پس از سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران، انجمن تجارت الکترونیک تهران نیز با انتشار بیانیهای به محدودیتهای اعمال شده بر اینترنت اعتراض کرد.
آیتیمن- انجمن تجارت الکترونیک تهران در بیانیه خود که امروز منتشر شد، تاکید کرده که قطع دسترسی به اینستاگرام، بیش از 400 هزار کسبوکار را با خطر نابودی مواجه کرده و موجب اعتصاب پرسنل شرکتها شده است.
متن بیانیه این انجمن به این شرح است:
«انجمن تجارت الکترونیک تهران ضمن عرض تسلیت به خاطر از دست دادن جمعی از هموطنانمان در اعتراضهای اخیر، تاثر خود را از بروز این حوادث اعلام میدارد. اکنون که بار دیگر تیغِ تحریمِ داخلی (فیلترینگ) را در فضای مجازی تجربه میکنیم، بیش از همیشه نگران آینده صنعت تجارت الکترونیک در کشور هستیم. انجمن تجارت الکترونیک وظیفه خود میداند همسو با نظر اکثریت شرکتهای عضو این تشکل، اعتراض خود را به فیلترینگ و محدودیتهای اعمالشده بر اینترنت و شبکههای اجتماعی اعلام کند.
محدودسازی اینترنت و شبکههای اجتماعی، خسارتهای سنگینی را به کسبوکارها و بخصوص کسبوکارهای کوچک و خانگی وارد میسازد. قطع دسترسی به اینستاگرام، بیشتر از ۴۰۰هزار کسبوکار را با خطر نابودی مواجه ساخته و امرار معاش بیشتر از یک میلیون نفر را با مشکلاتی جدی همراه کرده است.
فیلترینگ شبکههای اجتماعی، برخورد قهری با کاربران این فضا و دهها تصمیم اشتباه دیگر، نه تنها تیشه به ریشه تجارت الکترونیک کشور زده، که اینبار موجی از نارضایتی را در بین پرسنل شرکتها و کسبوکارهای فناور پدید آورده و باعث اعتصاب بخشی از کارکنان این شرکتها شده است.
ما معتقدیم شیوه تصمیمگیری در خصوص مدیریت اینترنت، ضربهای بازگشتناپذیر بر پیکره اقتصاد دیجیتال وارد میکند، مختصر امید باقیمانده در بین متخصصان را از بین میبرد و مسیر مهاجرت نخبگان کشور را هموارتر میسازد. لذا این انجمن، مسوولیت شرایط موجود را تماما به عهدهی نهادهای تصمیمساز میداند.»
پیشتر، سازمان نصر تهران نیز با انتشار بیانیهای با اعتراض به قطعیهای اینترنت و با اشاره به متضرر شدن کسبوکارهای اینترنتی، اعلام کرده بود که اقتصاد دیجیتال بدون دسترسی مستمر به اینترنت ممکن نیست.
در بیانیه این سازمان تاکید شده بود که اتفاقات روزهای اخیر در کشور نشان داد بیش از همیشه نیازمند جلب اعتماد مردم هستیم. ایجاد محدودیت در دسترسی به اینترنت بهویژه مسدود کردن شبکههای اجتماعی و پیامرسانهایی که دهها میلیون کاربر دارند قطعا به این اعتماد لطمه میزند.
این سازمان همچنین از اعضای این سازمان خواسته که با پر کردن یک پرسشنامه، خسارتهای وارده بر اثر قطعی اینترنت را اعلام کنند.
نهاد صنفی دیگری که به محدودیتهای اینترنت در روزهای گذشته اعتراض کرده، انجمن صنفی کارفرمایی فروشگاههای اینترنتی شهر تهران است که در بیانیه خود آورده بود: «متاسفانه از ساعات پایانی ۳۰ شهریور ماه ۱۴۰۱، اینترنت همراه در شهرها و نقاط مختلف ایران، قطع شد. علاوه بر این، انواع مختلف اتصالهای اینترنت ثابت نیز با محدودیتهای زیادی روبرو هستند که انواع سرویسهای خارجی مورد استفاده کسب و کارهای اینترنتی و کاربرانشان را با اختلال روبرو کرده. به طور همزمان اینستاگرام که میلیونها کسب و کار کوچک و متوسط ایرانی بر بستر آن فعالیت میکنند نیز فیلتر شده، واتساپ هم که یکی از ابزارهای ارتباطی مهم کسب و کارها با مخاطبان است محدود شده است. نه تنها ابزارهای ارتباطی و سرویسهای اینترنتی که حتی بعضی خدمات پرداخت نیز با مشکل مواجه شدهاند.»
