چهارشنبه گذشته، ایالات متحده آمریکا، با نفس حبس شده در سینه، منتظر بود تا ببیند ترامپ چگونه دولت را به بایدن تحویل میدهد. فرایند انتقال قدرت، در نهایت در آرامش انجام شد و بایدن، با صدور انبوهی از دستورهای اجرایی، بخشی از چشمانداز خود را برای آمریکا، به نمایش گذاشت.
آیتیمن- تا کنون، عمده مسایلی که روی میز بایدن قرار گرفته، مبارزه با همهگیری کرونا، تامین حمایتهای مالی برای آمریکاییها و بازگشت از سیاستهای ترامپ در زمینه تغییر اقلیم، روابط بینالملل و مهاجرت بوده است و همانگونه که پیشبینی میشد، هوش مصنوعی هنوز به صدر فهرست اولویتهای دولت بایدن نرسیده است. اما رییس جمهور جدید آمریکا، نشانههایی از شیوه برخورد و تفکر دولتاش درباره این فناوری بروز داده است.
نخست: بایدن، جایگاه مدیر دفتر سیاستهای علم و فناوری (OSTP) را به سطح عضو کابینه ارتقا داد و اریک لندر، متخصص برجسته ژنتیک و بنیانگذار موسسه Broad هاروارد- امآیتی را به این سمت برگزید.
OSTP در زمینه مسایل علم و فناوری به رییس جمهور آمریکا مشاوره میدهد و مسوول راهبری سیاستهای علم و فناوری و بودجهریزی این امور در دولت است.
این انتخاب نشان میدهد، در حالی که ترامپ عمدتا هوش مصنوعی را به عنوان یک ابزار ژئوپلتیکی مهم میدانست و در زمینه توسعه آن با اهداف نظامی و رقابت با چین سرمایهگذاری میکرد؛ بایدن نیز آن را به عنوان یک پیشرفت علمی، مدنظر دارد.
پیشبینی من این است که در دولت بایدن، بودجه بیشتری به سمت تحقیقات غیردفاعی هوش مصنوعی سرازیر شود و همچنین هماهنگی بیشتری در میان نهادهای دولتی به منظور اندازهگیری و تعیین استانداردهای فنی برای توسعه هوش مصنوعی صورت بگیرد.
جک کلارک، مدیر سابق سیاستگذاری در OpenAI یکی از طرفداران این موضوع بوده است. وی به نهادهای دولتی مانند موسسه ملی استانداردها و فناوری (NIST) توصیه کرده که به عنوان روشی برای درک بهتر از این فناوری و تعیین اهدافی برای جامعه تحقیقاتی AI، ظرفیتهایی برای اندازهگیری کارآیی سیستمهای هوش مصنوعی و بررسی سوگیری در آنها، ایجاد کنند.
دوم: بایدن یک جامعه شناس برجسته را به عنوان نایب رییس OSTP انتخاب کرده است. آلوندرا نلسون، پروفسور موسسه تحقیقات پیشرفته است که تحقیقاتی در زمینه آثار اجتماعی فناوریهای نوظهور از جمله ویرایش ژن و هوش مصنوعی انجام میدهد.
استخدام این محقق برجسته نشان میدهد که دولت بایدن، درک کرده که در سیاستگذاری موثر علم و فناوری، باید آثار اجتماعی و پیامدهای پیشرفتهای علمی را در نظر گرفت. نلسون، خود در سخنرانی پذیرش این سمت، گفت: وقتی ما ورودیهایی برای الگوریتم تامین میکنیم، وقتی دستگاهها را برنامهریزی میکنیم، در زمان طراحی، تست و تحقیقات، همواره در حال انتخابهای انسانی هستیم؛ انتخابهایی که به شکل جدید و قدرتمندی به جهان اجتماعی ما تحمیل میشود.
به گمان من، تحت رهبری نلسون، شاهد تاکید OSTP بر مسوولیت صنعت فناوری، به ویژه در حوزههای داغ هوش مصنوعی مانند بازشناسی چهره، سوگیری الگوریتمی، محرمانگی دادهها، دخالت شرکتهای بزرگ در نتایج تحقیقات و از این قبیل خواهیم بود.
و در نهایت، سوم: وزیر کشور بایدن، شفاف اعلام کرده که فناوری هوش مصنوعی، همچنان یک قدرت ژئوپلتیکی مهم خواهد بود.
آنتونی بلینکن، در جریان جلسه رای اعتماد سنا، اشاره کرد که شاهد اختلاف فزایندهای بین مردم سالاریهای فناورانه (تکنودموکراسی) و خودکامگیهای فناورانه (تکنواتوکراسی) هستیم. هر کدام یک از اینها که نحوه استفاده از فناوری را تعریف کنند، گام بزرگی را در شکلدهی دهههای آینده برخواهند داشت.
آن گونه که پولیتیکو اشاره کرده، این اظهارات بلینکن، کنایه مشخصی به چین و این ایده است که ایالات متحده در رقابتی شدید با این کشور، برسر توسعه فناوریهای نوظهوری مانند هوش مصنوعی و 5G است.
این اظهار نظر بلینکن، نشان میدهد که دولت بایدن احتمالا در این زمینه، مسیر دولت ترامپ را ادامه خواهد داد. این بدان معنی است که همچنان شاهد کنترل صادرات فناوریهای حساس هوش مصنوعی و منع غولهای فناوری چینی از تجارت با آمریکاییها خواهیم بود. همچنین احتمال دارد که دولت، در تلاش برای قطع زنجیره تامین تراشههای هوش مصنوعی به چین، سرمایهگذاری بیشتری در زمینه ایجاد توانمندیهای تولید فناوریهای پیشرفته انجام بدهد.