ژئوفیزیک سامانه هشدار سریع هلال احمر را قطع کرد

آی‌تی‌من- همه می‌دانیم که زلزله و حوادثی همچون آن، جزء حوادث غیر قابل پیش بینی است. در این نوع حوادث زمان طلایی (گلدن تایم) برای امدادرسانی نقش بسیار مهمی‌دارد. به همین منظور دستگاه‌های امدادی مانورها و تمرینات سختی انجام می‌دهند تا بتوانند بعد از وقوع حوادثی مانند زلزله در اسرع وقت یا همان زمان طلایی واکنش مناسب را نشان دهند.

از دست رفتن زمان طلایی در امدادرسانی متواند خسارات جبران ناپذیری وارد کند و چه بسا خانواده‌ای در همان چند دقیقه بی پدر یا مادر شود و یا دیگر خانواده جگر گوشه‌اش را از دست دهد.

برای اینکه امدادگران سازمان امداد و نجات هلال احمر زمان طلایی را از دست ندهند، به آنها دسترسی سامانه‌ای به نام هشدار سریع داده شده بود تا به محض وقوع زمین لرزه تیم‌های ارزیاب خود را به محل وقوع حادثه اعزام کنند. این دسترسی که از سوی مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران به امداد و نجات داده شده بود، مدتی است به علت نامعلومی ‌قطع شده و امدادگران تا تاخیر بعضاً تا 20 دقیقه‌ای از وقوع زمین لرزه آگاه می‌شوند.

در گذشته جمعیت هلال احمر به این سیستم دسترسی داشته است تا در پی وقوع حادثه‌ای همچون زلزله به سرعت نیروهای امدادی خود را به محل حادثه اعزام کنند، این در حالی است که خبرهای منتشره حاکی از آن است که جمعیت هلال احمر به تازگی به این سیستم دسترسی ندارد و این سیستم برای این سازمان قطع شده است.

اما نکته جالب اینکه محمد نصیری سخنگوی جمعیت هلال احمر در واکنش به این خبر گفت: خبری با این موضوع به دست من نرسیده است و اطلاعی ندارم.

نصیری در پاسخ به این سوال که آیا تکذیب خبر قطع دسترسی جمعیت هلال احمر به سامانه هشدار سریع زلزله موضع هلال احمر است یا خیر؟، گفت: جمعیت هلال احمر موضعی نسبت به این خبر ندارد.

در حالی که سخنگوی سازمان جمعیت هلال احمر این خبر را تأیید نمی‌کند، حسین درخشان مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر در این باره اظهار کرد: از حدود هفت سال گذشته سیستم هشدار سریع ژئوفیزیک در جمعیت هلال احمر فعال شد تا بلافاصله پس از هر وقوع لرزه‌ای، موقعیت را شناسایی و تیم‌های ارزیاب را اعزام کنیم.

او در ادامه بیان کرد: این باعث می‌شد تا سرعت پاسخگویی ما در حوادث بیشتر باشد، همچنین تیم‌های ارزیابی خیلی سریع‌تر با آمادگی کامل اعزام شوند.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر گفت: سیستم هشدار ژئوفیزیک دو حالت دارد اولی سیستم هشدار سریع است که قبل از اینکه در سایت و خبرگزاری‌ها اعلام شود به ما هشدار داده و دومی ‌اطلاع رسانی حادثه ابتدا در سایت ژئوفیزیک منتشر، سپس اعلام و آلارم زده می‌شد.

درخشان افزود: به دلیل مشکلاتی که در سیستم مدیریتی پیش آمد؛ از یک سال و نیم قبل سیستم هشدار سریع و سیستم هشدار زلزله در جمعیت هلال احمر استان‌ها قطع شد، اما با تعاملاتی که انجام شد توانستیم این سیستم را فقط در سازمان داشته باشیم و متاسفانه استان‌های ما دسترسی به این سامانه هشدار را ندارد و در وقوع حادثه ما به صورت تلفنی مختصات جغرافیایی را به آن‌ها اعلام خواهیم کرد.

او با بیان اینکه این مساله می‌تواند اختلالاتی در امدادرسانی جمعیت هلال احمر در زمان وقوع حادثه ایجاد کند، گفت: این سیستم فعال بود تا زمانی که در خردادماه 99 زمین لرزه‌ای در استان تهران، حوالی دماوند اتفاق افتاد و به دلیل اینکه جمعیت هلال احمر زودتر مطلع شد و اطلاع رسانی کرده بود، سیستم هشدار سریع از سوی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران برای جمعیت هلال احمر قطع شد.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر عنوان کرد: به دلیل این عدم همکاری مجبوریم برای دستیابی به اطلاعات دقیق از سایر سایت‌ها و سایت‌های خارجی استفاده کنیم.

