آی‌تی‌من- مردم فنلاند اگرچه کم‌حرف؛ جزو شادترین مردم جهان هستند (در واقع شادترین مردم جهان). اگرچه سیستم‌های حکومتی و اعتماد مردم به دولت و ساختارهای قوی اقتصادی و اجتماعی، نقش مهمی در این شادمانه زیستن دارد؛ اما زیبایی‌ها و آرامش زمین و محیط زیست نیز قطعا در این شادمانی موثر است.

فنلاندی‌ها مردمان طبیعتند، با جنگل ارتباطی عمیق دارند و در آن احساس آرامش می‌کنند. دریا هم با آنان سخاوتمند است. اما در عین‌حال، این کشور از منابع فسیلی دیگر کم‌بهره است. همین بی‌بهرگی از منابع فسیلی مثل نفت و گاز و در عین حال ارتباط نزدیک‌شان با طبیعت، آنان را بر استفاده بهینه از منابع، حفظ محیط زیست و شکل دادن اکوسیستمی زنده و با کمترین میزان آسیب رسانی به طبیعت مصمم کرده است. به این ترتیب همه مردم این کشور در فرایند بازیافت مشارکت دارند و اقتصاد چرخه‌ای دقیقا از درون خانه‌های مردم شروع می‌شود.

در غرب شهر هسلینکی و در کنار خلیج فنلاند، شهر اسپو (Espoo) به عنوان دومین شهر بزرگ فنلاند، خانه بزرگ‌ترین مرکز تصفیه و بازیافت زباله در کشورهای نوردیک است.

مرکز بازیافت و تصفیه زباله آماسو (Ammassou waste treatment center) که زیر نظر نهاد خدمات محیط زیستی منطقه هلسینکی (HSY) اداره می‌شود، در زمینی به مساحت 190 هکتار قرار گرفته و با 700 نفر پرسنل، تقریبا هر گونه زباله و دورریزی را بازیافت می‌کند. این مرکز سالانه بیش از 450 هزار تن انواع زباله و دورریز، شامل زباله‌های ساختمانی، زباله‌های زیستی و صنعتی را دریافت و بازیافت می‌کند. جالب اینکه از این 450 هزار تن زباله، تنها حدود یک درصد به مراکز دفن زباله می‌رود و بقیه به نوعی به چرخه اقتصاد برمی‌گردد. سال‌ها پیش فنلاندی‌ها تصمیم گرفتند که روش سنتی دفن زباله  را کنار بگذارند و اکنون نیز مرکز دفن زباله قدیمی عظیمی در آماسو قابل مشاهده است. این مرکز دفن جدید که در سال 2007 میلادی راه اندازی شده 54 هکتار وسعت دارد. اما جالب است بدانید که هم اکنون نزدیک به 12 هکتار آن مورد استفاده است.

 

دانلود ویدیو
تماشای ویدیو در آپارات

_{* در همین رابطه:} 
اقتصاد چرخه‌ای؛ راه گریز از مصرف غیر مسوولانه

زباله‌های دریافتی از مراکز صنعتی، پروژه‌های ساختمانی، مراکز پزشکی و آزمایشکاهی، مراکز تجاری و خانه‌های مردم جمع‌آوری و ارسال می‌شود، در واقع هر خانواده در منطقه هلسینکی، ماهانه 200 یورو برای انجام خدمات جمع‌آوری و بازیافت زباله پرداخت می‌کند. بخشی از این زباله‌ها به مرکز آماسو ارسال می‌شود و البته چندین شرکت خصوصی نیز به جمع‌‌آوری و بازیافت زباله‌های ساختمانی می‌پردازند.

زباله‌های دریافتی در دسته‌های مختلفی مثل کاغذ، شیشه، کارتن، زباله‌های زیستی، پلاستیک، فلز و زباله‌های تفکیک نشده تقسیم می‌شود. البته به گفته تیلا کورهونن (Tiila Korhonen) مدیر عملیات این مرکز، جمع آوری زباله‌های زیستی از سال 1993 در هلسینکی آغاز شده و بررسی‌ها نشان می‌دهد که تفکیک این زباله‌ها در خانه بسیار کم‌هزینه‌تر از دریافت زباله‌های مخلوط است.
 

عمده زباله‌های ورودی به مرکز بازیافت آماسو را خاک تشکیل می‌دهد که زباله از آنها خارج و خاک دوباره برای پروژه‌های ساختمانی و ساخت و ساز آماده استفاده می‌شود.
از زباله‌های زیستی و آب نیز برای تولید کود و زیست گاز (Biogas) استفاده می‌شود که یک منبع انرژی تجدیدپذیر و سازگار با محیط زیست است. این گاز برای تولید برق و انرژی گرمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از گاز تولید شده در این مرکز سالانه 60 مگاوات برق تولید و به چرخه انرژی هلسینکی وارد می‌شود. آب‌های آلوده حاصل از فعالیت‌های صنعتی نیز از جمله موادی است که در این مرکز بازیافت می‌شود.

بخشی از زباله‌های تفکیک نشده این مرکز نیز به کارخانه تولید انرژی وانتا (Wantaa Energy Plant)  ارسال می‌شود که  در آن کارخانه با استفاده از همین زباله‌ها، انرژی گرمایشی و برق برای 1.5 میلیون مشترک در منطقه هلسینکی تامین می‌شود. خاکستر بازمانده از سوخت زباله در این مرکز تامین انرژی، دوباره به آماسو برمی‌گردد. بخشی از خاکستر که بی خطر است، مجددا در چرخه بازیافت قرار می‌گیرد و بخش دیگری که خاکستر خطرناک است، به صورت محفوظ نگهداری می‌شود. در قسمت‌های بعدی این سلسله گزارش با کارخانه انرژی وانتا نیز آشنا می‌شویم.
 
جالب اینجاست که توجه مردم به تفکیک زباله‌ها هر روز بیشتر می‌شود. به گفته کورهونن، «این فرهنگ‌سازی از طریق ارایه محتواهای آموزشی در مدارس و مهدکودک‌ها انجام می‌شود.» به این معنی که ضرورت بازیافت از کودکی در ذهن فنلاندی‌ها نهادینه می‌شود.

 

 

ITMen