مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، شاگرد اول دولت الکترونیکی شد، سازمان توسعه تجارت مردود

آی‌تی‌من- رضا باقری اصل، معاون وزیر ارتباطات و دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات، دیروز در یک نشست خبری به تشریح نتایج نهمین دوره ارزیابی و کارنامه دولت الکترونیکی دستگاه‌هایاجرایی پرداخت.

این گزارش طی قرارداد مشاوره‌ای با شرکت پرورش داده‌ها تهیه شده است.

وی با بیان اینکه پارامترهای ارزیابی دولت الکترونیکی در کشورمطابق با شاخص‌های سازمان ملل به روز رسانی شده و نسبت بهسال گذشته با تغییراتی همراه بوده است، گفت: در این ارزیابی‌هاتمامی ‌مصوبات شورای اجرایی فناوری اطلاعات، مصوباتشورای عالی فضای مجازی و قوانین مجلس به عنوانشاخص‌های ارزیابی دستگاه‌های اجرایی برای تحقق دولتالکترونیکی لحاظ شده است.

باقری اصل با تاکید بر اینکه ارزیابی ادواری خدمات خدماتالکترونیکی دستگاه‌های اجرایی بر اساس زیرساخت‌های حقوقیو الزامات قانونی مربوط به مواد ۶۷ و ۶۸ قانون برنامه ششم،مصوبه جلسه ۱۱ شورای اجرایی فناوری اطلاعات و نیز بند «و»تبصره ۷ قانون برنامه بودجه، انجام می‌شود ادامه داد: کارگروهتعامل پذیری دولت الکترونیکی به عنوان مصوبه شورای عالیفضای مجازی، رکن اصلی ارزیابی تحقق دولت الکترونیکی درکشور محسوب می‌شود و امیدواریم با تصویب طرح «دوام» درمجلس شورای اسلامی‌به زودی ابزار نظارتی برای اجرا و پیادهسازی کامل دولت الکترونیکی در دستگاه‌ها ایجاد شود.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه در نهمین دورهارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی ۱۷۰ دستگاه و۱۶۶۲ خدمت مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند گفت: هم اکنون ۴۱.۲ درصد خدمات دولت الکترونیکی شده است.

وی با بیان اینکه ارزیابی دستگاه‌های اجرایی بر مبنایشاخص‌هایی چون دولت کاربر محور، دولت شفاف، دولت یکپارچهو دولت مشارکتی انجام شده است اضافه کرد: طبق ارزیابیصورت گرفته هم اکنون ۵۲ درصد دستگاه‌ها دولت کاربر محور، ۳۰ درصد دستگاه‌ها دولت شفاف، ۳۵ درصد دستگاه‌ها دولت یکپارچهو ۴۱ درصد دولت مشارکتی را محقق کرده‌اند.

به گفته باقری اصل، وزارتخانه‌های ارتباطات، کار، اقتصاد و اموردارایی، میراث فرهنگی و علوم در لیست نخست دستگاه‌های ارایهخدمات دولت الکترونیکی هستند و وزارتخانه‌های دادگستری، امورخارجه، بانک مرکزی، وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه ووزارت جهاد کشاورزی در این لیست پایین‌ترین رتبه را از آن خودکرده‌اند.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با معرفی برترین دستگاه‌هایپر مراجعه بر اساس ارایه سرویس مردمی ‌نیز گفت: مرکز توسعهتجارت الکترونیکی، سازمان فناوری اطلاعات، بیمه مرکزی، پستبانک، سازمان بیمه سلامت، سازمان حج و زیارت و وزارت علوم دررده‌های نخست این جدول قرار دارند و تقریباً تمامی‌ خدمات‌شانالکترونیکی شده است. رتبه برترین دستگاه‌ها از لحاظ امتیاز کیفیبالای ۹۰ درصد خدمات الکترونیکی نیز مربوط به مرکز توسعهتجارت، سازمان فناوری اطلاعات، بیمه مرکزی، سازمان استانداردو شرکت زیرساخت می‌شود.

