عضو هیات مدیره سازمان نصر تهران و سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات رایانهای تشریح کرد:
چند سالی است که رهبر انقلاب بر حمايت از توليد داخلی تاکيد دارد. در همین راستا سال 1400 را نیز سال "تولید، پشتیبانیها، مانع زداییها" نامگذاری کرده است. با این وجود طی این سالها مسوولان کشور نه تنها از تولیدکنندگان تجهیزات رایانهای حمایت نکردهاند، بلکه روز به روز عرصه را نیز بر آنها تنگ کردهاند. حال آنکه تولید ملی یکی از شاخصهای ارزیابی توسعه یافتگی آن کشور محسوب میشود و دولتمردان موظفند، ساختار لازم را برای تولید فراهم کنند و در این زمینه توجه و التفات لازم صورت پذیرد.
آیتیمن- به گفته برخی از تولیدکنندگان صنف فاوا «قصه تولید» تجهیزات رایانهای در کشور، «قصه رنج» است و فعالان این عرصه در هزارتوی مشکلات از گمرک گرفته تا استاندارد، سازمان صمت، بیمه، بخشنامههای خلقالساعه، بانک مرکزی، مالیات و غیره، گیر کردهاند.
حمید توسلی عضو هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان رایانه در این رابطه با تشریح وضعیت تولید در صنف فاوا گفت: در بسیاری از صنایع شاهدیم که تولید به بلوغ رسیده است. اما تولید در صنف تجهیزات رایانه هنوز به بلوغ کافی نرسیده است و یک کارخانه میبایستی از ساعتی که کار را شروع میکند، کالا برای تولید داشته باشد و خروجی آن به گونهای باشد که بتواند حجم زیادی از کالا را در بازار بفروشد.
وی افزود: متاسفانه سازمانها و ارگانهای بسیاری در بحث تولید و واردات دخیل هستند و اغلب باعث میشوند تامین قطعات مورد نیاز تولید کالا به کندی انجام شود و خط تولید آن طور که باید نچرخد.
رسوب کالا در گمرک، معضل چرخه تامین کالا
عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانهای تهران با تاکید بر اینکه مشکل عمده تولیدکنندگان، بحث چرخه تامین کالا است، گفت: ترخیص برخی کالاها از گمرک بیش از شش ماه زمان میبرد و این زمان بسیاری است. در واقع اکنون بالغ بر 12 تن محموله کالا در گمرکات کشور داریم که هر کدام در سازمانی گیر و گرفتاری خود را دارند.
وی افزود: کالایی که اسفندماه پارسال در تارگت فروش ما بوده هنوز در گمرک و استاندارد گیر کرده است. گاهی اینگونه تصور میشود که مسوولان از قصد میخواهند پروسه ترخیص قطعات را طولانی کنند و بسیج شدهاند تا تولید صورت نگیرد.
داستان تکراری گواهی تایید نمونه کابل سه سر
یکی از مواردی که حمید توسلی به عنوان معضل بزرگ تولیدکنندگان از آن نام میبرد، بحث تایید نمونه و کنترل کیفیت کالاها است.
وی در این خصوص گفت: شاید باور کردنش سخت باشد ولی هنوز در مورد واردات کابل سه سر که با یک دو شاخه مشکل آن حل میشود با اداره استاندارد مشکل داریم و جالبتر اینکه هر دفعه که این کالا را وارد میکنیم باید دو هفته درگیر روند تست آن باشیم. در صورتی که مسوولان امر میتوانند یکبار برای همیشه این مشکل را خیلی راحت حل کنند.
وی در خصوص واردات کالاهای IT و تفاوت آن با واردات قطعات برای تولید کالا گفت: واردکننده یک دستگاه را کامل وارد میکند. اما تولیدکننده باید 60 قطعه مختلف وارد کند و بخشی از قطعات را نیز تولید کند تا همان دستگاه در کشور تولید CKD شود.
وی افزود: واردات هر قطعه داستان خودش را دارد. به طور مثال وقتی بورد وارد میکنیم باید از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گواهی تایید نمونه را بگیریم، در حالی که همان بورد داخل یک دستگاه کامل وارد میشود و تاییدیهای نمیخواهد.
وی با اظهار تاسف از اینکه مصائب و مشکلات تولید در صنف رایانه آنقدر زیاد است که به عنوان زجرنامه باید نوشته شود، گفت: بیش از 28 سال است که در زمینه تولید تجهیزات رایانهای فعالیت داریم و با تمام مراحل کار آشنا هستیم. اما هر سال شرایط کار سختتر و پیچیدهتر میشود و با وجودی که تلاش کردهایم تولید را از SKD به CKD ارتقا دهیم، انگیزهای برایمان نمانده است.
