بسیاری از رانندگانی که جریمه میشوند بر این باورند که مرتکب آن تخلف نشدهاند و صرفنظر از درست یا غلط بودن ادعای آنها، پیگیری و اعتراض به جرایم اشتباهی نیازمند طی فرآیندی است که میتوان با اقداماتی این جریمههای اشتباهی را به صفر رساند.
آیتیمن- جریمههای اشتباهی بعضاً گریبانگیر رانندگانی میشود که بهطور قطع بر این باورند مرتکب آن تخلف نشده و بهتبع آن، مستحقق جریمه اعمالشده نبودهاند.
بهکرّات شنیده و دیده شده است که بهطور مثال فلان راننده میگوید شب گذشته در یک جاده یا یک شهر جریمه شده در صورتی که اصلاً در محل اعمال جریمه، تردد و حضور نداشته است یا بهطور مثال گفته میشود که جریمه از نوع تسلیمی برای یک راننده اعمال شده است اما فرد مدعی میشود که اصلاً افسر پلیس راهور برای وی جریمهای اعمال نکرده و در اختیار راننده قرار نداده است.
بعضی از جریمههای اشتباهی که اخیراً بهکرّات گزارش شده است نیز بهدلیل عدم اتصال سامانه وزارت راه به پلیس صورت میگیرد و کسی نیز مسوولیت آن را گردن نمیگیرد! در اینگونه موارد، عوارض آزادراهی بهصورت الکترونیک توسط این سامانهها مانند “آنیرو” پرداخت شده است اما بهدلیل عدم اتصال بانک اطلاعات سامانههای مذکور با سامانههای پلیس راهور، جریمه عدم پرداخت عوارض الکترونیکی برای هموطنان لحاظ میشود!
سامانههای مذکور نیز در جواب کاربران میگویند که مشکل از طرف آنها نیست و متأسفانه تا امروز بهدلیل عدم وجود بانک اطلاعات مشترک بین سامانههای وزارت راه و پلیس راهور، کاربران قربانی و مجبور به پرداخت جریمههای تحمیلی میشوند!
در مواردی دیگر نیز زمان تعویض پلاک، خلافی و عوارض سالیانه شهرداری پرداخت و صفر میشود در صورتی که عوارضی مانند تردد داخل طرح ترافیک، پارک حاشیهای و آزادراهی بررسی نشده است و متأسفانه تسویه موارد مذکور اعمال نمیشود؛ در اینگونه موارد نیز بهدلیل عدم اتصال سامانه شهرداری و آزادراهی به سامانه پلیس، فرد خریدار پس از خرید خودرو، با حجمی از بدهی و جریمه مواجه میشود و زمان تردد آزادراهی و پرداخت عوارض آن یا پرداخت مبلغ پارک حاشیهای با مبالغی مواجه میشود که از قبل تسویه نشده است و بهنوعی به گردن خریدار میافتد.
نوع دیگری از این دست جریمهها، مربوط به خودروهای صفری است که از طریق تریلی از شهری به شهر دیگر جابهجا میشوند؛ در اینگونه موارد بعضاً دیده شده است راننده تریلی بهدلیل تخلفی همچون سرعت غیرمجاز جریمه شده است اما جریمه مذکور برای پلاک خودرویی لحاظ میشود که روی تریلی قرار دارد!
اعمال قطعی جریمههای رانندگی منوط به ارسال دو پیامک برای مالک آن وسیله نقلیه است؛ پیامک نخست بهمعنای جریمه قطعی نیست و در این پیامک ذکر میشود که تخلف احتمالی صورتگرفته در حال بررسی است و اگر پیامک دوم حاوی شناسه قبض و نرخ اعمال جریمه برای مالک ارسال شود، بدین معناست که دیگر اعمال جریمه بهصورت قطعی صورت گرفته است اما در بسیاری از موارد، پیامکهای مربوطه توسط سامانه پلیس برای مالکان وسایل نقلیه ارسال نمیشود!
اعمال جریمههای اشتباهی از این جهت اهمیت بیشتری پیدا میکند که افراد جریمهشده باید برای پیگیری و حذف جریمههای مذکور، وقت بگذارند و پیگیری حذف این جرائم اشتباهی فرایندی بسیار خستهکننده دارد که البته بسیاری از افرادی که اینگونه جرائم برایشان لحاظ میشود، از پیگیری برای حذف جریمه اشتباهی خود منصرف میشوند و جریمهها را میپردازند!
بههرحال در اعمال جریمههای اشتباهی، خطای انسانی یا سیستمی متصور است و پلیس نیز با هوشمندسازی تلاش دارد این خطاها به حداقل ممکن برسد که نمونه آن امکان مشاهده تصاویر دوربینها حین اعمال جریمه در اپلیکیشن «پلیس من» است.
کاربران میتوانند پس از بارگیری اپلیکیشن مذکور، نصب، ثبتنام، احراز هویت و ثبت شماره پلاک خودرو، با پرداخت مبلغی از امکانات متنوع این اپلیکیشن همچون دریافت خلافی استفاده کنند البته رؤیت تصاویر خلافی فعلاً مربوط به تصاویری است که توسط دوربینها ثبت شده است.
لذا اگر سامانههای مذکور مانند آنیرو وزارت راه یا شهرداری به سامانه پلیس متصل شوند، دیگر شاهد ثبت بخشی قابلتوجه از این جریمههای اشتباهی نخواهیم بود و به این ترتیب با اتصال سامانههای مذکور به یکدیگر، دیگر کاربران بهخاطر عدم پرداخت عوارض آزادراهی (با وجود پرداخت الکترونیکی) جریمه نخواهند شد همچنین مورد دیگر بحث تسویه عوارض شهرداری و آزادراهی در زمان تعویض پلاک است که باید مورد توجه قرار گیرد تا جریمهها به گردن خریدار نیفتد.
از طرفی دیگر راهحل پیگیری و رفع جریمه اشتباهی نیازمند حضور فرد معترض در دفاتر پلیس+10 یا مراکز اجرائیات پلیس راهور در استانها و شهرستانها است که میتوان با پیشبرد هوشمندسازی و امکان اعتراض به جریمهها بهصورت برخط یا استفاده از اپلیکیشنهایی همچون “پلیس من” در اعتراض به جریمههای اشتباهی، دردسرهای ناشی از پیگیری حذف جریمههای اشتباهی را به حداقل رساند.