باقری اصل گفت: مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، سازمان فناوریاطلاعات، سازمان ملی استاندارد و سازمان ملی بهره‌وری نیز رتبهبرتر را در دولت شفاف از آن خود کرده‌اند.

به گفته وی بیشترین رشد خدمات الکترونیکی نسبت به ارزیابیدوره گذشته مربوط به موزه علم و فناوری، جهاد دانشگاهی،سازمان پژوهش‌ها، شرکت توانیر و سازمان مجری ساختمان‌ها وتأسیسات دولتی و عمومی بوده است.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه از میان 1162 خدمت دولتی، ۲۱ درصد (350 خدمت) کاملاً الکترونیکی شده‌اند،افزود: ۶۱ درصد خدمات (1014 خدمت) همچنان نیمه الکترونیکیهستند و ۷ درصد خدمات (116 خدمت) نیز ذاتاً غیر الکترونیکیمحسوب می‌شوند. در این میان ۱۱ درصد خدمات (183 خدمت) بهدلیل عدم اقدام دستگاه‌های دولتی، هنوز الکترونیکی نشده‌اند.

وی در خصوص نحوه ایجاد و اتصال دستگاه‌های دولتی به پنجرهواحد خدمات دولت هوشمند که مطابق با قانون بودجه باید تاشهریورماه انجام شود، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد ۵۹ درصددستگاه‌ها هنوز تکالیف خود را که مربوط به ایجاد پنجره واحدخدمات تا شهریورماه می‌شود، انجام نداده‌اند. همچنین ۲۵ درصددستگاه‌ها تنها ۳۰ درصد فهرست خدمات خود را به پنجره واحداضافه کرده‌اند و تنها ۱۶ درصد دستگاه‌های اجرایی تکالیف خودرا انجام داده و آماده ورود به پنجره واحد خدمات دولت هوشمندهستند.
​​​​​​​
معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه مرکز توسعه تجارت به عنوانپنجره واحد برتر خدمات دولت هوشمند و پورتال وزارت آموزش وپرورش از حیث کاربر محوری، به عنوان پنجره واحد غیر استانداردمعرفی می‌شود، گفت: سازمان توسعه تجارت، سازمان زندان‌ها،مرکز آموزش مدیریت دولتی، بنیاد ملی نخبگان و صندوق رفاهدانشجویان وزارت بهداشت به عنوان دستگاه‌های پر مراجعه‌ایهستند که در رتبه‌های پایین جدول ارزیابی دولت هوشمند قراردارند.
• تذکر به دستگاه‌هایی که کوتاهی کردند
باقری اصل با بیان اینکه به دستگاه‌های کم کار در تحقق دولتالکترونیکی تذکر داده‌ایم و حتی برخی از دستگاه‌ها پروندهقضایی در مورد این کم کاری دارند، گفت: تمامی ‌تلاش‌مان ایناست که دستگاه‌های اجرایی را وادار کنیم تا دولت هوشمند رامحقق کنند.
وی در پاسخ به ارزیابی کیفی خدمات الکترونیکی دستگاه‌هایاجرایی مطابق با میزان رضایت مردم گفت: هم اکنون نیز ارزیابیکیفی خدمات دستگاه‌های دولتی با شاخص‌هایی همچون برخطبودن پرتال و برخط بودن سرویس، صورت می‌گیرد. برآوردهای مانشان می‌دهد که برخی دستگاه‌ها نسبت به ارایه خدمات آنی وخدماتی که در آنها موارد زمانی قید شده است، فاصله دارند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات ادامه داد: اما با این وجودقرار است سازمان فناوری اطلاعات ایران تا مردادماه درگاهی راراه‌اندازی کند تا با ثبت نظر کاربران از دریافت خدمات الکترونیکیهر دستگاه، از میزان رضایتمندی مردم در استفاده از سرویس‌هایالکترونیکی دستگاه‌های اجرایی آگاه شویم و این شاخص را نیز دردور جدید به شاخص‌های ارزیابی اضافه خواهیم کرد.
