بلک‌فرایدی یا جشنواره کلاهبرداری؟

آی‌تی‌من- نخستین جمعه پس از روز شکرگزاری در آمریکا را بلک‌فرایدی یا جمعه سیاه می‌نامند، از این روز به طور غیر رسمی‌خرید‌های پایان سال آغاز شده و مردم با خرید برای جشن پایان سال آماده می‌شوند.

فروشگاه‌ها نیز در این روز با اعمال تخفیف بسیار بالا روی کالای خود مردم را ترغیب به خرید می‌کنند، اینکار سبب می‌شود هم مشتریان با سطح مالی متوسط و ضعیف بتوانند کالای مورد نیاز خود را خریداری کرده و هم انبار فروشگاهشان در پایان سال خالی شود.

این روز سال به سال گسترش پیدا کرد و به کشور‌های دیگر از جمله ایران سرایت کرد. البته در ایران این روز در برخی مراکز فروش به زمینه ای برای کلاهبرداری و فریب مردم تبدیل شده است.

یکی از خریداران تبلت می‌گوید: بلک‌فرایدی در ایران به یک بازی تبلیغاتی تبدیل شده و کمتر بطور واقع تخفیف اعمال می‌شود.

وی با بیان اینکه تبلتی که من قصد خرید آن را داشتم و چند ماه گذشته قیمت آن دو میلیون پانصد هزار تومان بود به یکباره افزایش قیمت پیدا کرد، افزود: مبلغ این کالا پیش از روز بلک‌فرایدی به یکباره پنج میلیون تومان افزایش پیدا کرد که برای این روز با تخفیف 50 درصدی با همان قیمت دو میلیون و پانصد به فروش می‌رسد.

وی افزود: با بررسی نمودار قیمتی یک سال گذشته این کالا می‌بینیم که قیمت آن از دو میلیون و پانصد بیشتر نشده است.

یکی از شهروندان تهرانی نیز در خصوص این روز، گفت: آنهایی که از این روز اطلاع دارند، خرید کالاهای گران قیمت خود را برای گرفتن تخفیف به این روز موکول می‌کنند.

وی با بیان اینکه بر برخی کالاها تا بیش از 70 درصد تخفیف اعمال می‌شود و افراد را ترغیب به خرید می‌کند، گفت: شاید برخی فروشگاه‌ها برای جذب مشتری این کار را انجام دهند اما درصد بالایی از آنلاین شاپ‌های غیر واقعی این روز برایشان زمینه‌ای برای کلاهبرداری می‌شود.

وی گفت: با توجه به اینکه بلک‌فرایدی 24 ساعت است و فروش‌های پر تخفیف در این روز اتفاق می‌افتد زمینه برای سوء استفاده برخی فروش‌های مجازی بیشتر فراهم می‌شود چرا که مشتری با مشاهد تخفیف بالا با توجه به زمان کمی‌که دارد نمی‌تواند به درستی تصمیم گیری یا در خصوص آن آنلاین شاپ صحت سنجی کند و خرید را انجام می‌دهد.

یکی دیگر از شهروندان با بیان اینکه متاسفانه نظارتی در بازار آنلاین شاپ‌ها وجود ندارد، گفت: این سبب شده متضررین این بازار روز به روز افزایش پیدا کنند.

وی با بیان اینکه در بلک‌فرایدی این کلاهبرداری‌ها افزایش پیدا می‌کند، افزود: هنوز بسیاری از مردم از خرید امن در بازار مجازی و کسب و کار‌های آنلاین بی اطلاع هستند و همین موضوع سبب افزایش خسارات مالی شده است.
سارا بردستانی گفت: باید در کنار نظارت آموزش‌ها نیز به خوبی داده شود تا کمتر در این اوضاع بد اقتصادی شاهد این اتفاقات باشیم.

رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا اعلام کرد: در چند سال اخیر پرونده‌های ورودی به پلیس فتا در زمینه کلاهبرداری و بیعانه ای که کالا تحویل داده نشده در این تاریخ به شدت افزایش پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه در این روز حجم تبلیغات افزایش پیدا می‌کند، افزود: خواهشمندیم مردم به این تبلیغات توجه نکنند و یا اگر میخواهند خرید انجام دهند به صورت حضوری باشد و به هیچ عنوان از آنلاین شاپ‌های اینستاگرامی‌خرید نکنند و در هنگام خرید به نماد اعتماد فروشگاه‌ها حتما توجه شود تا از این کلاهبرداری‌ها جلوگیری شود.

به نظر می‌رسد وزارت صمت،و واحدهای پژوهش اتاق بازرگانی و اتاق اصناف می‌تواند با رصد قیمت‌ها و کار تحقیقاتی نسبت به فراگیری این پدیده آمار و گزارشاتی را تهیه کنند تا کارکرد این عمل تبلیغاتی فواید و مضراتش را عیان کنند و راه‌های کلاهبرداری و سو استفاده را ببندند تا واقعا کارکردی مثبت مشابه آنچه در خارج رخ می‌دهد برای جامعه رخ دهد.