این انجمن صنفی افزود: «ساده انگارانه است که شبکه ملی اطلاعات را جایگزینی مناسب برای چنین موقعیتی در نظر بگیریم. کسب و کارهای اینترنتی از زیرساختها و سرویسهای متعدد خارجی برای ارائه خدمات به کاربران خود استفاده میکنند که در چنین شرایطی همگی دچار اختلال شده و ادامه سرویس دهی به کاربران را با مشکلات جدی روبرو میکند.چنین اختلالات عمدهای در اتصال به بستر اینترنت جهانی، به معنای محدود شدن دسترسی به بسیاری از ابزارهای دیجیتال و حفظ و نگهداری سامانههای داخلی است. امری که داراییهای کاربران نزد کسب و کارهای اینترنتی و همینطور امنیت دادههای آنها را به طور جدی تهدید میکند.»
در همین حال، تعداد دیگری از نهادهای صنفی حوزه فناوری اطلاعات و سایر نهادهای بخش خصوصی که کسبوکار اعضایشان وابسته به اینترنت و خدمات آنلاین است، تا کنون در این باره سکوت کردهاند. از جمله این نهادها میتوان به اتحادیه کسب و کارهای مجازی، اتحادیه فناوران رایانه تهران و همچنین اتاق بازرگانی ایران اشاره کرد.
قطع و اختلال ایجاد شده در اینترنت کشور موجب ضرر و زیان هزاران کسبوکار شده و از طرفی فیلتر شدن اینستاگرام و تعداد دیگری از پلتفرمها و سرویسهای خارجی در روزهای اخیر به چند میلیون فعالیت تجاری و افرادی که در این فضا به کسب درآمد میپرداختند، آسیبهای جدی وارد کرده است. برآوردهای غیررسمیحاکی است که بیش از 10 میلیون کسبوکار ایرانی در اینستاگرام فعال هستند.
پیش از این نتبلاکس میزان خسارت ناشی از قطع اینترنت را در هر ساعت بیش از 1.5 میلیون دلار برآورد کرده بود. پادرو نیز در گزارشی اعلام کرده بود بیش از یک میلیون شغل به واسطه اینستاگرام در ایران وجود دارد و بازاری بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال را ایجاد کرده است. نوینهاب، دیگر شرکت ایرانی نیز در گزارش سالانه خود به وجود یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسبوکار در اینستاگرام اشاره کرده بود. این در حالی است که بر اساس دادههای آمارهای مرکز آمار، درآمد حدود ۱۰ میلیون نفر ایرانی به اینستاگرام وابسته است.
هرچند که به گفته گروهی از کارشناسان، به دلیل وابستگی بسیاری از خدمات و فعالیتهای تجاری غیر اینترنتی به این بستر ارتباطی، خسارت ناشی از محدودسازی و قطع اینترنت بسیار بیشتر از این میزان است.
در همین حال، عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان مسوول اصلی توسعه اقتصاد دیجیتال و فراهمسازی زمینههای دسترسی، برخی از پلتفرمهای عمدتاً آمریکایی را متهم کرد که در اغتشاشات نقش سازماندهی داشتهاند.
این اظهارنظر در حالی از سوی وزیر ارتباطات بیان شده است که به گفته کارشناسان، پلتفرمهایUGC صرفا فضایی برای انتشار محتوای تولیدی کاربران هستند.
زارعپور در مورد تأثیرات فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ بر کسبوکارها گفت: ما تلاش خود را خواهیم کرد که کسب و کارها آسیب نبینند از این رو ظرفیتهای لازم را در پلتفرمها و سکوهای داخلی فراهم میکنیم تا مردم برای برقراری ارتباطات خود به مشکل برخورد نکنند.
وی به کسبوکارها پیشنهاد کرد که بر فضاهایی که پایبند به قوانین کشور جمهوری اسلامیایران نیست، سرمایهگذاری نکنند.
زارعپور اما اشاره نکرد که کدام پلتفرمهای خارجی با پایبندی به قوانین کشور، در ایران فعالیت میکنند و اصولا ارتباط با افراد، مشتریان و کسبوکارهای خارجی روی پلتفرمهای محدود ایرانی چگونه ممکن خواهد بود.