شبکه نمایش خانگی را از هرج و مرج نجات دهید آقای رییس جمهور!

 
آی‌تی‌من- رقابت شکل گرفته بین سازمان ساترا و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر سر صدور مجوز فعالیت در شبکه نمایش خانگی، موجب سردرگمی شرکت‌های فعال در زمینه تولید و انتشار محتوای ویدیویی شده است.

فعالان این حوزه، از شیوه‌های عمل صدا و سیما که هم به عنوان تنظیم‌گر و هم رقیب دست و بال آنها را بسته است؛ گلایه‌مندند.

این پلتفرم‌ها همچنین از راه‌اندازی سامانه الماس که از سوی صدا و سیما  مسوول صدور مجوز فیلم‌ها و سریال‌های شبکه نمایش آنلاین شده است را گامی برای اعمال کنترل بیشتر می‌دانند.

از سوی دیگر، به گفته آنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز سیاست یکی به نعل و یکی به میخ را پیشه کرده و از وظیفه ذاتی خود فاصله گرفته است.

 متن نامه هیات مدیره انجمن صنفی شرکت‌های ویدئویی آنلاین به ابراهیم رییسی، به این شرح است:
 
«نیک مستحضرید که جمهوری اسلامی‌ایران جزو معدود کشورهایی است که صاحب امکان نمایش برخط با اتکا برتولیدات داخلی درحوزه‌های مختلف نمایشی وغیرنمایشی است که درطول مقاطع اخیر و به ویژه در دوسال گذشته بازار قابل توجهی به خود اختصاص داده است، به گونه ای که به گواه برخی مطالعات ونظرسنجی‌ها توانسته با اقبال گسترده مخاطبین مواجه شود و از سوی دیگربه شکل قابل توجهی از بینندگان برنامه‌های ماهواره‌ای بکاهد.
 
همچنین با شروع این صنعت در ایران میزان قابل توجهی از سهم ترافیک اینترنت کشور به محتوای داخلی اختصاص پیدا کرده است. امروز فعالان این صنعت که همگی شرکت‌های دانش‌بنیان هستند توانسته‌اند با توسعه پلتفرم‌های خود و سرمایه‌گذاری جدی در تولید محتوا و نیروی انسانی جوان، متخصص و متعهد در عرصه تولید نرم افزار و همچنین تولید محتوا، مانع خروج نیروهای متخصص از کشور از یک‌طرف و از طرفی افزایش تولید آثار نمایش خانگی در همه ژانرها و برای همه سلایق شوند.
 
تیجه این اقدامات اشتغال زایی بیش از ۱۰ هزار نفر در ماه در عرصه تولید محتوا و نیروهای دانشگاهی و متخصص و مهم‌تر از آن ایجاد امید و انگیزه در فعالان این صنعت شده است.
 
و اما بعد؛ در طی چند سال اخیر و متاسفانه برمبنای درک ناصحیح از اداره این پدیده نوظهور که به سرعت درمسیر رشد قرار گرفته یک دعوای بیشتر سیاسی و کمی‌ هم فرهنگی بر سر تصاحب صدور مجوز فعالیت پلتفرم‌های نمایش خانگی و محصولات آنها نیز شکل گرفته است. پلتفرم‌ها نیز سردرگم بین اظهارنظرهای عجیب نهادهای دولتی و حاکمیتی روزهای بسیارسختی را می‌گذرانند.
 
دونهادی که هرکدام به دلیلی خود را متولی امر دانسته یا می‌دانند یعنی وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی ‌و سازمان صداوسیما با سوابق رویارویی درطول چند دهه، این بارعرصه جدیدی برای هماوردی یافتند. غافل از اینکه سرمایه و نیروی انسانی که عمدتا جوان هستند، تاب ‌‌آوری این حجم از نادیده گرفته شدن و اختلافات سیاسی را نداشته و نیازمند توجه بیش از پیش نهادهای متولی صنعت نمایش بر خط است.
 
ما همواره به تنظیم‌گری در این عرصه اعتقاد داشته و داریم و آن را برای خود و کشور نیز سودمند می‌دانیم. اما محدودیت‌ها و رفتارهای اعمال شده یکسال اخیر توسط صدا و سیما، چنان فضای کسب و کار و فعالیت پلتفرم‌ها را مخدوش و با تنش مواجه کرده است که در خوشبینانه‌ترین حالت دیگر امکان اعتماد به گفتار، اقوال و تصمیمات مجموعه‌های ذیربط برای رونق و حمایت از پلتفرم‌های VOD را نمی‌توان باور کرد. این در حالی‌ است که نهاد تنظیم‌گر که اصالتا باید بی طرف باشد، به دنبال بسط اقتدار خود در این عرصه است و هم اکنون به عنوان رقیبی که از قضا خود را تنظیم‌گر هم می‌داند اوضاع را بسیار پیچیده کرده است.
 
