در شانزدهمین نشست کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق تهران با نگاهی به رویدادهای برگزار شده در حوزه فناوری مانند کیتکس و کنگره موبایل ایران و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها به دو رویداد مهم دیگر یعنی جیتکس 2024 که اواخر مهرماه در دبی برگزار میشود و همچنین پرشین تک سامیت که برای گروههای استارتآپی فارسیزبان در دبی برپا میشود، پرداختند.
آیتیمن- در آغاز جلسه این جلسه، سعید رسولاف، نایبرئیس کمیسیون، اشارهای به برگزاری نمایشگاه کیتکس داشت که به زعم او نتوانسته بود به عنوان یک نمایشگاه تخصصی چندان پررونق باشد. او گفت: البته در این نمایشگاه نشستهای خوبی توسط فاوا برگزار شد اما برگزاری رویدادهای متعدد در کشور ما منجر به عدم استقبال از آنها میشود.
رسولاف در بخشی دیگر از سخنان خود به برگزاری کنگره موبایل تولیدکنندگان و واردکنندگان اشاره کرد و گفت: این نمایشگاه پررونق بود و شرکتهای حاضر در نمایشگاه از گروه واردکنندگان و تولیدکنندگان بودند. در نمایشگاه امسال به موبایل از بستری برای ورود به دنیای دیجیتال و در واقع از حوزه سختافزاری به بستر پلتفرمی نگاه شد.
او ادامه داد: در این نمایشگاه 20 پنل تخصصی برگزار شد و دو روز آخر نمایشگاه بسیار شلوغ و در کل بهتر از سال گذشته بود. برخلاف سال گذشته که تمام فعالان حاضر از مهاجرت صحبت میکردند، امسال بیشتر گفتوگوها به سرمایهگذاری مربوط بود. عمدهترین مشکلی که در نمایشگاه و در پنلها به آن اشاره شد مشکل رگولاتوری و مجوزهای دست و پاگیر بود که اتاق میتواند در این زمینه ورود کند و نقش پررنگی را به عنوان مشاور دولت بازی کند.
سعید رسولاف همچنین به جلسات انجمن با مسوولان دولت و نمایندگان مجلس در قالب کارگروه تخصصی نیز اشاره و عنوان کرد که در آن جلسات در مورد تولید داخل و واردات آیفون 15 و16 اشاره شده است.
مازیار نوربخش، رئیس این کمیسیون، در همراهی با سخنان سعید رسولاف، به غرفههای خالی و نارضایتی حاضران و برخی بازدیدکنندگان از نمایشگاه کیتکس اشاره کرد و گفت: من هم در یکی از پنلهای نمایشگاه حضور داشتم که به نظرم پنل چندان خوبی نبود. اگر دولت همچنان به برگزاری این نمایشگاه اصرار دارد، ما میتوانیم کمک کنیم و حمایت و حضور بیشتر و کار رسانهای به آن رونق دهیم. اما وقتی نمایشگاه الکامپ را در برنامه داریم که میتواند رشد کند، برپایی نمایشگاه کیتکس چندان ضرورتی ندارد.
آیندهنگاری و ورود به فناوری
در ادامه این نشست، وحید کریمی، آیندهپژوه و فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به آیندهنگاری فناوری پرداخت. او ابتدا تعریفی از آیندهپژوهی و آیندهنگاری ارائه کرد و گفت: آیندهپژوهی تصویری از آیندههای ممکن و محتمل و ترجیحی است. اما آیندهنگاری یک فرایند نظاممند با هدف گردآوری آگاهی معطوف به آینده به منظور ترسیم چشماندازی میانبرد تا درازمدت توصیف میشود که نتایج آن در ایجاد تصمیمگیریهای کنونی و به جنبش درآوردن فعالیتهای منسجم جامعه به سمت آینده به کار میرود.
او گفت: این تعریف، پنج عنصر بنیادی را در خود گنجانده است؛ انتظار، مشارکت، شبکهسازی، ترسیم چشمانداز و عملگرایی.
کریمی با مشابه خواندن روشهای آیندهنگاری و آیندهپژوهی توضیح داد که بخشی از گزارش او کارکردهای آیندهنگاری را تشریح میکند که عبارتند از تمرکز روی موضوعهای بلندمدت، ایجاد تعهد در میان ذینفعان در قبال نتایج حاصله، تنظیم و هماهنگسازی راهبردهای ذینفعان از طریق تعامل و هماهنگی میان آنها و ایجاد اجماع بر روی موضوعها و دیدگاههای مختلف از آینده.
