اکثر مردم فیس بوک را شبکه اجتماعی و گوگل را موتور جستوجو میدانند. اما علاقهمندان به فناوری این خدمات را بهعنوان «پلتفرمها» میبینند: سرزمینهای آنلاین وسیعی که کاربران در آن زندگی میکنند. شرکتهایی که آنها را اداره میکنند عمدتاً در وضع قوانین در این مکانهای دیجیتال آزاد بودهاند. اما از روز 25 اوت (جمعه گذشته) با اجرایی شدن قواعد قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا (DSA) ، این پلتفرمها بخش زیادی از این حاکمیت را از دست میدهند. این مساله برای کاربران اینترنت چه معنایی خواهد داشت؟
آیتیمن- به گزارش اکونومیست، با اجرایDSA و قانون خواهر آن، قانون بازارهای دیجیتال، که در ماههای آینده اجرا میشود، اتحادیه اروپا قصد دارد نظارت بر پلتفرمهای آنلاین بزرگ را تشدید کند. تا به حال، سازمانهای تنظیم مقررات سعی کردهاند مشکلاتی مانند انتشار اطلاعات نادرست و نقض قوانین ضد انحصار را برطرف کنند. قوانین جدید به منظور کمک به آنها برای کنترل بیشتر بازار با تعیین قوانین واضحی است که پلتفرمهای آنلاین باید از آنها پیروی کنند.
قانون خدمات دیجیتال برای همه مشاغل آنلاین اعمال میشود، اما پلتفرمهای بزرگتر که بیش از 45 میلیون کاربر در اتحادیه اروپا دارند، باید قوانین بیشتری را دنبال کنند. در ماه آوریل، کمیسیون اروپا، شعبه اجرایی اتحادیه اروپا، 19 مورد از این «سکوهای آنلاین بسیار بزرگ» (VLOPS) و «موتورهای جستوجوی آنلاین بسیار بزرگ» را تعیین کرد. این گروه شامل مظنونین همیشگی مانند فیس بوک و گوگل میشود، اما مظنونین غافلگیرکنندهتر مانند ویکی پدیا و Zalando، سایت تجارت الکترونیک اروپایی نیز در بین آنها دیده میشوند.
اکثر کاربران وب به سختی متوجه برخی از تغییراتی میشوند که این شرکتها اکنون باید اعمال کنند. پلتفرمها باید اطلاعات بیشتری را در مورد نحوه تعدیل محتوا، تصمیمگیری درباره آنچه که کاربران میبینند و نحوه استفاده از هوش مصنوعی با قانونگذاران به اشتراک بگذارند. آنها باید به محققان و مؤسسات حسابرسی تأیید شده نیز اجازه دهند تا به دادههای داخلی دسترسی بیابند و بررسی کنند که آیا از قوانین پیروی شده است یا نه.
تغییرات دیگر آشکارتر خواهد بود. اکنون پلتفرمها باید گزارش محتوایی را که کاربران فکر میکنند غیرقانونی است برای آنها تسهیل کنند و در صورت تایید نقض قانون، باید به سرعت آن محتوا را حذف کنند. آنها همچنین باید به کاربران بگویند که آیا محتوای آنها حذف یا پنهان شده است و دلیل آن را توضیح دهند. تبلیغات هدفمند بر اساس اطلاعات شخصی حساس مانند مذهب و گرایش جنسی، دیگر مجاز نیست و استفاده از اطلاعات شخصی برای نمایش تبلیغات به کودکان و نوجوانان نیز ممنوع خواهد بود.
شرکتها قبلاً شروع به اعمال تغییرات خدمات خود کردهاند. متا که فیسبوک را اداره میکند، در حال توسعه ابزارهایی است که به کاربران میگوید چه زمانی دید پستهایشان محدود شده است (و به آنها فرصتی برای درخواست تجدیدنظر میدهد). در آمازون، خریداران اروپایی به زودی میتوانند محصولات بالقوه غیرقانونی را علامتگذاری کنند. در تیکتاک نیزکاربران این گزینه را خواهند داشت که ویدیوها را بر اساس محبوبیت محتوا در منطقهای که در آن زندگی میکنند، ببینند تا دادههای شخصی جمع آوری شده به حداقل برسد.
چنین تغییراتی باید پلتفرمهای آنلاین را ایمنتر و بهتر کند؛ اما این مساله به نحوه عملی شدن قانون خدمات دیجیتال بستگی دارد. اگرچه کمیسیون اروپایی قول داده که بیش از 200 نفر را برای نظارت بر رعایت قوانین استخدام کند، اما ممکن است برای اجرای قانون مشکل داشته باشد. شرکتها مطمئناً تصمیماتی را که دوست ندارند به دیوان عدالت اتحادیه اروپا میبرند. «زالاندو» پیش از این قرار گرفتن در طبقهبندی VLOPS را به چالش کشیده است.
مجازات عدم رعایت این قانون مطمئناً سنگین است. جریمهها میتواند به 6 درصد از درآمد سالانه جهانی پلتفرمها برسد که در مورد متا حدود 7 میلیارد دلار خواهد بود.
جدیدترین قانون دیجیتالی اتحادیه اروپا، با نام مقررات عمومی حفاظت از دادهها (GDPR)، یک قانون جاه طلبانه حریم خصوصی و موفقیت بینالمللی بزرگی بود. از زمان اجرایی شدن GDPR در سال 2018، شرکتهای بزرگ فناوری برای صرفهجویی در هزینهها، قوانین آن را در سطح جهانی به اجرا گذاشتهاند. این قانون همچنین به الگویی برای سایر قوانین حفظ حریم خصوصی دادهها در سراسر جهان تبدیل شده است. اما غولهای فناوری ممکن است بر خلاف GDPR در برابر DSA مقاومت کنند؛ زیرا نمیخواهند حاکمیت خود را بر قلمروهای دیجیتال از دست بدهند. بنابراین تکرار «اثر بروکسل» که به موجب آن رگولاتورهای اتحادیه اروپا یک استاندارد جهانی را تعیین میکنند، ممکن است صورت نگیرد.