وزیر ارتباطات: شبکه نسل پنجم خانگی تا اسفندماه راه‌ می‌افتد

آی‌تی‌من-  برای توسعه فناوری‌های حوزه حمل‌ونقل هوشمند و خودروهای خودران، سازمان منطقه آزاد کیش، یکی از اپراتورهای موبایل، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل هوشمند معاونت علمی‌و فناوری ریاست جمهوری، تفاهم کردند.

در همین حال تفاهم‌نامه دیگری میان معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات، معاونت علمی‌ و فناوری ریاست جمهوری، ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی و یک اپراتور دیگر با هدف توسعه زیست‌بوم فناوری‌های نسل پنجم شبکه‌های مخابراتی، اینترنت چیزها و هوش مصنوعی به امضا رسید.

در این تفاهم‌نامه ایجاد پایلوت حمل‌ونقل هوشمند شهری مبتنی بر شبکه‌های ارتباطات سلولی نسل جدید، در چارچوب شبکه ملی اطلاعات و مطالعه تجربیات این پایلوت برای تسری به سایر شهرهای کشور در دستور کار قرار گرفت.

تفاهم‌نامه توسعه زیرساخت‌ها، خدمات سلامت دیجیتال و پزشکی هوشمند با استفاده از فناوری 5G  نیز میان معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، همراه اول و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منعقد شد.

با هدف توسعه فناوری‌ها، محصولات و راهکارهای حوزه شبکه‌های مخابراتی نسل پنجم و نسل‌های آینده، معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، همراه اول و دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف تفاهمنامه امضا کردند.

تفاهم‌نامه پیاده‌سازی خدمات مشاوره جراحی از راه دور (telemedicine) با استفاده از قابلیت‌های فناوری 5G  نیز به امضای معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و ایرانسل رسید. 

فراهم‌سازی زیرساخت دسترسی به تکنولوژی 5G در مراکز درمانی، همکاری متقابل برای ارایه پایلوت مشاوره پزشکی، جراحی از راه دور در مراکز درمانی منتخب، بهره‌گیری از توانمندی‌های داخلی گسترش ارایه خدمات پزشکی از راه دور، حمایت از رشد ایده‌ها و کسب‌وکارهای مرتبط با پزشکی از راه دور و افزایش توان فنی و دانشی داخلی برای توسعه فناوری نوین ارتباطی در حوزه سلامت الکترونیک و پزشکی از راه دور، ازجمله محورهای تفاهم‌نامه این تفاهم است.

 ارایه 5G  خانگی تا اسفندماه
محمدجواد آذری جهرمی‌ در مراسم رونمایی از کاربست‌های نسل پنجم ارتباطات با بیان اینکه تا اسفندماه 5G برای کاربران اینترنت خانگی به صورت نقطه ای فعال می‌شود، گفت: مردم قرار نیست برای 5G هزینه بیشتری پرداخت کنند.

وی گفت: 5G رسماً کار خود را در ایران آغاز کرده است و برای تحقق رویای «آینده روشن» خدمات مختلفی بر بستر این فناوری عرضه خواهد شد.

وی با بیان اینکه مجوز توسعه 5G به اپراتورها داده شده است، افزود: تا پایان دولت، نقاط پرتراکم شهری سراسر کشور به نسل پنجم متصل خواهد شد.

وزیر ارتباطات با بیان اینکه بخشی از عقب‌افتادگی در حوزه اینترنت ثابت باید توسط 5G، جبران شود و کاربری 5G فعلاً برای اینترنت خانگی است، افزود: تا اسفندماه سال جاری با ارتقای شبکه به صورت نقطه‌ای 5G برای کاربران خانگی فعال خواهد شد.

آذری جهرمی‌افزود: بخشی از مسوولیت تحقق شعار «آینده روشن» که با وزارت ارتباطات است در قالب برنامه «ایران هوشمند» اجرا می‌شود که این برنامه از دو سال پیش طی پژوهش‌هایی در دانشگاه تهران تهیه و منظومه مدونی از فعالیت‌ها برای آن تدوین شد. برای برنامه ریزی در جهت حرکت همگام تمام بخش‌ها، این سند از سه ماه پیش برای تصویب به شورای عالی فضای مجازی ارایه‌شده است و رییس جمهوری قول داده که در نوبت بررسی قرار گیرد. وی یکی از موضوعات کلیدی برنامه «ایران هوشمند» را راه‌اندازی خدمات نسل پنج ارتباطات عنوان کرد و ادامه داد: برای ورود 3G و 4G به کشور ۱۲ سال مقاومت صورت گرفت و فرصت طلایی برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با این تکنولوژی‌ها از دست رفت. این درحالی است که پیشرفت کشور به این فناوری‌ها وابسته بود.

