طرح آمارگیری برخورداری خانوارها از فاوا آغاز شد

آی‌تی‌من-  جواد حسین‌زاده، رییس مرکز آمار ایران روز قبل در مراسم تبادل قرارداد بین سازمان فناوری اطلاعات ایران و مرکز آمار ایران با موضوع طرح «آمارگیری برخورداری خانوار و استفاده افراد از فاوا» گفت: در دنیای امروز دیگر نمی‌توان دنیا را بدون اینترنت و رایانه تصور کرد. بشر بدون دسترسی به حوزه فناوری نمی‌تواند قدم از قدم بردارد که همین مساله اهمیت بنیادین آن را نشان می‌دهد.

رییس مرکز آمار افزود: امروزه مهم‌ترین شاخص‌های دنیا مرتبط و وابسته به فناوری اطلاعات هستند و کشور ما نیز با همتی که وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات داشت، توانسته به رشد مناسبی دست پیدا کند.

وی با بیان‌اینکه اهمیت دیتا و آمار دیگر بر کسی پوشیده نیست، گفت: تلاقی فناوری اطلاعات با مقوله آمار، اکنون فضای جدیدی را به وجود آورده و حکمرانی شایسته بدون حکمرانی داده امکان‌پذیر نیست. مرکز آمار مدت‌هاست از فناوری اطلاعات برای سرشماری استفاده می‌کند.

حسین‌زاده با بیان اینکه سال ۸۸ طرح آمارگیری از کاربران اینترنت را آغاز کردیم، گفت: سال ۹۶ نیز میزان برخورداری و استفاده از اینترنت در جامعه هدف خود را دنبال کردیم. امسال اما با توجه به شاخص‌های ۲۳ گانه‌ای که مورد توصیه اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) است قصد داریم آماری از برخورداری خانوار و استفاده افراد از فاوا تهیه کنیم. آمارگیری با کمک این شاخص‌ها از قدرت بالاتری برخوردار است.

وی درباره فرآیند اجرای این طرح گفت: کارشناسان ما از امروز تا ۲۰ مرداد به ۲۰ هزار خانوار در گستره ایران مراجعه می‌کنند تا بر اساس شاخص‌ها به جامعه آماری قابل تعمیم با کل کشور دست پیدا کنند. هر چند اکنون به واسطه شیوع کرونا مراجعه حضوری برای طرح‌های آمارگیری در دنیا سخت شده و ما نیز از این مساله مستثنی نیستیم.

حسین‌زاده گفت: نه تنها در بحث آمار بلکه بسیاری از کشورها در اجرای طرح‌های آمارگیری و الزامی‌که برای تقویم انتشار در سازمان‌های ملی دارند نیز با مشکلات مواجه شدند. اما با تمهیداتی که در نظام آماری کشور وجود داشته و با همکاری سازمان فناوری اطلاعات، کشور ما وقفه‌ای در تقویم انتشاراتی نداشته و همه را منتشر کرده‌ایم.

رییس مرکز آمار افزود: اکنون کشور در پنجره جمعیتی قرار دارد؛ به این معنا که ۷۰ درصد جمیعت کشور در سن کار هستند و به طور عملی یکی از شرایط تاریخی را در کشور سپری می‌کنیم. جوانان امروزه برای توسعه کسب و کار یا پیدا کردن شغل برای خود از داده‌ها، اینترنت، رایانه و فناوری اطلاعات استفاده می‌کنند. دستیابی به آماری درباره برخورداری خانوار و استفاده افراد از فاوا می‌تواند کمک شایانی در این زمینه کند.

وی افزود: ایران در سال ۹۵ برای اجرای سرشماری اینترنتی در کشور، توانست به رتبه نخست در دنیا دست پیدا کند. در اولین اجرای این شکل از سرشماری ۵۰ درصد مشارکت را شاهد بودیم که در دنیا بی نظیر است. شاخص‌های ضریب نفوذ اینترنت در کشور ما با رشد خوبی روبه‌رو شده است که همین نشان می‌دهد ما زمان مناسبی به فضای مجازی ورود کرده‌ایم. از این پس نیز باید بروزرسانی زیرساخت‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات را جدی بگیریم تا افرادی که در سن کار قرار دارند بتوانند از این ظرفیت استفاده کنند. امیر ناظمی رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران نیز در این مراسم گفت: طرح آمارگیری برخورداری خانوار و استفاده افراد از فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات)، با سرشماری از ۲۰ هزار خانوار ایرانی امروز به مرحله اجرا درآمد. ‌معاون وزیر ارتباطات گفت: امروزه در حوزه فناوری، دیتا باید به اطلاعات و پس از آن به دانش تبدیل شود تا کارایی داشته باشد.

