آی‌تی‌من- محمد دین محمد آذری، با بیان این که مشکلات فیلترینگ همچنان پا برجاست، گفت: فیلترینگ به نوعی تثبیت شد و برخلاف اظهارات دولتیان که می‌گفتند، با آرام شدن شرایط، فیلترینگ برطرف می‌شود، متاسفانه این گونه نشد. در همه جای دنیا و در شرایط امنیتی، قواعدی وجود دارد که در چه شرایطی، اینترنت قطع می‌شود و مردم همه می‌دانند هنگامی‌که وضعیت به یک نقطه خاص برسد، اینترنت قطع خواهد شد و با عادی شدن شرایط، اینترنت به وضعیت قبلی باز می‌گردد؛ اما هنگامی‌که در اینجا اینترنت قطع می‌شود و با توجه به این که قانونی در این زمینه نداریم، همچنان در شرایط بلاتکلیفی به سر می‌بریم.

آذری با اشاره به استفاده گسترده مردم از فیلترشکن‌ها، گفت: هنگامی‌ که یک نیاز از راه اصولی خود پوشش داده نمی‌شود، مردم به دنبال راهکاری برای آن خواهند بود و این راهکار به استفاده از فیلترشکن انجامید. فیلترشکن‌ها نه برای داده‌های ملی و نه خصوصی، مناسب نیستند. حتی کنترل فرزندان‌مان را دشوار می‌کنند. از سویی دیگر چون فیلترشکن‌ها خارجی محسوب می‌شوند حجم ترافیک هم بالا است و این گونه بودجه‌ای از مردم کسر شده و به جیب فروشندگان اینترنت واریز می‌شود؛ حتی شاید فروشندگان اینترنت خود به نوعی طرفدار عدم رفع فیلترینگ اینترنت باشند.

او افزود: آثار وضعیت اخیر اینترنت پس از 6 ماه، موجب شد تا سرمایه‌گذاری و پروژه‌های تعریف شده در حوزه شبکه ملی اطلاعات مانند قطب مراکز داده، پروژه‌های افزایش فروش و سرمایه‌گذاری در حوزه مراکز خدمات ابری و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی محقق نشود. آذری در پاسخ به این پرسش که آیا پایشی درباره کاهش حجم سرمایه‌گذاری پس از اختلالات اخیر اینترنت، صورت گرفته است یا نه، توضیح داد: خیر در این بخش پایشی انجام نشده، اما مساله این است که بازار مراکز داده در دنیا دارای یک رشد صعودی است و ما شاهد حجم سرمایه‌گذاری هواوی در افغانستان، پاکستان و یا دیگر شرکت‌های بزرگ در هند، عراق و سوریه هستیم. اپراتورها و شرکت‌های بزرگ اینترنتی و سازندگان بزرگ مراکز داده در واقع می‌خواهند حوزه خدمات ابری خود را به کشورهای خاورمیانه توسعه بدهند و در حال سرمایه‌گذاری‌های بزرگ هستند. شما دو بازار بزرگ کشورهای عربستان و ترکیه را مشاهده کنید که به لحاظ جمعیتی، فرهنگی و تعداد کاربر با آنها اشتراکاتی داریم و محاسبه می‌کنید که دارای چه رشد صعودی هستند، در حالی که حتی پروژ‌ه‌های ملی ما اجرایی نمی‌شوند، این خود نماینگر اُفت است. در دنیایی که رو به پیشرفت است، ثبات یعنی عقب‌ ماندن؛ و این جزو بدیهیات است.

 اجرای پروژه‌ها متوقف شده‌ است
او ادامه داد: از سال گذشته با وجود همه مشکلات به ویژه نوسان نرخ ارز، شاهد هستید که همه پروژ‌های تعریف شده، موجب زیان پیمانکاران شد؛ چون قرارداد پیمانکار با دلار 38 هزار تومان منعقد و با دلار بیش از 50 هزار تومان تحویل داده شد. اکنون افرادی که در مناقصات برنده شده و در اوایل کار قرار دارند، آن را متوقف کرده‌اند؛ چون در صورت اجرا 30 تا 40 درصد متضرر می‌شوند. حتی پیمانکار حاضر است که 5 درصد ضمانت او به اجرا گذاشته شود، چون بهتر از زیان 30 درصدی است.

آذری در پاسخ به این پرسش که آیا چنین قراردادهایی مشمول تعدیل نرخ ارز نمی‌شوند، گفت: متاسفانه بخشنامه‌های تعدیل نرخ ارز شامل حوزه فناوری اطلاعات نمی‌شوند و این موضوع هم برای کارفرمایان چند شفاف نیست. کارفرما هم چندان تعهدی به جبران خسارت پیمانکار ندارد. اکنون حتی پیمانکاران در مناقصات دولتی شرکت نمی‌کنند، چون امکان برآورد قیمت دلاری در این شرایط وجود ندارد. بنابراین یک رکود فاحشی در نتیجه اتفاقات رخ داده بر بازار حاکم شده است.