آذری جهرمی‌ با تاکید بر اینکه «آینده روشن» برای یک فرد نیست بلکه برای یک کشور و نسل است و همه باید برای تحقق آن تلاش کنند، ادامه داد: تا اسفندماه امسال بخش خوبی از ظرفیت کشور روی 5G متمرکز می‌شود. البته مردم قرار نیست برای این تکنولوژی هزینه بیشتری پرداخت کنند.

 انجام ۱۰ درصد توسعه شبکه ملی روی 5G
وزیر ارتباطات با بیان اینکه اقتصاد 5G اقتصاد مطمئنی است و رشد قابل توجهی را برای کشور ایجاد می‌کند، گفت: از امروز فعالیت شتابان کشور در حوزه اقتصاد دیجیتال و ایران هوشمند رسماً آغاز می‌شود و با توسعه کاربردهای این فناوری، اپراتورهای ارتباطی می‌توانند اینترنت 5G را به کاربران اینترنت خانگی ارایه کنند. وی با بیان اینکه ایران پنجمین کشور دارای تکنولوژی 5G در منطقه خاورمیانه است، گفت: بر اساس برنامه ششم توسعه تا سال ۱۴۰۴، بالغ بر ۱۰ درصد توسعه شبکه ملی اطلاعات در بسترهای جدید مانند نسل پنجم باید انجام شود. جهرمی‌از کیش به‌عنوان یک پایلوت برای پروژه خودروهای خودران نام برد و افزود: موضوع سلامت هوشمند و توسعه زیرساخت‌های آن نیز توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران و اپراتور ایرانسل انجام می‌شود.

 ۱۸۰ گیگ اینترنت در شاد مصرف شد
وزیر ارتباطات با بیان استفاده ۱۸۰ گیگ از ظرفیت ۷۰۰ گیگی اختصاص‌یافته به شبکه شاد گفت: همین مسئله باعث افزایش ترافیک داخلی در شبکه شده است و اگر به VOD‌ها نیز اجازه فعالیت داده شود ترافیک داخلی افزایش بیشتری می‌یابد.

وی گفت: از تعداد هزار و ۱۰۰ دانشگاه کشور تعداد ۲۰۰ دانشگاه به شبکه ملی اطلاعات متصل شده‌اند و با سرمایه‌گذاری که باید انجام شود بقیه دانشگاه‌های کشور نیز باید به این شبکه متصل شوند.

وزیر ارتباطات با انتقاد از شیوه کنونی آموزش مجازی در کشور گفت: این شیوه مناسب نیست و ما معتقدیم که آموزش در فضای مجازی باید از طریق محتوای مولتی‌مدیا و مناسب این فضا صورت گیرد. وی گفت: همراه اول در حال حاضر برای تولید تجهیزات نسل 5 و اقتصاد سخت‌افزاری برنامه‌ریزی کرده و کار را پیش خواهد برد که اقدام ارزشمندی است.  وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه ایران پنجمین کشور در منطقه است که درصدد راه‌اندازی فناوری نسل 5 تلفن همراه است، گفت: تأخیر اندک ما در ورود به این تکنولوژی، از این بابت است که ابتدا مصوبات بالادستی را بگیریم. 

وی با بیان اینکه امروز یک سکوی ارزشمند و خوب به اسم «شاد» با تلاش‌های بسیار زیاد وزارت آموزش و پرورش و همراه اول شکل گرفته است، گفت: تا روز گذشته ۱۸۰ گیگابیت از ظرفیت تخصیصی ۷۰۰ گیگابیتی به شبکه شاد، استفاده و همین مسأله باعث افزایش ترافیک داخلی شده است.

آذری جهرمی‌خاطر نشان کرد: ما هم در دولت برای حمایت از این سکو، ترافیک استفاده از این شبکه را برای دانش‌‎آموزان و معلمان رایگان کردیم.

 نیاز کشور تامین محتوای منطبق با رشد فناوری است
اما در این مراسم همراه اول برای ارایه سرویس‌های کاربردی 5G در کشور سه تفاهم‌نامه چندجانبه امضا کرد.

