رییس انجمن داروسازان ایران ضمن اعلام مخالفت با فروش اینترنتی دارو در پلتفرمها (سکوها)، بر لزوم حفظ محرمانگی دادههای بیماران تاکید کرد.
آیتیمن- شهرام کلانتری، رییس انجمن داروسازان ایران، در حاشیه سمینار دارودرمانی در هتل المپیک تهران درخصوص نظر انجمن داروسازان درباره فروش اینترنتی دارو گفت: امروزه شاهد فشار بر توزیع اینترنتی دارو هستیم اما جامعه داروسازی اجازه نخواهد داد توزیع دارو از مسیر درست خود خارج شود. قوانین دارویی کشور بر ارتباط چهره به چهره داروساز و بیمار تاکید دارد و همچنین محرمانگی اطلاعات بیماران باید حفظ شود.
وی درباره علت مخالفت با فروش اینترنتی دارو در سکوها افزود: دارو و درمان مثل سایر کالاها نمیتوانند وارد اینترنت شوند زیرا سلامت بیماران شوخی بردار نیست. اگر پلتفرمها بین داروخانهها و بیماران واسطه شوند و اطلاعات بیماران در این سکوها دست به دست شود، ممکن است اطلاعات از محرمانگی خارج یا حتی هک شود.
وی ادامه داد: از سوی دیگر نگاه این پلتفرمها اقتصادی و رقابتی است در حالی که این نگاه نباید در حوزه سلامت وارد شود. همچنین با توجه به اینکه تبلیغ دارو ممنوع است اگر پلتفرمها وارد فروش اینترنتی شوند این موضوع باعث القای مصرف دارو به بیماران میشود.
کلانتری گفت: فروش اینترنتی دارو مغایر با 20 قانون بالادستی از جمله قانون مدیریت دادههای دولت الکترونیک، قانون تعزیرات حکومتی و ... است. در تمام این قوانین اشاره شده که ارایه دارو به بیمار باید در حضور مسوول فنی داروخانه انجام شود و تا زمانی که زیرساختها آماده نشده است نمیتوان به این موضوع ورود کرد.
وی تصریح کرد: در عین حال فروش اینترنتی دارو باید تحت تولید وزارت بهداشت باشد و دادهها صرفا در سرورهای وزارت بهداشت ذخیرهسازی شود.
رییس انجمن داروسازان ایران در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر تجارب سایر کشورها درباره فروش اینترنتی داروها نیز گفت: نمیتوان شرایط فروش اینترنتی دارو در کشور ایران را با کشورهایی مقایسه کرد که زیرساختهای بسیار قوی برای این موضوع ایجاد کردهاند. همه تلاش این کشورها این بوده که ارتباط بیمار و داروساز قطع نشود و اطلاعات مردم خارج از حوزههای حاکمیتی و دولتی ذخیره سازی نشود. در کشورهای تراز اول آسیا مانند کره جنوبی و چین فروش اینترنتی دارو در پلتفرمها انجام نمیشود و در کشورهای پیشرفته که این طرح اجرا شده ارتباط بین بیمار و داروخانه کاملاً به صورت مستقیم است.
وی با بیان اینکه ما با ارایه خدمات اینترنتی و دارورسانی به بیماران خاص و صعبالعلاج توسط داروخانهها با تولیت و نظارت وزارت بهداشت موافق هستیم، گفت: بیماران خاص و صعبالعلاج ممکن است به دلیل شرایط جسمانی امکان مراجعه به داروخانه را نداشته باشند اما درباره سایر بیماران خوشبختانه دسترسی مردم به داروخانهها بسیار مناسب است، به طوری که به ازای هر 3000 نفر جمعیت کشور، یک داروخانه داریم.
در خبر دیگری در همین رابطه اما معاون سیاست گذاری ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از اجرای آزمایشی فروش اینترنتی دارو خبر داد.