او با بیان اینکه کشور ایران یکی از پر لرزه‌ترین کشور‌های دنیا محسوب می‌شود، گفت: جمعیت هلال احمر بر اساس قانون اساس نامه جمعیت هلال احمر که مصوب مجلس شورای اسلامی‌است وظیفه دارد تا در قبال حوادث امدادرسانی داشته باشد.

درخشان گفت: همچنین بر اساس قانون مدیریت بحران که در سال ۹۸ ابلاغ شده در ماده ۱۴، وظایف دستگاه و سازمان‌ها مشخص شده که در آنجا نیز برای جمعیت هلال احمر وظایفی مقرر شده است.

وی افزود: بر اساس ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور ، موسسه ژئوفیزیک موظف است که اطلاعات دقیق با دقت بالا و در کمترین زمان را در اختیار سازمان‌هایی همچون جمعیت هلال احمر قرار دهد.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر درباره بند ۲ ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران، گفت: بر اساس این قانون جمعیت هلال احمر موظف است که با هماهنگی سایر دستگاه از جمله وزرات بهداشت، وزرات کشور، نیرو‌های مسلح و سایر دستگاه‌ها در سوانح و حوادث نسبت به نجات آسیب دیدگان اقدام کند.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با بیان اینکه قانون مدیریت بحران وظایف جمعیت هلال احمر را پیش از قبل کرده است، افزود: حدود 7 سال قبل تفاهم نامه‌ای بین جمعیت هلال احمر و موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران امضا شد که در آن تفاهم نامه ارتباط هشدار سریع این سازمان برای جمعیت هلال احمر ذکر شده است.

درخشان ادامه داد: در حال حاضر وقوع لرزه‌ها در کشور ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پس از وقوع لرزه در اختیار ما قرار می‌گیرد که ابتدا به طور رسمی ‌در سایت ژئوفیزیک ثبت و به ما اطلاع داده می‌شود.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر افزود: دراین مدت معمولا زمان طلایی برای امداد و نجات از بین خواهد رفت که همین ۱۰ دقیقه می‌تواند در اعزام نیرو‌های امدادی و نجات مردم موثر باشد.

او عنوان کرد: جمعیت هلال احمر آمادگی هرگونه کمک و همیاری برای تقویت زیرساخت‌های موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران را دارد.
همچنین حمید جمال الدینی معاون اسبق آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با بیان اینکه یکی از موضوعات بسیار مهم در مرحله پاسخ به حوادث، آمادگی است، اظهار کرد: اطلاع رسانی به موقع به مردم در پی وقوع حادثه از جمله زلزله و آمادگی همچون بررسی راه‌های فرار و غیره از موضوعات خیلی مهم در کنار امدادرسانی نیروهای امدادی است.

او افزود: خوشبختانه در قانون مدیریت بحران جدید، دستورالعمل و آئین نامه‌هایی تدوین و وظایفی برای جمعیت هلال احمر تنظیم شده است.

این کارشناس جمعیت هلال احمر با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد مناطق شهری و روستایی ایران در خطر بالقوه زلزله هستند، گفت: علی‌رغم آموزش‌های مداوم شاخص آمادگی مردم در حوادث و بلایا پایین است، در حالی که در زمان بروز حادثه یکی از کلیدی‌ترین و حیاتی‌ترین اقدام‌ها موضوع اعلام سریع است.

او با بیان اینکه حتما باید زیرساخت‌ها را تقویت کنیم، افزود: این زیرساخت‌ها باید هر چه سریع‌تر تقویت شوند تا در صورت وقوع حوادثی همچون زلزله با آسیب‌های جانی و مخاطرات کمتری رو به رو باشیم.

با توجه به اینکه سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از جمله سازمان‌های متولی امدارسانی به هنگام وقوع حوادثی همچون زلزله است، بنابراین پیش بینی می‌شود که قطع این دسترسی می‌تواند در سرعت امدادرسانی و سایر موارد اختلالاتی ایجاد کند که ممکن است غیرقابل جبران باشد، بنابراین انتظار می‌رود تا مرکز ژئوفیزیک ایران درباره این مسأله مجدد تصمیم گیری کند.

در نهایت برای اینکه پاسخ و علت ژئوفیزیک از این اقدام را مطلع شویم با آن‌ها تماس گرفتیم، اما ژئوفیزیک ایران تمایلی به پاسخگویی درباره این موضوع نداشت.