مهدی اخوان بهابادی مدیرعامل همراه اول در این مراسم با بیان اینکه فناوری «نسل پنجم تلفن همراه» دارای دو ویژگی کلیدی «تأخیر کمتر» و  «سرعت بالاتر» است، اظهار کرد: حدود یک سال و نیم پیش تستی را در شبکه همراه اول برای سرعت بالای یک گیگابیت بر ثانیه داشتیم؛ بعد از مراسم با خودمان فکر کردیم اگر این فناوری به بهره‌برداری گسترده و تجاری برسد، چه موضوعاتی حادث خواهد شد و پیامدهای آن چه خواهد بود.

وی ادامه داد: اولین موضوع «مصرف ترافیک» و سپس مقوله محتواست. زمانیکه ترافیک مصرفی مردم ظرف یک سال با رشد 80 درصدی مواجه می‌شود، جایی در کشور باید باشد که درباره نحوه ورود به نظام محتوایی، فکر کند.

اخوان بهابادی با بیان اینکه اپراتورها تنها بستر ترافیکی را در اختیار دارند و نقشی در نظام محتوایی ندارند و تنها وزارت ارتباطات است که فناوری نسل پنجم را پیگیری می‌کند، از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخواست کرد همچون گذشته در شورای عالی فضای مجازی پیگیر مشخص شدن متولی بحث محتوا در کشور باشد.

وی از شبکه آموزش دانش‌آموزی «شاد» که با حمایت وزارت ارتباطات و همراه اول به بهره‌برداری رسید، به عنوان نمونه‌ای از بسترهای پرترافیک کشور یاد کرد و گفت: با وجود اینکه فقط دو هفته از آغاز سال تحصیلی جدید گذشته، اما پهنای باند مصرفی در این سامانه به 215 گیگابیت بر ثانیه رسیده که عدد بسیار بزرگی است. 

اخوان بهابادی افزود: حالا تصور کنید سالی چندصد درصد رشد ترافیک مصرفی در شبکه ارتباطی کشور داشته باشیم؛ یقینا باید فکری برای نظام محتوایی کشور کرد. 

وی گفت: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان وزارتخانه‌ای تخصصی، باید به موقع چاره‌اندیشی و پیش‌بینی کند تا با علم به موضوع نسل پنجم ورود کنیم و این را هم در نظر داشته باشیم که اغلب حوزه‌های محتوایی به موقع واکنش نشان نمی‌دهند. 

اخوان بهابادی با تأکید بر اینکه در همراه اول مقوله بومی‌سازی را به صورت جدی دنبال می‌کنیم، افزود: ما در همراه اول مصمم هستیم، تحقیقات، توسعه و طراحی مقولات مرتبط با نسل5  را با ظرفیت دانشگاهی پیش ببریم.  مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار ایران با بیان اینکه هشت ماه است این شرکت مرکز تحقیق و توسعه خود را برای تعامل با نهادهای علمی‌کشور راه‌اندازی کرده‌، بیان کرد: امیدواریم در این بخش نه تنها بحث تحقیقات و توسعه تکنولوژی، بلکه تجاری‌سازی را هم با استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی داشته باشیم. اخوان بهابادی در این مراسم نوید داد بزودی  اولین نودهای 5G  شبکه همراه اول در دانشگاه‌های تهران، صنعتی شریف و علوم پزشکی شهید بهشتی راه اندازی می‌شود.

بر اساس این گزارش در این مراسم همراه اول به عنوان اپراتور پیشرو که از سال 1396 کاربست‌های نسل پنجم تلفن همراه در ایران را شروع کرده با امضای سه تفاهم‌نامه همکاری اقدامات خود برای ارایه خدمات مبتنی بر  5Gدر ایران را عملا آغاز کرد.

تفاهم‌نامه نخست که به صورت چهارجانبه بین همراه اول، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی‌ریاست جمهوری و دبیر ستاد توسعه فناوری‌های دیجیتال به امضا رسید، در حوزه «5G،IoT  و هوش مصنوعی» با موضوع حمل‌ونقل هوشمند، سلامت هوشمند، شهر هوشمند، انرژی و صنعت و معدن بود.

تفاهم‌نامه دوم نیز چهارجانبه و بین همراه اول، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و دانشگاه‌های صنعتی شریف و تهران با هدف توسعه فناوری‌ها، محصولات و راهکارهای حوزه شبکه‌های مخابراتی نسل‌های پنجم و آینده بود.