در همین میان در واپسین روزهای مدیریت رئیس پیشین صدا و سیما علاوه بر حضور چند نهاد تنظیم‌گر، شوراهای جدیدی نیز راه‌اندازی شد که این شوراها نیز وظیفه نظارت بیشتر بر تولیدات پلتفرم‌ها و اعطای مجوز تولید به آنها را عهده دار شده است. در مسیر غیر اصولی اخیر مجموعه‌های ذیربط سازمان صدا و سیما با ادبیاتی مغایر با عملکرد واقعی شان سعی درگسترش ممیزی‌هایی که حاصل نگاه اشتباه به جامعه ایرانی است و هر از گاهی سامانه‌ای جدید مثل مورد اخیر موسوم به «الماس» را برای کنترل بیشتر و بیشتر راه‌اندازی می‌کنند. سامانه‌هایی که درسازمان متبوع‌شان نه تجربه شده و نه برآن مسلطند. نتیجه این رفتار بلاتکلیفی و برخوردهای کاملاً سلیقه ای درهمه ابعاد است، و این یعنی بازی کردن با سرمایه‌های بخش خصوصی و نیروی انسانی که سرمایه کشور است و روز به روز ناامیدتر می‌شود.
 
بی شک جذب سلایق متنوع و متکثر ملت ایران در سپهر فیلم، سریال و سرگرمی ‌در گرو قبول و احترام به سلایق گوناگون و با رویکرد حاکمیت قوانین موضوعه، میسر و ممکن است. که این امر با توجه به تولیدات با کیفیت و عرضه با کیفیت آن در پلتفرم‌های VOD توانسته است میزان قابل توجهی از مخاطبین شبکه‌های ماهواره‌ای را بکاهد و مردم را به محتوای فرهنگی و هنری کشور و تماشای آن از پلتفرم‌های داخلی سوق دهد.
 
ازطرفی مدیران وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ‌هم سیاست یکی به نعل یکی به میخ را پیشه کردند، نه درهیبت متولی ظاهر شدند و نه آن راکاملاً رها کردند و روز به روز از وظیفه ذاتی خود فاصله گرفتند و اساساً متوجه دوره جدیدی که عرصه صوت و تصویر در جهان وارد آن شده است نشدند و در قالب قدیمی‌خود ماندند.
 
جناب آقای دکتررئیسی
هم اکنون ماهانه بالغ بر ۱۰ هزار نفر به شکل مستقیم وغیرمستقیم با محتوای نمایشی و غیر نمایشی پلتفرم‌ها درگیر فعالیت بوده‌اند که مزید استحضار معروض می‌دارد حدود نیمی ‌از این تعداد از اعضای حرفه‌ای صنوف سینمایی و دست اندرکاران سریال سازی بوده‌اند و این درست در زمانی محقق شد که به دلیل شرایط بیماری کرونا سینماها عمدتاً درتعطیلی و یا تعلیق به سر می‌بردند.
 
پلتفرم‌ها برای سال ۱۴۰۰ چیزی نزدیک به دوهزارمیلیارد تومان سرمایه گذاری دربخش تولید را در برنامه اشان داشته‌اند واین گردش مالی بدون اتکا به منابع دولتی بوده است.
 
درحال حاضر سوال مقدّر این است که اگر بنا باشد صدا و سیما متولی حوزه صوت و تصویر فراگیر باشد، آیاطبیعی است که خود اقلیمش را برمبنای واژه تفسیر برانگیز و فارغ از بقیه جریان‌های حاکمیتی مشخص کند؟
 
درحال حاضر طبق مطالعات بین المللی نزدیک به ۸۰ درصد مصرف پهنای باند درجهان درسال ۲۰۲۰ حوزه صوت و تصویر (ویدیوها،گیم‌ها،...) می‌باشد و احتمالا این سهم در ایران نیز به ۸۰ درصد خواهد رسید، پس اگر قرار باشد تنظیم گری این ۸۰ درصد توسط سازمان صدا و سیما صورت پذیرد، آیا سهم مرکز ملی فضای مجازی که نهاد عالی و بالادستی صنعت است با تمام تاکیدات مقام معظم رهبری 20 درصد باقیمانده است، که از قضا ربطی به حوزه صوت و تصویر ندارد؟ آیا وقت آن نرسیده که برای پایان دادن به این هرج ومرج، تعریف درست و جامعی از تنظیم‌گری ارائه شود؟
 
انجمن صنفی شرکت‌های VOD درطول مقاطع اخیر تلاش نموده است نهادهای تنظیم‌گر را مجاب به مشورت و نظرخواهی مطابق با قانون انجمن‌ها نماید. اما متاسفانه حضور انجمن و اعضایش در این جلسات بیشتر نمایشی بوده و تصمیمات اتخاذ شده در این صنعت عمدتا بدون مشورت و بدون در نظر گرفتن مشاوره‌های تخصصی این انجمن صورت پذیرفته است. انجمن VOD تنها نهاد تخصصی کشور است که با حضور همه فعالان عرصه نمایش بر خط VOD تشکیل شده است.
 
لذا باعنایت به شرایطی که خلاصه‌ای از آن ذکرشد، مصرانه تقاضا داریم در راستای تحقق شعار سال ۱۴۰۰ که به نام تولید، پشتیبانی و مانع زدایی نام گذاری شده است مقرر فرمایید موضوع به شکل جدی و فوری و با استفاده از نظرات و دغدغه‌های فعالان این عرصه در انجمن VOD مورد بررسی قرارگرفته و شرایطی فراهم شود تا شبکه نمایش خانگی بیش از پیش درکنار خانواده‌های ایرانی و تولیدات کشورمان مانند دیگر کشور‌ها سفیر فرهنگی در اقصا نقاط جهان باشد.»
 
گفتنی است که انجمن صنفی شرکت‌های ویدئویی آنلاین دارای 31 عضو است که از آن جمله می‌توان به صباسل، تراشه سبز تهران (تیوا)، سرزمین شاتل (نماوا) و آیینه جادوی یکتا (فیلیمو) اشاره کرد.