اولین جلسه شورایعالی فضای مجازی در دولت چهاردهم، به ریاست مسعود پزشکیان در حالی با دستور وی برای برخورد با پدیده فروش فیلترشکنها برگزار شد که انتشار یک آمار نشان از افزایش استفاده کاربران ایرانی از پلتفرمهای مشمول فیلترینگ دارد.
آیتیمن- رییس جمهور در این جلسه ضمن محکومیت ترور شهید سید حسن نصرالله، سردار نیلفروشان و سایر شهدای مقاومت اسلامی، با بیان اینکه ابتدا باید یک ارزیابی دقیق از اینکه در هر لایهای از عرصه فضای مجازی در چه نقطهای قرار داریم، داشته باشیم، گفت: بعد از اینکه مشخص شد در چه جایگاه و نقطهای قرار داریم، باید مشخص کنیم که چه کسانی چه مسئولیتی بر عهده دارند و سپس مسئولان امر، بر اساس زمانبندی قابل ارایه و برنامهریزی اجرایی و مالی انجام شده، اقدام به اجرای مأموریتها کنند.
پزشکیان با تاکید بر لزوم اجرایی شدن سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه فضای مجازی، افزود: فضای مجازی فرصت بسیار ارزشمندی برای کشور است و ما میتوانیم از این بستر بسیار مهم در موارد مهمیمثل ارتقای کمیو کیفی آموزش و افزایش مهارتها استفاده بهینه کنیم.
رییس جمهور گفت: برای اینکه بتوانیم در حوزه اجرا، موضوعات را درست عملیاتی کنیم، حتماً باید بدانیم که در حال حاضر وضعیت موجود ما در حوزه فضای مجازی چیست و سپس سراغ تدوین برنامه و اجرای آن برویم؛ از این رو مرکز ملی فضای مجازی باید گزارشی از وضع موجود و اولویتهای اجرایی را براساس منابع موجود و با همکاری دستگاهها و سازمانها مرتبط تهیه و به صحن شورایعالی فضای مجازی ارایه کند.
پزشکیان در ادامه با بیان اینکه دولت چهاردهم به دنبال اجرای قانون است و حتماً قانون را اجرا خواهد کرد، اظهار داشت: باید از ظرفیت فضای مجازی به صورت حداکثری استفاده کنیم و در این راستا، استفاده از توان و نیروی انسانی داخلی، بسیار مهم است.
رییس جمهور تاکید کرد: حفظ نیروی انسانی یکی از موضوعات بسیار مهم کشور است و باید برای حفظ منابع انسانی متخصص و توانمند داخلی که بتواند در رفع مشکلات کشور در حوزه فضای مجازی به ما کمک کند، هزینههای لازم را صرف کنیم؛ چرا باید نیروی انسانی ما را در شرکتهای مهم بینالمللی با حقوقهای آنچنانی به کار بگیرند، اما ما نتوانیم از نیروی انسانی دغدغهمند و با سواد خودمان در داخل کشور استفاده کنیم. معتقدم حتماً باید دغدغههای نیروهای انسانی کشورمان را در زمینههای مختلف از جمله تسهیل تردد به کشور، مرتفع کنیم و آنها را در کنار نیروهای توانمند داخلی، در مجموعههای تخصصی کشور به کار بگیریم و کار را به این عزیزان بسپاریم.
رییس شورایعالی فضای مجازی همچنین گفت: چرا باید نیروی انسانی نخبه ما را کشورهای دیگر جذب کنند و پروژههای مهم را به این عزیزان بسپارند، اما ما نتوانیم از دانش این هموطنان استفاده کنیم. باید از کسانی که نخبه هستند و استعداد دارند، حمایت کنیم. در پرداختیها به این افراد هم رعایت عدالت در پرداخت حقوق منصفانه و متناسب با توانمندیهای آنان است تا در کشور بمانند و برای حل مشکلات کمک کنند.
پزشکیان همچنین درباره موضوع فروش فیلترشکن توسط عدهای سودجو، با بیان اینکه برخی با فیلترشکن فروشی پولهای میلیاردی کسب میکنند که این برای کشورمان خوب نیست، دستور داد تا این مساله حتماً به شکل دقیق و جدی مورد رسیدگی قرار گرفته و تصمیم مقتضی در این مورد و به طور کلی زمینههای رواج چنین کسب و کاری اتخاذ شود.
در ابتدای این جلسه، آقامیری دبیر شورایعالی فضای مجازی، گزارش مبسوطی از ابعاد، روندها و فرصتهای حوزه فضای مجازی ارایه و مصوبات مهم و در دست اقدام مرکز ملی فضای مجازی را در جلسه مرور کرد.
رشد استفاده از اینستاگرام در ایران
در همین حال در خبر دیگری در خصوص میزان استفاده ایرانیان از شبکههای مسدود شده، آمارهای ایسپا نشان میدهد که ۸۲.۲ درصد ایرانیان دستکم از یکی از پیامرسانها و شبکههای اجتماعی استفاده میکنند و اینستاگرام بیشترین کاربران را به خود اختصاص داده است.
نتایج جدیدترین نظرسنجی ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) درباره میزان استفاده ایرانیان بالای ۱۸ سال ساکن در مناطق روستایی و شهری از پیامرسانها و شبکههای اجتماعی منتشر شد و بر اساس آن ۸۲.۲ درصد ایرانیان از پیامرسانها و شبکههای اجتماعی استفاده میکنند. این نظرسنجی در روزهای ۲۰ تا ۲۴ شهریورماه ۱۴۰۳ به شیوه مصاحبه حضوری انجام شد و ۳۹۹۰ نفر در آن شرکت کردند.
در این نظرسنجی، میزان استفاده ایرانیان بالای ۱۸ سال از پیامرسانهای داخلی و خارجی همچون ایتا، بله، روبیکا، تلگرام، واتساپ و اینستاگرام به تفکیک گروههای زن و مرد، ردههای سنی ۱۸-۲۹ سال، ۳۰-۴۹ سال و بیش از ۵۰ سال، دارای تحصیلات کمتر از دیپلم، دیپلم و دانشگاهی، ساکنان مرکز استان، شهرهای غیر از مرکز استان و روستا مورد سنجش قرار گرفته است.
در بخش دیگری از این نظرسنجی، میزان استفاده هموطنان از این پیامرسانهای داخلی و خارجی در بازه زمانی اسفند ۹۸، بهمن ۹۹، تیر ۱۴۰۰، خرداد ۱۴۰۱، اسفند ۱۴۰۱، دی ۱۴۰۲ و شهریور ۱۴۰۳ نشان داده شده است.
بر اساس نمودارها، استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام 50.6 درصد، تلگرام 39.3 درصد، واتساپ 33.3، ایتا 28.9 درصد، روبیکا 28.5 درصد و 9.7 درصد نیز کاربران شبکه اجتماعی بله خود اختصاص دادهاند. یعنی کمترین میزان استفاده از شبکه اجتماعی به پیامرسان بله و بیشترین میزان استفاده نیز به اینستاگرام تعلق دارد.
نکته قابل تامل این است که مخاطبان اینستاگرام، تلگرام و و اتساپ با وجود فیلترینگ، همچنان به این پلتفرمها وفادار ماندهاند.