«هر فناوری اگر بهاندازه کافی پیشرفته باشد، از جادو قابل تشخیص نیست.» این جمله معروف آرتور سی کلارک، نویسنده علمیتخیلی، به خوبی حس و حال بهروزرسانی جدید ChatGPT توسط OpenAI با نام GPT-4o را توصیف میکند. با این حال، به نظر میرسد سازندگان این هوش مصنوعی تحت تاثیر فیلم «Her» ساخته اسپایک جونز قرار گرفتهاند. فیلمیدرباره مرد تنهایی که عاشق یک سیستمعامل با صدای اسکارلت جوهانسون میشود.
آیتیمن- برخلاف ChatGPT اصلی که فقط با متن کار میکرد، GPT-4o شبیه به یک انسان عمل میکند. شما میتوانید به طور مستقیم با آن صحبت کنید، از آن مشاوره بگیرید، لطیفه تعریف کنید و جواب بگیرید و حتی محیط اطرافتان را برایش توصیف کنید. به بیان دیگر، GPT-4o رفتاری شبیه به انسان دارد. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در یک پست وبلاگی این موضوع را به این صورت بیان میکند: «این هوش مصنوعی شبیه به هوش مصنوعی فیلمها است. رسیدن به زمان پاسخگویی و قدرت بیان در سطح انسان، تغییر بزرگی به نظر میرسد.»
یکی از نکاتی که باعث تعجب منتقدان شده، شخصیت جدید و اغواگر GPT-4o است. در بسیاری از نمایشها، صدای چتبات شبیه اسکارلت جوهانسون است و لحنی اغواگر دارد. این موضوع در حالی است که در برخی ویدیوها صدای مردانه هم وجود دارد.
نیک سنت پیر، متخصص فناوری، در توییتر پرسید: «آیا من تنها کسی هستم که از این میزان عشوهگری احساس ناخوشایندی میکنم؟» پاسخهایی که به این توییت داده شده، نشان میدهد که سنت پیر تنها نبوده است.
در حالی که عشوهگری GPT-4o در بسیاری از مقالات منتشر شده توسط مردان درباره این نسخه جدید نادیده گرفته شد، پارمیاولسون در مقالهای برای بلومبرگ با عنوان «جنسی کردن ChatGPT ممکن است برای انسانها خوب تمام نشود» مستقیماً به آن پرداخت.
اولسون میپرسد: «پیامدهای اجتماعی و روانی صحبت کردن منظم با یک صدای مصنوعی عشوهگر، سرگرمکننده و در نهایت موافق روی تلفن شما و سپس مواجه شدن با پویایی بسیار متفاوتی با مردان و زنان در زندگی واقعی چیست؟»
این مقاله اشاره میکند که دستیارهای صوتی با صدای زن که در بسیاری از خانهها وجود دارند، به طور ناخودآگاه این ذهنیت را القا میکنند که زنان موجوداتی مطیع و آماده خدمت هستند.
در سال ۲۰۱۹، گزارش بسیار پرمخاطبی از یونسکو منتشر شد که در آن آمده بود: «از آنجا که صدای اکثر دستیارهای صوتی زن است، این موضوع سیگنالی را ارسال میکند که زنان یارانی مطیع، فرمانبردار و مشتاق خدمت هستند که با یک اشاره یا یک فرمان صوتی خشن مانند «هی» یا OK در دسترس هستند.» این گزارش ادامه میدهد: «این فناوری در عرض 15 ماه به یک ویژگی شاخص در نزدیک به 150 میلیون آیفونی که اپل از اواخر سال 2011 تا سال 2012 فروخت، تبدیل شد. این فناوری منحصر به فرد که در پشت درهای بسته توسط یک شرکت در یک ایالت در یک کشور توسعه یافته بود، با هیچ ورودی از زنان، انتظارات جهانی را از آنچه یک دستیار هوش مصنوعی باید باشد و باید باشد، شکل داد.»
شرکتOpenAI پاسخی به سوال اولسون نداد. اما نیازی به آن هم نبود. ما نیازی به حدس زدن درباره پیامدهای دادن توانایی صحبت کردن GPT-4o به سبک یک زن جوان فرمانبردار نداریم، زیرا در حال حاضر دادههای زیادی در این مورد وجود دارد. ما مدتهاست در مورد تأثیر اجتماعی دستیارهای صوتی با صدای زن مانند سیری اپل و الکسای آمازون صحبت میکنیم.
برای مثال، در سال ۲۰۱۸، صافیه اوجومو نوبل، استاد جامعهشناسی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، هشدار داد که جنسیت صدای دستیارها بر نحوه صحبت ما با آنها تأثیر میگذارد. نوبل به مجله نیویورک گفت که دستیارهای مجازی باعث افزایش «دستور دادن با صدای بلند به زنان» شدهاند. «سیری، [فلان چیز] را پیدا کن» چیزی است که کودکان، برای مثال، ممکن است هنگام بازی با دستگاههای هوشمند یاد بگیرند. این یک ابزار قدرتمند اجتماعی است که به ما در مورد نقش زنان، دختران و افرادی که جنسیت آنها زن است برای پاسخگویی به تقاضا آموزش میدهد.
گزارش بسیار تأثیرگذار یونسکو در سال ۲۰۱۹ حرف نوبل را تایید کرد. این گزارش میگوید: «از آنجا که صدای اکثر دستیارهای صوتی زن است، این موضوع سیگنالی را ارسال میکند که زنان یارانی مطیع، فرمانبردار و مشتاق خدمت هستند که با یک اشاره یا یک فرمان صوتی خشن مانند هی یا OK در دسترس هستند.»
نکته مهم این است که این دستیارهای صوتی فقط سیگنالی در مورد هنجارهای جنسیتی ارسال نمیکنند، بلکه این کار را در مقیاسی عظیم انجام میدهند. گزارش یونسکو توضیح میدهد که برای مثال، سیری اپل «به عنوان یک روبات بدون جنسیت، بلکه به عنوان یک زن جوان جسور که توهینها را دفع میکند و دوست دارد با اطاعت سرگرمکننده با کاربران معاشرت کند، معرفی شد» و در واقع، میتوانید یک خط مستقیم بین شخصیت سرسخت سیری و شخصیت عشوهگر GPT-4o ترسیم کنید.
گزارش یونسکو در سال ۲۰۱۹ با یک فراخوان به عمل همراه بود. سانیه گولسر قرات، مدیرکل ارتباطات و اطلاعات یونسکو، گفت: «جهان باید توجه بیشتری به نحوه، زمان و اینکه آیا فناوریهای هوش مصنوعی جنسیتزده هستند و مهمتر از همه، چه کسی آنها را جنسیتزده میکند، معطوف کند.»
منبع: گاردین