شرکت‌های ICT در صدر خسارات مالکیت فکری هستند

آی‌تی‌من- علی خیرالدین در نشست هم‌اندیشی روسای پارک‌های علم و فناوری و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: یکی از مشکلات اساسی در مبحث تجاری سازی، حوزه ثبت اختراع است که در این فرایند هرگاه به دنبال تبدیل یک ایده به نمونه آزمایشگاهی هستیم چه در ثبت ایده و اختراع و چه در تجاری سازی با موانع و مشکلاتی روبرو می‌شویم.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: بی‌توجهی به مالکیت فکری از عمده ترین مشکلات حوزه فناوری است که اگر این مشکل جدی حل نشود، در سال‌های پیش‌رو در بخش فناوری، نوآوری و اقتصاد دانش‌بنیان با چالش‌های مختلفی مواجه خواهیم شد.

خیرالدین با بیان اینکه در حوزه ثبت اختراع در کشور باید کار جدی انجام دهیم، افزود: در پارک‌های علم و فناوری قریب به ۲۰ درصد شرکت‌ها در زمینه فناوری ارتباطات و اطلاعات فعالیت می‌کنند که در موضوع مالکیت معنوی بیشترین آسیب‌ها و چالش‌ها را متحمل می‌شوند.

ضرورت روزآمدسازی قانون ثبت اختراعات
وی گفت: قانون ثبت اختراعات در حدود ۱۵ سال پیش و با توجه به شرایط خاص آن زمان نگاشته شده که حدود ۳ پارک علم و فناوری در حال فعالیت بودند، اما امروز ۵۰ پارک علم و فناوری، ۲۶۰ مرکز رشد، ۱۱ هزارو ۵۰۰ واحد فناور و قریب به ۷۶۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کشور وجود دارد که نیازمند بروزرسانی قانون یاد شده است.

در شرایط حاضر  و با توجه به جهش علمی‌که کرد آن را در زایش شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان شاهد هستیم، حضور کارشناس رسمی ‌مالکیت فکری و ورود آن به قانون در بحث ثبت اختراع بسیار مهم دیده می‌شود.

خیرالدین در ادامه با بیان اهمیت ارزش‌گذاری فناوری، گفت: نیازمند سامانه‌ای مناسب برای ارزش‌گذاری و تقویت دفاتر انتقال فناوری در پارک‌های علم و فناوری هستیم که در بستر سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان) در حال انجام است.

رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نیز در این نشست گفت: در بحث دانش‌بنیان و نقش حمایتی مالکیت معنوی، به نظر فعلا در مرحله جنینی قرار داریم و هنوز به بلوغ نرسیده ایم. نیاز داریم قوانین و مقررات مربوطه در زمینه جهش تولید دانش بنیان داشته باشیم. 

حسن بابابی بیان کرد: فضا برای اینکه محیط پویا و خلاقانه و نوآورانه شکل گیرد فراهم شده است. زمانی که فرد نوآور و خلاق زمینه کار را فراهم می‌بیند و اینکه در کشور این حمایت‌های قانونی و بسترهای لازم وجود دارد برای کار انگیزه می‌گیرد.

در حوزه مالکیت فکری و معنوی نقایص فراوانی داریم. اما با قوانین موجود هم می‌شود کارهای بزرگی را انجام داد و نباید منتظر تصویب قوانین جدید باشیم. باید پارک‌های علم و فناوری معین را انتخاب کنیم و دفاتر مالکیت معنوی را در این پارک‌ها فعال کنیم.

مرکز حل اختلافات از حیث داوری نداریم
وی با بیان اینکه هنوز کارشناس مالکیت معنوی نداریم، گفت: هنوز مرکزی برای حل و فصل اختلافات از حیث داوری نداریم اگر کسی در این حوزه مدعی تضییع حقوقش شود و در مرجع قضایی طرح دعوی کند، مدت زیادی طول می‌کشد که به شکایت در محاکم رسیدگی شود.

از این رو در آینده بسیار نزدیک مرکز داوری مالکیت معنوی را در سازمان راه‌اندازی خواهیم کرد که متولیان امر و داوران باید از افراد دانشگاهی و از کسانی که با ادبیات مالکیت معنوی آشنا هستند، باشد.

رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان آمادگی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برای عقد تفاهم‌نامه با وزارت علوم در راستای حمایت از مالکیت معنوی، که پیش‌نویس و مقدمات آن فراهم شده است، در خصوص راه اندازی مرکز داوری مالکیت معنوی افزود: تفاهم‌نامه‌ای با شورای حل اختلاف منعقد شده است که ۲ شعبه داوری راه اندازی شود؛ چرا که یکی از محورهای توسعه کشورها بحث داوری و حل و فصل اختلافات است.

بابایی آمادگی خود را برای برگزاری دوره‌های آموزشی با استفاده از اساتید مجرب در زمینه مالکیت معنوی با همکاری وزارت علوم اعلام و از هماهنگی با دبیر کل سازمان مالکیت معنوی (WIPO) برای حضور در این دوره‌ها خبر داد.

مدیرکل پشتیبانی امور فناوری و نوآوری وزارت علوم نیز ضمن تاکید و لزوم تدوین و بروزرسانی قوانین و مقررات مربوط به مالکیت فکری، فرهنگ سازی این مهم را در جامعه از مهمترین اهداف معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف عنوان کرد.

امید رضایی‌فر  با معرفی و ارایه کارویژه‌های سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان)، این بستر را زمینه مناسبی برای اهداف طرفین در زمینه ثبت و اعطای گواهی‌های مرتبط با موضوع مالکیت فکری اعلام کرد.