باقری اصل اظهار امیدواری کرد که دستگاه‌های اجرایی با یکسانسازی وبگاه‌ها و پرتال خود به سمت ایجاد تجربه کاربری مشترکدر دریافت خدمات الکترونیکی برای کاربران حرکت کنند.
وی درباره عدم اتصال نهادهایی مانند ناجا، شهرداری و قوهقضاییه به مرکز ملی تبادل اطلاعات نیز گفت: برخی نهادهایعمومی ‌از جمله شهرداری‌ها و ناجا مطابق ماده ۲۹ قانون برنامهششم، مشمول اتصال به مرکز ملی تبادل اطلاعات هستند و درارزیابی‌های بعدی، اتصال آنها را نیز به پنجره واحد خدمات دولتبررسی خواهیم کرد. هم اکنون اتصال قوه قضاییه نیز به مرکزملی تبادل اطلاعات کاملاً آنلاین انجام شده است.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در پاسخ به سوال دیگریمبنی بر اینکه برآورد شما از رتبه ایران در ارزیابی سازمان ملل ازخدمات دولت الکترونیکی کشورها برای سال ۲۰۲۲ چیست؟ گفت: آخرین ارزیابی جهانی انجام شده از توسعه دولت الکترونیکیبرمبنای شاخص‌های EGDI مربوط به سال ۲۰۲۰ بوده که رتبه مادر آن رده بندی ۸۹ بوده است. همانطور که وزیر ارتباطات قولداده‌اند پیش بینی می‌کنیم تا ۳ سال آینده رتبه ایران درارزیابی‌های جهانی دولت الکترونیکی ارتقا چشمگیری یابد.
معاون وزیر ارتباطات ادامه داد: اما با توجه به اینکه هر دو سالیکبار این ارزیابی‌ها انجام می‌شود و اطلاعاتی که ما در اختیارسازمان ملل برای رده بندی سال ۲۰۲۲ قرار داده ایم مربوط بهوضعیت کشور در خردادماه سال گذشته می‌شود، خیلی نمی‌توانانتظار رتبه خوبی برای سال ۲۰۲۲ داشت. اما پیش بینی مان ایناست که با توجه به ایجاد پنجره واحد در سال جاری و درگاهmy.gov.ir برای دو سال آینده رتبه مناسبی در خصوص توسعهدولت الکترونیکی در میان سایر کشورها کسب کنیم.
• هک‌ها ارتباطی با شبکه ملی اطلاعات ندارد
باقری اصل با تاکید بر اینکه رعایت پیوست‌های امنیتی از سویهر دستگاه جزو مصوبات شورای اجرایی فناوری اطلاعات است وهر دستگاه مسوول تام اطلاعات خود است، گفت: در این زمینههشدارهایی به دستگاه‌ها داده شده و تقسیم کار ملی نیز مطابق بامصوبه شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شبکه ملی اطلاعات می‌تواند ازهک و حمله سایبری دستگاه‌های دولتی جلوگیری کند، گفت: شبکهملی اطلاعات در جهت ارتقای حاکمیت داده در کشور موثر است وارتباطی به امنیت سیستم‌های داخلی دستگاه‌ها ندارد. مطابق باارزیابی‌هایی که از سوی نهادهای مرتبط صورت گرفته، ۷۰ درصدسرقت داده‌ها و هک‌های سازمانی در کشور ناشی از ضعف‌هایدرونی سیستم‌های سازمانی است و هر دستگاه مسوول صفر تاصد آن است. از سوی دیگر شبکه‌هایی مانند شبکه بانکی و شبکهسوخت و امثال آنها کاملاً شبکه‌های مستقلی هستند و ارتباطی بهشبکه ملی اطلاعات ندارند.