آخرین تفاهم‌نامه به شکل چهارجانبه بین همراه اول، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی‌ریاست جمهوری با تأکید بر توسعه راهکارها و خدمات مبتنی بر شبکه 5G در مقوله‌های سلامت و پزشکی هوشمند، جراحی – پزشکی – مانیتورینگ از راه دور منعقد شد.

 مطالعۀ 6G در دستور کار ایرانسل 
ایرانسل نیز در مراسم «رونمایی از کاربست‌های 5G در ایران»، دو تفاهم‌نامه برای توسعۀ پزشکی از راه دور و حمل‌ونقل هوشمند بر بستر شبکۀ نسل پنجم تلفن همراه، امضا کرد. 

مدیرعامل ایرانسل در این مراسم، از آغاز اجرایی شدن فاز دوم راه‌اندازی سایت‌های 5G ایرانسل، خبر داد.

بیژن عباسی‌آرند، به تهیۀ مقدمات راه‌اندازی رسمی شبکۀ نسل پنجم ایرانسل از یک سال و نیم قبل و همزمان با روندهای جهانی اشاره کرد و «تخصیص فرکانس»، «همکاری همۀ اپراتورها» و «بومی‌سازی تجهیزات» را سه نکتۀ مهم در مسیر توسعۀ 5G در ایران دانست.

عباسی‌آرند با اشاره به سابقۀ توسعۀ شبکۀ نسل سوم و چهارم تلفن همراه در ایران، نقش اپراتورها در این زمینه را بی‌بدیل و ارزنده برشمرد و استفاده از این تجربه را در ترسیم نقشۀ راه توسعۀ 5G ضروری دانست.

وی با اشاره به اینکه ایرانسل، از بیش از یک سال و نیم پیش، با رصد توسعۀ این فناوری در دنیا، آمادگی اولیه را در پیش گرفته و با تدارک یک برنامۀ عملیاتی برای تهیۀ مقدمات ورود به این نسل از فناوری، فاز نخست ارائۀ خدمات 5G را راه‌اندازی کرده است، از همکاری و هماهنگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در این زمینه و نیز از مجموعۀ کارکنان ایرانسل برای اجرای این پروژۀ سنگین، تشکر کرد و با تشریح برنامه‌های اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران برای توسعه 5G، از آغاز اجرایی شدن فاز دوم راه‌اندازی سایت‌های نسل پنجم ایرانسل، خبر داد.

مدیرعامل ایرانسل همچنین با تأکید بر لزوم پیش‌بینی و تصویب الزامات فنی و حقوقی توسعۀ 5G، سه نکتۀ «تخصیص فرکانس»، «همکاری همۀ اپراتورها» و «بومی‌سازی تجهیزات» را در مسیر توسعۀ این فناوری در ایران، مهم برشمرد و با اشاره به اینکه فرکانس، مهم‌ترین سرمایه و زیرساخت در حوزۀ ارتباطات و فناوری اطلاعات است، بر لزوم تعیین تکلیف تخصیص فرکانس به اپراتورها برای توسعۀ خدمات جدید، تأکید کرد.

عباسی‌آرند، همچنین با توجه به حجم سنگین سرمایه‌گذاری لازم برای توسعۀ فناوری جدید و شرایط اقتصادی موجود و ناپایداری نرخ ارز، همکاری همۀ اپراتورها در این زمینه را برای پرهیز از ایجاد هزینه‌های اضافی، لازم و مهم دانست.

مدیرعامل ایرانسل به روند آغاز شده در کشور برای بومی‌سازی تجهیزات ارتباطات و فناوری اطلاعات پرداخت و با اشاره به اقدامات ایرانسل در این زمینه، از جمله تولید مودم‌های نسل جدید، بر تلاش برای قطع وابستگی به پیمانکاران خارجی با کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، تأکید کرد.

وی همچنین از توسعۀ مرکز نوآوری ایرانسل خبر داد و با اشاره به ورود شرکت‌های بزرگ و محققان دنیا به مباحث مربوط به نسل ششم تلفن همراه یا 6G، از دانشگاه‌های ایرانی خواست تا با هدایت دانشجویان به سمت پژوهش در این زمینه، از این فرصت استفاده کنند. ایرانسل تلاش می‌کند همچون گذشته، با پیشتازی در ارائۀ 6G، به وظیفۀ خود برای ارائۀ سریع آخرین تکنولوژی‌های روز دنیا به مردم ایران، عمل کند.