 الزامات دو بخش حاکمیتی و خصوصی برای بهبود شرایط
آذری درباره راهکار عبور از مقطع کنونی نیز گفت: باید سیاست‌گذاری درستی انجام داد، متعهد بود، منافع همه ذینفعان را لحاظ کرد، از تصمیم‌گیری‌های آنی خودداری کرد و در کمیسیون‌ها از افراد متخصص بهره برد. ما در کارگروه فیلترینگ اینترنت که یک کارگروه یا کمیته عالی کشور است تنها وزیر ارتباطات از جنس این حوزه است که او هم تنها دارای حق یک رای است. این کارگروه دارای 12 یا 13 عضو بوده و مشخص است که مطالبات واقعی محقق نمی‌شوند. 

وی گفت: بخش خصوصی می‌تواند راهنمایی کند، راهکار و مشاوره ارائه دهد. متاسفانه در حال حاضر در کارگروه‌های موجود سازمان فناوری اطلاعات و پژوهشگاه؛ بسیار کم می‌توانیم از نظرات بخش خصوصی استفاده کنیم؛ چون بخش خصوصی احساس می‌کند که نظر او پرسیده نمی‌شود یا در صورت پرسیده شدن هم شنیده نمی‌شود و کسی هم آن را اجرایی نمی‌کند. همین که بخش خصوصی متحمل این زیان‌ها می‌شود و آن را پرداخت می‌کند این خود نخستین و بزرگترین کار است.

آذری درباره چشم‌انداز و شرایط آینده با «نااُمیدانه» توصیف کردن آن، گفت: متاسفانه ما به جای حل مشکل از آن عبور می‌کنیم . این سنگ همچنان کف جوی باقی خواهد ماند و بار دیگر همین اتفاق رخ می‌دهد؛ همچنان که ما در سال‌های گذشته شاهد چنین حوادث و اتفاقاتی بودیم و اکنون تنها بار دیگر تکرار شده است.

او ادامه داد: حتی خود بخش خصوصی تصور می‌کند با وجود تلاش‌هایی که انجام می‌دهد، نتیجه نگرفته است. آیا برای همه مکاتباتی که توسط لایه‌های هیات مدیره خود سازمان نصر صورت گرفت، پاسخی دریافت و یا پیشرفتی حاصل شد؟ آیا به حوزه‌های مختلف؛ اینترنت، فیلترینگ، نوسان نرخ ارز و مواردی از این دست، پاسخگویی درستی صورت گرفت؟ بنابراین همه این موارد به مشکلات قبلی اضافه شد. شما در یک نگاه کلی شاهد افزایش حجم مشکلات هستید و در این میان از توان بخش خصوصی کاسته می‌شود. آیا در این شرایط می‌توان امیدوار بود؟ همواره با افزایش نرخ دلار، توان شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند چون عمده خریدهای ما به صورت ارزی است، هنگامی‌که از ارزش پول یک کشور کم می‌‌شود؛ یعنی از سرمایه بخش خصوصی کم می‌‌شود. اکنون بخش خصوصی برای شرکت در مناقصات به شدت دارای مشکل است؛ پروژه‌ها به دلیل افزایش قیمت دلار بزرگ شده، اما توانمندی شرکت‌ها کم شده است. همه این موارد صاحبان کسب و کار را به این نتیجه می‌رساند که باید برای شرایط خود چاره‌ای بیاندیشد.

این فعال حوزه فاوا با اشاره به مهاجرت نیروهای متخصص، گفت: مهاجرت نیروهای متخصص به شدت افزایش پیدا کرده است؛ همه همکاران ما چه در شرکت‌های خصوصی، خصولتی و سازمان‌های دولتی، همه جویای نیروی متخصص هستند نیروهای همه مهاجرت می‌کنند و ما برای انجام پروژه‌ها نیرو نداریم؛ حتی در برخی موارد شرکت‌ها به یکدیگر نیرو قرض می‌دهند. یک شرکت بخش خصوصی با همه این مشکلات تا چه‌اندازه توان ماندن دارد.

اودر پایان گفت: متاسفانه همکاران دارای شرایط بسیار بدی هستند و به دشواری می‌توانند حقوق پرسنل خود را تامین کنند و با این شرایط باید فکر اساسی کرد. پیشتر هم اعلام کردم سهم ایران در بازار منطقه در حال بلعیده شدن توسط کشورهای همسایه و شرکت‌های بزرگ فعال در این حوزه است. 
 

ITMen