واردات آیفون به ایران افزایش یافت

آی‌تی‌من- شهریورماه سال 1399 بود که رهبر انقلاب در نشست تصویری با هیات دولت به مناسبت آغاز هفته دولت، به واردات نیم ‌میلیارد دلاری یک گوشی لوکس آمریکایی در سال 98 انتقاد کردند.

ایشان «واردات بی‌رویه» را که باعث شکایت مکرر تولیدکنندگان و حتی ورشکستگی برخی از آنها شده است را بسیار خطرناک خواندند و در این‌ رابطه اظهار داشتند که «واردات لوکس نیز از جمله موانعی است که دولت باید آن‌ها را از سر راه تولید حذف کند.» در این جلسه رهبر انقلاب اشاره کردند که واردات موبایل لوکس توسط بخش خصوصی انجام می‌گیرداما دولت با اتخاذ تدابیری باید جلوی آن را بگیرد.

البته این تذکر به نوعی ریشه در یکی از اصول انکارناپذیر علم اقتصاد دارد؛ بر کسی پوشیده نیست که اختصاص منابع محدود به نیازهای نامحدود، در گام نخست نیاز به اولویت‌بندیدارد.

بنابراین در شرایطی که کشور با محدودیت ارزی مواجه است، دولت منطقا بایستی طوری سیاست‌گذاری کند که از واردات کالاهای غیرضروری یا لوکس به کشور که میزان تقاضا را افرایش می‌دهد، جلوگیری شود.

نکته عجیب ماجرا اینجاست که بررسی‌ها نشان می‌دهد، علیرغمتذکر رهبر انقلاب، میزان واردات تلفن همراه آمریکایی یا همان اپل با رشد قابل توجهی همراه بود؛ به گونه‌ای که فقط در سال 1400، حدود 1.3 میلیارد دلار، انواع مدل‌های تلفن همراه اپل وارد کشور شده است؛ با احتساب این رقم، میزان واردات اپل در طول سال‌های 1398 تا 1400 به حدود 2.5 میلیارد دلار می‌رسد.

آمارهای رسمی حکایت از آن دارد که در سال 1398 حدود 530 میلیون دلار و در سال 1399 هم 590 میلیون دلار گوشی اپل وارد کشور شده است.

با این حال گفته می‌شود که به این ارقام بایستی 300 میلیوندلار دیگر نیز بابت واردات اپل در چهار ماهه ابتدایی 1401 اضافه کرد.

با این تفاسیر می‌توان ادعا کرد که فارغ از بی‌توجهی مسوولان اقتصادی در دولت گذشته نسبت به تذکرات رهبر انقلاب، مسوولان وزارت صمت در این دولت نیز نسبت به این موضوع مشخص غفلت داشته‌اند.

بررسی اظهارات رییس ‌کل سازمان توسعه تجارت بیانگر آن است که وی با اختصاص ارز نیمایی جهت واردات آیفون مخالف است.

رییس ‌کل سازمان توسعه تجارت در خرداد ماه سال جاری در این‌خصوص گفت: «بنده شخصاً مخالف این امر هستم که ارز حاصل از صادرات، با سوبسید در اختیار افرادی قرارداد که کالای خود را با قیمت آزاد به فروش می‌رسانند؛ به بیانی وارد کننده از جیب مردم و صادر کننده، یارانه دریافت می‌کند.»

آنچه مشخص است پیمان پاک به درستی، مسیر رانت تعدادیاز افراد را شناسایی کرده است با این‌ وجود تا به امروز تصمیمیابلاغ نشده است، حتی وی در آن مقطع به ثبت‌ سفارش دو برابریآیفون نسبت به سال گذشته اشاره کرد.

نکته جالب این بوده که کمتر از 7 درصد مردم از این نام تجاریآمریکایی استفاده می‌کنند و در عمل امکان خرید برای مردم وجود ندارد؛ به عبارت دقیق‌تر، گوشی آیفون و سایر گوشی‌هایبالای 600 دلار سهم اندکی در بازار دارند اما ارزبری بسیار بالاییدارد!
​​​​​​​
با این تفاسیر جای سوال است که چرا دستگاه‌های مسوول، موضوع ممنوعیت واردات و افزایش تعرفه واردات آیفون و سایرتلفن‌های همراه بالای 600 دلار را پیگیری نمی‌کنند؟