شبکههای اجتماعی در انگلیس با دستورالعملها و توصیههای محدودکنندهای مواجهند که به دلیل نگرانی از امنیت کودکان در اینترنت تدوین شده است. در حالی که تمامی طرفهای درگیر مساله موافقند که محافظت از کودکان در فضای آنلاین دارای اهمیت فوقالعادهای است، اعلام تدوین دستورالعملهای جدید موجب مجادلاتی بین شرکتهای بزرگ شبکه اجتماعی و دولت شده است. شبکههای اجتماعی میگویند که نمی توانند امنیت کامل و بی عیب و نقصی فراهم کنند و دولت نیز تهدید میکند که اگر این شبکهها به طور داوطلبانه وارد عمل نشوند، در نقش شرکتهای اینترنتی تجدید نظر میکند.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
همه چیز به دو سال پیش بازمیگردد. در نوامبر سال 2017 میلادی، دختر نوجوان 14 سالهای به نام مولی راسل خودکشی کرد و خانوادهاش بعدها دریافتند که مشاهده محتواهای شبکههای اجتماعی موجب خشم، افسردگی و اقدام به خودجرحی و سپس خودکشی او شده است.
سه ماه پیش هم یان راسل، پدر مولی گفت شک ندارد که اینستاگرام موجب خودکشی فرزندش شده است. او تقصیر را به گردن الگوریتمهای این پلتفرم انداخت که او را قادر به مشاهده محتواهای آسیبرسان کرده بود.
اما داستان این الگوریتمها چیست؟
بسیاری از شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام، پینترست و یوتیوب، محتواهای خود را به صورت اتوماتیک بر اساس علایق کاربر، اولویت بندی میکنند و نمایش میدهند. برای مثال کسی که به ویدیوهای آشپزی علاقهمند باشد، بیشتر این گونه ویدیوها از سوی شبکه اجتماعی به او پیشنهاد میشود یا کسی که به ورزش علاقه نشان دهد، محتوای بیشتری از ورزش به او ارایه میشود.
اما همین سیستم میتواند جنبههای منفی کاربران را تقویت کند. به این ترتیب اگر کسی به دنبال محتوای مربوط به افسردگی یا خودجرحی بگردد، از آن پس پیشنهادهای متعددی در مورد محتواهای مشابه دریافت میکند و این مساله او را وارد گردابی خطرناک از محتواهای نامناسب میکند.
اینستاگرام چه اقداماتی انجام داده؟
آدام موسری، مدیر اینستاگرام در شرکت فیسبوک، دو ماه پیش گفت که شدیدا از ماجرای مولی متاثر شده و تایید کرده که پلتفرم تحت مدیریتاش هنوز آنچنان که باید برای مسالی مثل خودجرحی و خودکشی، راهکار مناسبی ارایه نداده است.
موسری که پیش از انتخاب به عنوان مدیر اینستاگرام، مسوولیت واحد نیوز فید را در فیس بوک به عهده داشت، گفت که تشویق به قتل و خودجرحی در اینستاگرام ممنوع شده، اما در عین حال تایید کرد که اینستاگرام از این نظر، متکی به کاربران است که در مورد هر محتوا، پیش از فراگیر شدن آن، به شرکت گزارش بدهند. به این معنی که اینستاگرام، پیش از اینکه کاربران چنین محتواهایی را مشاهده و گزارش کنند، از وجود آنها باخبر نمیشود.
موسری همچنین قول داد که برای حذف تصاویر و محتوایی که طبق قوانین اینستاگرام ممنوع نیست، اما ممکن است مشاهده آنها آثار زیانبار روحی داشته باشد، تلاش بیشتری بکند. برای نمونه محتواهایی که بدون تشویق به خودجرحی، تصاویر اقدام به این عمل را به نمایش بگذارد.
*در همین رابطه:
اینستاگرام انتشار تصاویر خودکشی و خودجرحی را محدودتر میکند
دولت چکار میخواهد بکند؟
وزرای دولت درباره بازتعریف نقش و مسوولیت شبکههای اجتماعی در قبال محتواهایی که روی این پلتفرمها منتشر میشود صحبت میکنند و به این ترتیب عقیده دارند که با این پلتفرمها از نظر قانونی باید به مثابه ناشران برخورد شود.
پیشبینی میشود که مارگوت جیمز، وزیر دیجیتال دولت انگلیس طرحی برای مقابله با شرکتهای شبکههای اجتماعی پیشنهاد کند. بر این اساس دولت قوانینی را به اجرا خواهد گذاشت که شبکههای اجتماعی را وادار به حذف محتواهای غیرقانونی کند و حفاظت از کاربران را بدون توجه به منافع تجاری، در اولویت قرار بدهد.
در همین حال پارلمان نیز مدل دیگری از مقررات را پیشنهاد خواهد کرد. چندی پیش، کمیته علم و فناوری پارلمان بریتانیا به این جمع بندی رسید که شرکتهای شبکههای اجتماعی باید مکلف به انجام اقدامات قانونی برای حفاظت از سلامت جوانان در زمان استفاده از این پلتفرمها بشوند.
نورمن لمب، رییس این کمیته گفت: شرکتهای شبکههای اجتماعی، مسوولیتی انکارناشدنی در قبال کاربران جوان دارند؛ اما در ارایه دادههای مهم و حیاتی در این خصوص به نهادهای آکادمیک، که میتواند موجب یافتن راهکارهای مقابله با این محتواهای آسیبزننده به جوانان شود، تعلل میکنند.
تاثیر شبکههای اجتماعی در افزایش خودجرحی چیست؟
شواهد موجود در این زمینه چندان دقیق نیست.نتایج یک بررسی در بریتانیا نشان میدهد که خودجرحی در دختران 13 تا 16 ساله بین سالهای 2011 تا 2014 میلادی به میزان 68 درصد افزایش یافته است؛ یعنی در دورهای که از آن به عنوان دوره شکوفایی و رشد استفاده از شبکههای اجتماعی یاد میشود. اما نویسندگان این تحقیق از دانشگاه منچستر، هشدار میدهند که برای انتصاب این وضعیت به شبکههای اجتماعی به تحقیقات بیشتری نیاز است. این محققان میگویند که این بررسی نشان میدهد که دختران بیشتر برای حرف زدن دراین مورد آمادگی و تمایل داشتهاند.
تحقیقی دیگر که در دانشگاه آکسفورد انجام شده، میگوید که استفاده معقول از این شبکههای اجتماعی حتی میتواند سودمند باشد. اما استفاده بیش از حد ممکم است آثار منفی اندکی به همراه داشته باشد.