این پژوهشگر همچنین به هدفهای خاص آیندهنگاری هم اشاره کرد و گفت: تشخیص فناوریهای کلیدی، تشخیص فناوریهای عام در حال پیدایش، پیشبینی ظهور و وقوع فناوریها، تعیین جایگاه ملی، شناسایی ضعفها و قوتها؛ شناسایی پتانسیلها؛ شناسایی نیازهای اقتصادی و اجتماعی؛ شناسایی تهدیدها و فرصتها؛ اولویتگذاری و ... از اهداف خاص آیندهنگاری است.
وحید کریمی با اشاره به وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری گفت: در سال 2023 در آسیای مرکزی و جنوبی، هند با رتبه 40 بهترین اقتصاد نوآور منطقه است. ایران نیز که در سال 2022 رتبه 53 را داشت در سال 2024 به جایگاه 62 تنزل کرده است.
او سپس به 6 چالش مهم مدیریت نوآوری شامل تحول دیجیتال، نوآوری پایدار، فرهنگ نوآوری، فناوریهای درحال ظهور، نوآوری باز و سناریوهای آینده اشاره کرد و در مورد آنها توضیح داد.
جیتکس 2024
در ادامه این جلسه، محمدرضا طلایی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرمافزار ایران، گزارشی از رویداد جیتکس ارائه کرد و گفت: جیتکس 2024 در 14 تا 18 اکتبر یعنی 22 تا 26 مهر ماه در دبی برگزار خواهد شد. در جیتکس امسال 2هزار استارتآپ و 6هزار و 800 شرکت حضور دارند. از بین استارتآپها 50 استارتآپ از طرف ایران و از سوی صندوق نواوری و شکوفایی مورد حمایت هستند و 30 استارتآپ نیز به صورت مستقل در نمایشگاه حضور دارند. البته برخی استارتآپها نیز با نام امارات در این رویداد بزرگ حضور پیدا کردهاند.
به گفته طلایی، در یکسال گذشته برگزارکنندگان جیتکس با 24 کشور جلسه گذاشتند و رویداد برگزار کردهاند. او افزود: استارتآپهای ایرانی در جیتکس به رغم ایدههای خوبی که دارند؛ اغلب نمیتوانند ایدههای خود را به خوبی ارائه دهند و در این زمینه باید تقویت شوند.
او به برگزاری روز فناوری ایران در این رویداد هم اشاره کرد و گفت: در رویداد سال گذشته، روز فناوری ایران را با 90 میهمان خارجی و 160 میهمان ایرانی برگزار کردیم، که بسیار مورد توجه قرار گرفت.
رویداد پرشین تک سامیت
همچنین مصطفی ثابتی به جیتکس سال گذشته و رویدادی که پرشین تک سامیت در همان مقطع برای فارسیزبانان در دبی برگزار کرده بود اشاره کرد و گفت: برنامه ما یک دورهمی و ضیافت شام برای فعالان اکوسیستم تکنولوژی استارتآپی فارسیزبان در شهر دبی بود که امسال نیز دوباره در دبی برگزار خواهد شد. در آن رویداد 4 پنل تخصصی شامل فینتک، بلاکچین، متاورس و هوش مصنوعی برگزار شد و در آن بیش از 200 فعال حوزه فناوری، بازرگانی و صنعت شرکت و 21 کارشناس صحبت کردند.
او افزود: طبق اظهارات برگزارکنندگان مراسم در دورهمیقبلی موضوعات مشخص و هر کدام از گروهها هم مشخص بود و فارسیزبانان حاضر درجلسه برحسب آنچه در مراسم تعریف شده بود افراد هر گروه را پیدا میکردند. آنها اعلام کردند.
در ادامه حاضران در کمیسیون پیشنهاداتی در باب این رویداد و سایر رویدادهای حوزه فناوری دادند از جمله پیشنهاد کردند که در مراسم تک سامیت سال جاری گروههای غیرفارسی زبان نیز دعوت شود و یا اگر رویداد صرفاً برای فارسیزبانان است در کشورهای دیگر هم برگزار شود. همچنین اشاره شد که در پاویون سازمان توسعه تجارت در رویداد جیتکس هنوز تعدادی کانتر باقیمانده و استارتآپها میتوانند با پرچم ایران در این کانترها مستقر شوند.