مسعود شریفی در یک برنامه تلویزیونی با ذکر تاریخچهای درباره هوشمندسازی زنجیره ارزش دارو گفت: «سال ۱۴۰۰ بود پیشنهاد معاونت علمی با سایر دستگاهها این شد که قانون جهش تولید دانش بنیان نوشته شود. این قانون به مجلس ارایه شد و مصوب شد که در آن قانون راهکارهای جهش تولید دانش بنیان در حوزههای مختلف نوشته شد. خیلی از نوشتهها آمد بیرون که دستورالعمش بعدا نوشته شود؛ یعنی مثلا مصوب شد که در حوزه بهداشت این راهکارها برای جهش تولید دانش بنیان است و یکی از بندهای این مساله به این اشاره میکند که چطور با توزیع هوشمندسازی زنجیره ارزش دارو مبارزه کنیم با قاچاق دارو و محصولات پزشکی و اینها و دستورالعمل هم بنویسیم که چطور پلتفرمها یا سکوها بیایند عرضه دارو را شروع نکنند کمک به ارسال دارو کنند.»
وی افزود: «مساله این است که شما نسخه پزشکی داری یا محصولات داروخانهای میخواهی مثلا مکمل که نسخه ندارد یعنی یک سری محصول از داروخانه میخواهی که وقتی به داروخانه میروی یا میگوید نسخه بده یا میگوید بدون نسخه هم تحویل میدهم اینها را بتوانیم از اینترنت خرید کنی یعنی خرید میکنی آن سکو در سامانه خودش به داروخانههای نزدیک برساند هر کسی داشت انتخاب کند بیاید به شما تحویل بدهد یا انتخاب کند چه داروخانهای نزدیک است که برود و بیاید تحویل بدهد یعنی نظارت بر این که چه دارویی مغایرت دارد ندارد به این بیمار داده شود یا داده نشود توسط خود ناظر فنی داروخانه یا آن پزشک داروسازی که داروخانه است انجام شود.»
وی درباره کمکی که توزیع اینترنتی دارو میکند، توضیح داد: «هر داروخانه یک انبار داروست. اگر داروی خاص میخواهی باید بروی کلی صف بایستی اگر جایی بتوانم یک درخواست بزنم و داروخانهای بگوید سریع من دارم و بفرستد دیگر صف کنار میرود.»
شریفی گفت: «اگر توقع داشته باشیم هر داروخانهای همه داروهای موجود در ایران را داشته باشد که توقع به جایی نیست اگر بتوانیم اطلاعات شان را باهم به اشتراک بگذاریم نه این که جایی ببیند یعنی درخواست به سمت داروخانهها میرود آن که دارد بگوید من دارم نه این که همه موجودیها بیاید در جایی، چون مرکز بشود بحث امنیت اطلاعات هم موجود است این سادهترین شیوه بیان مساله که درخواست آن جا میرود هر داروخانه دارد بفرستد.
دارو از مقولههایی است در ایران که هنوز ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی میگیرد یعنی در دستورالعمل هم است که با قاچاق دارو مقابله شود و تنها راهش دیجیتالی شدن است یعنی هوشمندسازی است که متوجه میشویم فلان محله شهر دارد بیشتر دارو را میگیرد نکند یک نفر دارد این کار را انجام میدهد که یک دارو را دپو کند و چیزهای دیگر باشد در سنتی اصلا اطلاع نداریم نمیدانیم چه اتفاقی دارد میافتد.»
وی با بیان اینکه اجرای این طرح دو هدف مقابله با قاچاق دارو و دسترسی راحت مردم به دارو را پیگیری میکند، گفت: «ما گفتوگوهای وزارت بهداشت را دیدیم. دغدغهها و نگرانیهای وزارت بهداشت کاملا بجاست و این با دستورالعمل جلو میرود وقتی میگوید داروی سرد برایم مساله است بگوید مسوولیتش با چه کسی است مثلا مسوولیتش با داروخانه است.»