ابراهیم وکیلی*
آی‌تی‌من- اشتغال عامل مؤثر در رشد اقتصادی، توزیع درآمد و حفظ کرامت انسانی است، از این رو می‌توان بیکاری را ریشة بسیاری از ناهنجاری‌ها و تبعات نامطلوب اقتصادی و اجتماعی دانست.
ساختار جمعیتی کشورهای آسیایی و عرضه فراوان نیروی کار و فقدان امکانات متناسب و نبود تقاضای کافی، بیکاری را به یکی از مهم‌ترین معضل‌های اقتصادی-اجتماعی این کشورها تبدیل کرده است.
نتايج طرح آمارگيري نيروي‌كار در ایران در بهار سال جاری نشان می‌دهد نرخ بيكاري افراد 15 ساله و بيش‌تر 7.7 درصد از جمعيت فعال بيكار بوده‌اند. نرخ بيكاري گروه سني 18 تا 35 ساله در بهار سال جاری نیز عدد 15 درصد را نشان می‌دهد.
هرچند تحریم‌های اقتصادی، یکی از موانع اصلی بر سر راه رشد اقتصادی و به تبع آن اشتغالزایی بوده اما مهم‌ترین رکن آمار 15 درصدی بیکاری عدم تناسب مهارت‌های نیروی کار با نیازهای بازار کار است.
یک اقتصاد قوی، نوآوری و پیشرفت‌های فناورانه را تشویق می‌کند و توسعه یافتگی را رشد می‌دهد.
وقتی کسب‌وکارها رونق پیدا کنند، در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری خواهند کرد که به کشف برجسته و فناوری‌های نوآورانه منجر خواهد شد.نوآوری نه‌تنها به بهره‌وری کمک می‌کند، بلکه رقابت‌پذیری را افزایش و کشورها را در صدر بازارهای جهانی قرار می‌دهد.
منابع علمی تاکید دارند که یک اقتصاد نوین پیامد دو عامل جهانی شدن تجارت و انقلاب فاوا(فناوری ارتباطات و اطلاعات) است.
کشورهایی مانند ژاپن که منابع طبیعی کمی‌دارند بر اساس همین نیروی انسانی، ارزش افزوده ایجاد می‌کنند یا بسیاری از کشورهای اروپایی به همین صورت بخش مهمی‌از اقتصادشان حاصل فعالیت‌هایی است که از دستاورهای علمی بدست می‌آید.
گسترش فاوا به طور قطع بر وضعیت نیروی کار و اشتغال اثر مثبت میگذارد و ساختار اشتغال را به طرق مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین فاوا سبب ایجاد فرصت‌های شغلی جدید مانند مدیر شبکه، کارشناس اطلاعات و ... می‌شود.
وزارت تجارت آمریکا دو تعریف مستقل برای نیروی اصلی کار IT و مشاغل مرتبط با IT مطرح می‌کند. نیروی اصلی کار شامل مشاغلی است که در توسعه فناوری‌اطلاعات مهم بوده و شامل دانشمندان رایانه، مهندسان رایانه، تحلیلگران سیستم و برنامه نویسان کامپیوتر می‌شود و مشاغل مرتبط با IT نیز شامل 23 حرفه است که ارتباط نزدیکی با این فناوری دارند.
در هر صورت تربیت نیروی کار در حوزه IT سبب توسعه فاوا شده و به فکری ترشدن و تخصصی‌تر شدن مشاغل کمک می‌کند.از این رو می‌توان آثار توسعه آموزش‌های IT را به دو بخش خرد و کلان تقسیم کرد.در بخش خرد باعث افزایش مهارت و کاهش نرخ بیکاری شده که خود این موضوع در سایر مسائل اجتماعی هم تاثیر مثبت دارد.در سطح کلان نیز این رویکرد می‌تواند به رقابت پذیر شدن اقتصاد، حضور اقتصاد در بازار جهانی و افزایش تولید ناخالص داخلی اشاره کرد.
اکنون که مجلس شورای اسلامی‌در حال بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم است باید به این نکته توجه کند که بحث آموزش خصوصا در حوزه IT نیازمند توجه ویژه است چرا که طبق شواهد علمی و تجربی این توجه یک سرمایه گذاری عظیم در راستای رشد اقتصادی و کاهش مشکلات مشکلات کشور می‌شود.
*فعال حوزه فناوری اطلاعات
دریافت لینک صفحه با کد QR