به دلیل کاربردهای گسترده‌ای که رشته مهندسی مواد و متالورژی در ایران دارد، می‌توان این گرایش از مهندسی را یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های مهندسی برای خانم‌ها دانست. در این مقاله قصد داریم تا با معرفی رشته مهندسی مواد و متالورژی، به شرایط استخدام مهندس متالورژی در ایران نگاهی بیندازیم. همچنین با بررسی شرح وظایف یک مهندس مواد و متالوژی، وضعیت بازار کار این حرفه برای خانم‌ها را موردبررسی قرار می‌دهیم.
 
نگاهی به رشته مهندسی مواد و متالورژی
موضوع رشته مهندسی مواد و متالورژی (Materials and Metallurgical Engineering)، بررسی و آزمایش مواد مورداستفاده در صنعت است. یک مهندس مواد و متالورژی با استفاده از دانش و تخصص خود، بهترین مواد را برای ساخت و تولید قطعات مختلف در صنعت پیشنهاد می‌دهد.
 
فلزات و آلیاژهای مورداستفاده در کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند، بدنه هواپیما و تجهیزات مهندسی پزشکی، همگی نتیجه استخدام مهندس متالورژی در شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف است. برای مشاهده جدیدترین آگهی‌های استخدام مهندس متالوژی، می‌توانید روی لینک مورداشاره کلیک کنید.
 
در حقیقت مهندسی و علم مواد (Materials Science and Engineering) یکی از رشته‌های دانشگاهی است که مباحث مختلفی مانند ریاضیات، شیمی و فیزیک را شامل شده و کاربردهای گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف دارد.
 
در رشته متالورژی صنعتی، روش‌های ساخت و تولید قطعات فلزی شامل شکل دادن فلزات، جوشکاری و ماشین‌کاری موردتوجه قرار می‌گیرند. هدف اصلی از استخدام مهندس متالورژی در شرکت‌ها، طراحی و انتخاب مناسب‌ترین مواد برای قطعات مهندسی است.
 
همچنین شرکت در فرآیند تولید و ساخت قطعات مهندسی و ارائه ارزیابی‌های لازم درباره عمر مفید مواد مورداستفاده در قطعات، از دیگر موضوعات مهمی است که شرکت‌ها با استخدام مهندس متالورژی به دنبال آن هستند. در ایران دانشگاه‌های مختلفی اقدام به برگزاری دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مهندسی مواد و متالوژی می‌کنند.
 
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی و دانشگاه تهران، ازجمله دانشگاه‌هایی هستند که در رشته مهندسی مواد متالورژی دانشجو می‌پذیرند. رشته مهندسی مواد و متالورژی دارای گرایش‌های مختلفی است. در ادامه اسامی برخی از گرایش‌های این رشته دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد در ایران،‌ آورده شده است:
 

- مهندسی مواد گرایش شناسایی و انتخاب مواد مهندسی
- گرایش شکل دادن فلزات
- گرایش خوردگی و حفاظت مواد
- مهندسی مواد گرایش جوشکاری
- گرایش استخراج فلزات (گرایش متالورژی استخراجی)
- گرایش سرامیک
- مهندسی مواد و متالورژی گرایش الکتروسرامیک
- مهندسی مواد در حوزه صنعتی ریخته گری

 
شرایط استخدام مهندس متالورژی
در مهندسی مواد و رشته متالورژی صنعتی، شناخت ساختار مواد در کنار آگاهی از ویژگی‌ها و خواص آن‌ها، اهمیت فراوانی دارد. همچنین شناخت ارتباط بین این ساختار‌ها و خواص موجود در جهت ارتقای زمینه‌های کاربردی و طراحی مواد جدید، موردتوجه رشته متالورژی صنعتی و مهندسی مواد است.
 
به همین دلیل یک مهندس مواد و متالوژی باید شناخت کافی از مواد، فلزات و آلیاژهای مورداستفاده در حوزه کاری موردنظر داشته باشد. از دیگر شرایطی که برای استخدام مهندس متالورژی در نظر گرفته می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
 

- مسلط به استانداردهای حوزه فعالیت
- مسلط به برنامه‌های مجموعه آفیس و نرم‌افزارهای تخصصی
- آشنایی به زبان انگلیسی
- مسئولیت‌پذیری
- روحیه کار تیمی
- سابقه کاری مرتبط
- توانایی انتخاب و پیشنهاد مناسب‌ترین مواد
- قدرت حل مسئله

 
شرح وظایف مهندس مواد و متالورژی
در آگهی‌های استخدام مهندس متالورژی،‌ به وظایف و مسئولیت‌های مختلفی اشاره می‌شود. در ادامه فهرستی از مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس مواد و متالوژی آورده شده است:
 