  5G  لوکس نیست
معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات نیز در این مراسم، با انتقاد از برخی اظهارنظرها دربارۀ لوکس بودن فناوری 5G، ارائۀ خدمات نسل پنجم تلفن همراه را موجب برقراری عدالت در لایۀ خدمات شبکۀ ملی اطلاعات دانست و افزود: ما دنبال بسط خدمات عادلانه بین تمامی مناطق کشور هستیم.

ستار هاشمی تأکید کرد: با وجود گسترش و رواج آموزش آنلاین در کشور، هنوز محتوای آموزشی از کیفیت مطلوب برخوردار نیست.

 ردیابی دیجیتال ۵۰ هزار بیمار کرونایی 
اما در بخش دیگری از این مراسم فرمانده ستاد مدیریت مقابله با بیماری کرونا در کلانشهر تهران از نقطه‌یابی مبتلایان و شناسایی مناطق کرونایی با سیستم ردیابی دیجیتال خبر داد و گفت: با این سیستم ۵۰ هزار بیمار مبتلا شناسایی شد.

بر این اساس تفاهم‌نامه مشترک میان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با محوریت توسعه زیرساخت‌ها، خدمات سلامت دیجیتال و پزشکی هوشمند و پیاده‌سازی خدمات مشاوره جراحی از راه دور با استفاده از فناوری 5G به عنوان یکی از کاربست‌های این فناوری، روز قبل در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور وزیر ارتباطات امضا شد.

علیرضا زالی در مراسم رونمایی از کاربست‌های 5G در ایران گفت: یکی‌از اقدامات وزارت ارتباطات در ابتدای آغاز  همه‌گیری کرونا، راه‌اندازی اپلیکیشن ac19 به عنوان اپلیکیشن استخراج اطلاعات و استفاده از ظرفیت آموزش همگانی و بالابردن سطح غربالگری بود که با اقبال ملی رو به رو شد. این سامانه به عنوان یک محصول داخلی به یکی از کشورهای CIS نیز فروخته شد. فرمانده ستاد مدیریت مقابله با بیماری کرونا در کلانشهر تهران گفت: ارایه اولین گزارش ردیابی دیجیتال بیماران گیلان و قم و اولین نقشه ردیابی سیر و سفر بیماران مبتلا و ناقلین با علامت و بدون علامت از دیگر اقدامات مهم در دوران شیوع کووید-۱۹ بود که توسط وزارت ارتباطات اجرا شد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یکی از شاخص‌های ارزیابی توسعه اجرایی پارادایم مدیریتی کشورها در دنیا را ارتباط دستگاه‌های اجرایی و دانشگاه‌ها عنوان کرد که وزارت ارتباطات این مهم را به خوبی محقق کرده است، افزود: در استان تهران به کمک سیستم ردیابی دیجیتال موفق به نقطه‌یابی ۵۰ هزار بیمار مبتلا و به دنبال آن شناسایی مناطق آلوده استان شده‌ایم که این پروسه در حال استمرار است. امیدواریم این امکان در سطح مراکز جامع سلامت نیز با همراهی وزارت ارتباطات فراهم شود.

وی درباره محوریت تفاهم‌نامه مشترک با وزارت ارتباطات، گفت: گسترش پزشکی از راه دور بحث روز دنیا است و از سال ۲۰۱۷ تاکنون تنها ۱۰ درصد خدمات در زمره پزشکی از راه دور قرار گرفته است که پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۴ این میزان به ۲۵ درصد برسد. کشور ما نیز می‌تواند جایگاه خوبی در این زمینه داشته باشد.

زالی ادامه داد: تله مدیسین یا پزشکی از راه دور، رادیولوژی و مشاوره از راه دور در دوران کرونا نیز به حد زیادی محقق شده است که نیاز به گسترش دارد. مشاوره جراحی از راه دور نیز جاه‌طلبانه‌ترین بخش تله‌مدیسین است که معتقدیم این اقدام در کشور شدنی است.

وی درباره مزایای جراحی از راه دور، ادامه داد: خونریزی کمتر، بهبودی سریعتر بیمار و افزایش دقت جراح به کمک تصاویر دو بعدی و سه بعدی از فواید جراحی از راه دور است. البته مهمترین مسئله در این مسیر ربات‌های جراحی هستند که باید از تکنولوژی بالایی برخوردار باشند که این امر با همکاری دانشگاه تهران و صنعتی شریف محقق خواهد شد.