رقابت ایلان ماسک و موکش آمبانی که دو نفر از ثروتمندترین مردان جهان هستند، با ورود آنها به بازار اینترنت ماهوارهای هند شدت گرفته است.
آیتیمن- پس از آنکه دولت هند هفته گذشته اعلام کرد طیف فرکانسی ماهواره برای اینترنت پهنباند به جای مزایده، به صورت اداری تخصیص مییابد، این رقابت داغتر شده است. ماسک پیش از این مدل مزایدهای را که آمبانی از آن حمایت میکرد، مورد انتقاد قرار داده بود.
رگولاتور مخابرات هند هنوز قیمت طیف فرکانسی را اعلام نکرده و خدمات تجاری اینترنت ماهوارهای هنوز آغاز نشده است. با این حال، طبق پیشبینی آژانس رتبهبندی اعتباری ICRA، تعداد مشترکین اینترنت ماهوارهای در هند تا سال 2025 به دو میلیون نفر خواهد رسید.
این بازار رقابتی است و حدود نیم دوجین بازیگر اصلی دارد که رهبری آن بر عهده ریلاینس جیو متعلق به آمبانی است. جیو که میلیاردها دلار در مزایدههای امواج رادیویی سرمایهگذاری کرده تا بر بخش مخابرات تسلط یابد، اکنون با SES Astra، اپراتور ماهوارهای پیشرو مستقر در لوکزامبورگ، همکاری میکند.
بر خلاف استارلینک ماسک که از ماهوارههای مدار پایین زمین (LEO) که بین 160 تا 1000 کیلومتر از سطح زمین فاصله دارند برای خدمات سریعتر استفاده میکند،SES از ماهوارههای مدار متوسط زمین (MEO) در ارتفاع بسیار بالاتر استفاده میکند که سیستمی مقرونبهصرفهتر ارائه میدهد. گیرندههای روی زمین سیگنالهای ماهوارهای را دریافت کرده و آن را به دادههای اینترنتی پردازش میکنند.
استارلینک 6419 ماهواره در مدار و چهار میلیون مشترک در 100 کشور دارد. ماسک از سال 2021 تلاش کرده است تا خدمات خود را در هند راهاندازی کند، اما موانع نظارتی باعث تأخیر شده است.
اگر شرکت او این بار وارد هند شود، بسیاری میگویند که به تلاشهای نارندرا مودی، نخستوزیر هند، برای جذب سرمایهگذاری خارجی کمک خواهد کرد. همچنین به تلاشهای دولت او برای بهبود وجهه خود به عنوان طرفدار تجارت کمک خواهد کرد و به ادعاهایی مبنی بر اینکه سیاستهای او از تاجران برتر هندی مانند آمبانی حمایت میکند پایان خواهد داد.
در حالی که مزایدهها در گذشته برای این شرکت سودآور بوده است، دولت هند تصمیم خود برای تخصیص اداری طیف فرکانسی ماهوارهای را در این باره توجیه و ادعا میکند که این تصمیم با هنجارهای بینالمللی مطابقت دارد.
گرت اوون، تحلیلگر فناوری در Counterpoint Research میگوید: طیف فرکانسی ماهواره معمولاً از طریق مزایده تخصیص داده نمیشود، زیرا هزینههای مربوطه میتواند توجیه مالی یا سرمایهگذاری در این تجارت را تحت تأثیر قرار دهد.» در مقابل، تخصیص اداری تضمین میکند که طیف فرکانسی به طور عادلانه بین بازیگران «صلاحیتدار» توزیع میشود و به استارلینک فرصتی برای ورود به رقابت میدهد.
اما ریلاینس آمبانی میگوید که با توجه به نبود مقررات قانونی شفاف در هند در مورد نحوه ارائه مستقیم خدمات اینترنت ماهوارهای به مردم، مزایده برای اطمینان از رقابت منصفانه ضروری است.
