفاده می‌شود را با یک فروند کاوشگر زیرمداری با موفقیت پرتاب و مورد آزمون قرار داد. این موفقیت، مسیر را برای عبور از مدارهای پایین و دستیابی به مدارهای بالا هموار کرده است.