توسلی با بیان اینکه تولید عشق میخواهد و تولیدکنندگان عاشق کار خود هستند، افزود: در شرایطی که تمام تولیدکنندگان به شدت ناراضی هستند و به ستوه آمدهاند، فقط عشق به تولید آنها را سرپا نگه داشته است در غیر این صورت عطای آن را به لقایش میبخشیدند.
خواب 8 ماهه سرمایه در بخش تولید
عضو هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات رایانهای در ادامه با اشاره به هزینههای پیدا و پنهان تولید کالا، گفت: خواب سرمایه در بخش تولید بین 8 ماه تا یک سال طول میکشد و گردش سرمایه آن یک تادو بار است. در حالی که در واردات موبایل سرمایه 12 بار در سال میچرخد.
وی افزود: با این تفاسیر آیا تولید توجیه اقتصادی دارد؟ ممکن است تولید در صنعت خودرو مقرون به صرفه باشد چراکه از یک سو بازار بزرگ و انحصاری است و از سوی دیگر با قاچاق درگیر نیستند. اما در صنعت IT قطعا این گونه نیست زیرا هم بازار به شدت رقابتی است و هم کالای قاچاق در بازار جولان میدهد.
توسلی با طرح این سوال که چرا با اینکه بارها بر حمایت از تولید داخلی تاکید شده است، دولت از توليد حمايت نميکند، گفت: مسوولان همه شعار حمایت از تولید سر میدهند و میگویند باید دست تولیدکنندگان را بوسید. ولی واقعیت امر چیز دیگری است. هیچ ارگان و سازمانی خود را در برابر این مشکلات مسوول نمیداند و هیچ قدمی برای رفع این معضلات برداشته نمیشود.
وی اضافه کرد: نهادهای متولی باید بر روی اصلاح عیوب ساختاری اقتصاد به ویژه آنهایی که سهم بیشتری در به وجود آمدن موانع موجود در بخش تولید دارند، متمرکز شوند و یک بار به صورت ریشهای مشکلات را بررسی و حل کنند.
وی تصریح کرد: تشکلهای بخش خصوصی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بارها مهمترین موانع تولید را گوشزد کرده و راهکارهای عملیاتی برای حل آنها ارایه دادهاند، اما متأسفانه توجهی به آن نمیشود.
قوانین دست و پاگیر و تقویت قاچاق
توسلی در ادامه سخنان خود به قاچاق کالا در صنف رایانه اشاره کرد و گفت: آمار دقیقی از میزان قاچاق کالا در صنف رایانه وجود ندارد. اما قطعا تا زمانی که قوانین دست و پاگیر جلوی واردات و تولید کالا را بگیرد، قاچاق وجود خواهد داشت و نمیتوان جلوی آن را گرفت.
وی افزود: شخصا به تولید اعتقاد دارم حتی اگر به صورت SKD باشد. چراکه معتقدم بخشی از کار باید توسط خودمان انجام شود. اما مشکلات آن زیاد و طاقت فرسا شده است. از طرفی هزینههای سربار آن نیز روز به روز بیشتر میشود.
عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانهای تهران در خصوص هزینههای سربار تولید گفت: یک بخش از هزینههای تولیدکنندگان مربوط به نیروی انسانی، بخش مارکتینگ، تحقیق و توسعه بازار و غیره میشود. اما یکسری هزینههای سربار هست که در برخی مواقع بسیار سنگین تمام میشود، مانند هزینههای عوارض پسماند، مالیات و دارایی، مالیات بر ارزش افزوده، بیمه.
توسلی با ذکر مثالی در این رابطه افزود: سال گذشته کالایی را ثبت سفارش کردیم که بخشی از آن وارد شد و بخشی دیگر بخاطر کرونا معطل ماند و مجوز سوخت شد. در همان زمان وزارت صمت اطلاعیهای صادر کرد که 1800 کالا در کشور تولید خواهد شد. به همین دلیل 5 ماه طول کشید تا کالای ما وارد شود. اکنون میگویند صدها میلیون تومان بابت ما به التفاوت ارز جریمه شدهای که باید پرداخت کنید.
توسلی در پایان تصریح کرد: علی رغم اینکه شرکتهای تولیدکننده تجهیزات فاوا با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند، اما هنوز امید خود را از دست ندادهاند و از دولت جدید میخواهیم در وهله نخست پیگیر مسایلی باشد که سد راه تولید و تولیدکنندگان است و بدون شعار زدگی نسبت به حمایت از تولید و مانعزدایی اقدام کند تا مشکلات به صورت ریشهای حل شود.