ریلاینس در نامههایی که در اوایل اکتبر به رگولاتور مخابرات نوشته شده و به دست بیبیسی رسیده است، بارها خواستار ایجاد یک «زمین بازی یکسان بین خدمات دسترسی مبتنی بر ماهواره و زمینی» شده است.
این شرکت همچنین گفت که «پیشرفتهای اخیر در فناوریهای ماهوارهای مرز بین شبکههای ماهوارهای و زمینی را به طور قابل توجهی محو کرده است» و اینکه «خدمات مبتنی بر ماهواره دیگر محدود به مناطقی نیستند که شبکههای زمینی در آنها وجود ندارد». در یکی از نامهها آمده است که تخصیص طیف فرکانسی مطابق قوانین مخابرات هند از طریق مزایده انجام میشود و تخصیص اداری فقط در موارد «منافع عمومی، عملکردهای دولتی یا دلایل فنی یا اقتصادی که مانع از برگزاری مزایده میشود» مجاز است.
ایلان ماسک در پلتفرم ایکس اشاره کرد که طیف فرکانسی مورد بحث توسط اتحادیه بینالمللی ارتباطات از راه دور (ITU) به عنوان طیف مشترک برای ماهوارهها تعیین شده است.
وقتی خبرگزاری رویترز گزارش داد که موکش آمبانی در حال لابی با دولت برای تجدید نظر در موضع خود است، ماسک در پاسخ به پستی در ایکس گفت: «من با [آقای آمبانی] تماس میگیرم و میپرسم که اجازه دادن به استارلینک برای رقابت در ارائه خدمات اینترنتی به مردم هند، کار سختی نیست.»
مقاومت آمبانی در برابر روش قیمتگذاری اداری ممکن است از یک مزیت استراتژیک ناشی شود. اوون میگوید این تاجر ممکن است آماده باشد تا با استفاده از مزایده، ماسک را شکست دهد و به طور بالقوه استارلینک را از بازار هند حذف کند.
اما فقط آمبانی نیست که از مسیر مزایده حمایت میکند. سونیل میتال، رئیس Bharti Airtel، گفته است که شرکتهایی که هدفشان خدمترسانی به مشتریان شهری و سطح بالا است، باید مجوز مخابرات دریافت کنند و مانند همه افراد دیگر طیف فرکانسی بخرند.
بهاراتی ایرتل دومین اپراتور بیسیم بزرگ هند و به همراه آمبانی، 80 درصد از بازار مخابرات کشور را کنترل میکنند.
مهش اوپال، کارشناس مخابرات میگوید: چنین مقاومتی یک حرکت دفاعی با هدف افزایش هزینهها برای بازیگران بینالمللی است که به عنوان تهدیدات بلندمدت دیده میشوند.
او میگوید: در حالی که رقابت مستقیم نیست، فناوریهای ماهوارهای به سرعت در حال پیشرفت هستند. شرکتهای مخابراتی با کسبوکارهای زمینی بزرگ نگران هستند که ماهوارهها به زودی رقابتیتر شوند و تسلط آنها را به چالش بکشند.
طبق گزارش EY-Parthenon، تقریباً 40 درصد از 1.4 میلیارد نفر جمعیت هند هنوز به اینترنت دسترسی ندارند و بیشتر این افراد در مناطق روستایی زندگی میکنند.
برای مقایسه، چین تقریباً 1.09 میلیارد کاربر اینترنتی دارد که تقریباً 340 میلیون نفر بیشتر از 751 میلیون کاربر هند است، طبق گفته DataReportal که روندهای آنلاین جهانی را رصد میکند.
نرخ پذیرش اینترنت در هند هنوز کمتر از میانگین جهانی 66.2 درصد است، اما مطالعات اخیر نشان میدهد که این کشور در حال کاهش این شکاف است.
اگر قیمتگذاری مناسب باشد، اینترنت ماهوارهای میتواند به پر کردن بخشی از این شکاف و حتی به اینترنت اشیا کمک کند.