رییس سازمان فناوری اطلاعات تاکید کرد: آمار زمانی برای ما ارزشمند می‌شود که امکان تولید دانش را فراهم کند، چرا که دانش می‌تواند بستری را برای مقایسه فراهم کند. این که بتوانیم داده‌ها را با داده‌های کشورهای دیگر یا در زمان‌های متفاوت، مقایسه کنیم.

ناظمی‌با بیان این‌که کشورهای دنیا از طریق اتحادیه‌های جهانی و سازمان‌های زیر مجموعه ملل متحد به آمار مشترک بین خودشان دست پیدا می‌کنند تا بتوانند آن را برای عموم منتشر کنند، افزود: اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) یکی از نهادهای تخصصی در حیطه فناوری اطلاعات است که شاخص‌هایی برای میزان آمادگی کشورها برای توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات را به شکل دوره‌ای منتشر می‌کند. در سال ۲۰۱۹ تازه‌ترین شاخص‌ها از سوی این اتحادیه اعلام شد.

وی افزود: این شاخص‌ها دو محور اصلی دارد. یکی از آن‌ها تعاریف جدید در حوزه فناوری اطلاعات است. تعریف پهنای باند مناسب و کاربر اینترنت در سال‌های گذشته با تغییر زیادی رو به رو شده و برای آمارگیری در حوزه فناوری باید از آن تعاریف که با برگزاری سلسله جلسات متعدد با حضور کشورهای جهان به دست آمده، استفاده کرد.  
معاون وزیر ارتباطات گفت: محور بعدی مطرح شده در شاخص‌های جدید این است که کدام آمارها باید به صورت سرشماری انسانی انجام شود و کدامیک با استفاده از دیتا قابل محاسبه است. افرادی که به پهن باند دسترسی دارند را می‌توان با کمک بانک داده مقایسه کرد، اما این کار چالش‌هایی دارد و در برخی موارد دوباره‌شماری اتفاق می‌افتد. برای مثال ۱ نفر با چند سیم‌کارت که به نام افراد دیگر است به اینترنت دسترسی دارد. در واقعیت با یک کاربر فضای مجازی رو به رو هستیم در حالی که بانک دیتا آمار افرادی که سیم‌کارت به نام آن‌هاست را نشان می‌دهد. به همین دلیل بسیاری اوقات، آمار بیشتر از تعداد جمعیت کشورها است.

ناظمی‌در همین راستا تاکید کرد: اکنون میزان دسترسی به پهن‌باند از نظر جمعیتی و از طریق تلفن همراه، ۸۴ میلیون نفر است چیزی حدود ۱۰۰ درصد جمعیت کشور، اما این آمار به همان علت که ممکن است یک فرد چند سیمکارت داشته باشد، آمار درستی نیست. در برخی موارد اینچنینی برای آمارگیری باید به مراجعه انسانی استناد کنیم.

معاون وزیر ارتباطات درباره طرحی که با همکاری مرکز آمار قرار است انجام شود، افزود: آمارگیری برخورداری خانوار و استفاده افراد از فاوا از امروز آغاز می‌شود. در این طرح ۲۰ هزار خانوار در کل کشور مورد آمارگیری قرار می‌گیرند. جامعه آماری طوری انتخاب شده تا داده‌های ارایه شده از سوی آن‌ها قابلیت تعمیم به کل کشور را داشته باشد و به پژوهشگران برای دریافت تصویر بهتری از وضعیت جامعه کمک کند. نتایج این طرح که از امروز کار خود را آغاز کرده، تا ۲۵ اسفندماه اعلام خواهد شد.

ناظمی‌افزود: علاوه بر شهروندان و پژوهشگران، افرادی که به تازگی قصد دارند کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند، می‌توانند از این داده‌ها به عنوان داده‌های ورودی بهره بگیرند.