- تهیه مشخصات مواد موردنیاز پروژه
- تست مواد برای اطمینان یافتن از عملکرد بهینه مواد مصرفی
- آزمایش مواد تحت شرایط مختلف
- تحقیق روی مواد، فلزات و آلیاژهای مختلف و یافتن روش‌های جدید ترکیب نمودن مواد
- اطمینان یافتن از پیشرفت پروژه مطابق با برنامه‌ زمانی
- طراحی مواد موردنیاز شرکت
- تهیه مدارک و نقشه‌های مهندسی
- شرکت در جلسات به‌منظور ایجاد هماهنگی‌های لازم، طرح و حل مشکلات
- بررسی و ارزیابی مواد، فلزات و آلیاژهای مورداستفاده در خطوط تولید
- رعایت استانداردهای مربوطه

 
بازار کار رشته مهندسی مواد برای خانم‌ها
برای ورود به بازار کار رشته مهندسی مواد و کسب درآمد از این شغل، بهتر است حداقل دارای یک مدرک کارشناسی در رشته مهندسی مواد و متالورژی باشید. البته برخی از شرکت‌ها از فارغ التحصیلان رشته مهندسی شیمی یا مهندسی مکانیک، برای کار در این حوزه دعوت به همکاری می‌کنند.
 
کسب‌وکارهای مختلف با انتشار آگهی استخدام مهندس مواد، به دنبال استفاده از دانش و تخصص مهندسان خانم و آقا در صنایع مختلف هستند. شرکت‌های فعال در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنعت ساختمان، خودروسازی، مخابرات و صنایع نظامی در کنار شرکت‌های تولیدی، برخی از کسب‌وکارهایی هستند که نیاز به استخدام خانم و آقا در رشته مهندسی مواد و متالورژی دارند.
 
معمولا شرکت‌ها و واحدهای تولیدی برای استخدام مهندس متالورژی، جنسیت کارجویان را به‌عنوان یکی از شرایط استخدامی در نظر نمی‌گیرند. هرچند ممکن است در برخی از مواقع، تنها از کارجویان آقا برای کار در حوزه مهندسی مواد و متالوژی دعوت به همکاری شود.
 
یکی از اهداف اصلی شرکت‌ها از استخدام کارجویان در این حوزه، دست یافتن به مواد با خواصی جالب‌توجه و کاربردی است. به همین دلیل خانم یا آقا بودن کارجویان معمولا موردتوجه کارفرمایان قرار نمی‌گیرد. بلکه داشتن ویژگی‌هایی مانند دانش و شناخت کافی از مواد، روحیه جستجوگری و سابقه کاری فرد، مهم‌ترین ملاک‌ها استخدامی خواهند بود.
 
به همین دلیل کارجویان خانم در رشته مهندسی مواد و متالورژی، می‌توانند در صورت داشتن ویژگی‌ها و مهارت‌های لازم، مشغول به کار شوند. ازآنجایی‌که بسیاری از مهندسان مواد و متالورژی در صنایع تولیدی مشغول به کار می‌شوند، باید با شرایط کار در واحدهای تولیدی و صنعتی سازگاری لازم را داشته باشند.
 
خوب است بدانید که بر اساس آماری که سایت خبرگزاری مهر در سال 1398 منتشر کرده است، درصد اشتغال فارغ التحصیلان مقطع دکتری، فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد و کارشناسی در رشته مهندسی مواد و متالورژی، به ترتیب حدود 80 درصد، 67 درصد و 66 درصد اعلام شده است.
 
به شکلی که رشته مهندسی مواد و متالورژی، به‌عنوان یکی از رشته‌های اشتغال‌زا در ایران معرفی شده است. این آمار‌ها می‌توانند بیانگر این موضوع باشند که فارغ التحصیلان خانم و آقا در رشته مهندسی مواد و متالوژی، شرایط مناسبی در مقایسه با سایر فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار کشور دارند.
 
جمع‌بندی
در رشته مهندسی مواد، بررسی ویژگی‌ها و مشخصات فلزات و آلیاژهای مختلف برای پی بردن به خواص آن‌ها، موردتوجه متخصصان و فارغ التحصیلان این حوزه از مهندسی است. به دلیل جذابیت‌های موجود در خواص مواد مختلف و کاربردهای وسیعی که رشته مهندسی مواد و متالوژی در صنایع مختلف دارد، بسیاری از فارغ التحصیلان خانم تمایل دارند در این رشته مشغول به کار شوند.
 
به همین دلیل در این مقاله به معرفی رشته مهندسی مواد و متالورژی پرداختیم. همچنین با بیان شرح وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس مواد و متالوژی، برخی از مهم‌ترین شرایط استخدامی در این حرفه را معرفی کردیم. درنهایت با بررسی بازار کار رشته مهندسی مواد و متالورژی، شما را با وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان این رشته آشنا کردیم.