رعایت الزام داشتن نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد) به عنوان مجوز فعالیت کسب و کارهای اینترنتی جهت دریافت درگاه پرداخت، در آذرماه امسال و پس از گذشت دو سال از تصویب آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی برای شرکتهای پرداختیار اجرایی و موجب اعتراض شرکتها و افراد فعال در بخش خصوصی شد. این الزام حتی در دیوان عدالت اداری نیز به چالش کشیده شد؛ اما رأی نهایی دیوان عدالت اداری با رد شکایت علیه اینماد، آن را منطبق بر الزامات مبارزه با پولشویی و جلوگیری از فرار مالیاتی به ویژه در مورد کسبوکارهای آنلاین عنوان کرده است.
آیتیمن- بنا به اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، طبق ماده ۱۰۳ آیین نامه اجرایی ماده ۱۴ الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب ۱۳۹۸، که مصوب شورای عالی پیشگیری و مقابله از جرائم پولشویی و تأمین مالی تروریسم بوده که پس از تأیید رییس قوه قضاییه به تصویب هیات وزیران رسیده است، به صراحت ارایه ابزار پذیرش مجازی (درگاه پرداخت) به کسبوکارهای اینترنتی، منوط به داشتن مجوز نماد اعتماد الکترونیکی شده است و در تبصره ۲ این ماده وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف شده وضعیت اعتباری اینماد (اعم از تعلیق، انقضا و ابطال) را به صورت سیستمی در اختیار بانک مرکزی قرار دهد. این بانک مکلف شده از ادامه ارایه خدمات به ابزار پذیرش مجازی جلوگیری کند.این مصوبه از بهمنماه ۱۳۹۸ در مورد شرکتهای خدمات پرداخت (PSP) اجرایی شد ولی در مورد شرکتهای پرداختیار، با توجه به شرایط خاص و لزوم ایجاد برخی زیرساختها، با یک سال فاصله از اواخر پارسال در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت. پس از برگزاری جلسات توجیهی متعدد با شرکتهای پرداختیار و تشکلهای بخش خصوصی و طراحی و پیاده سازی راهکارهای تسهیلگر به منظور رفع برخی نگرانیها به ویژه در مورد کسب و کارهای خرد و خانگی، بالاخره تیرماه امسال از طرف شرکت شاپرک به شرکتهای پرداختیار ابلاغ شد.
سابقه تلاش پرداختیارها برای لغو مصوبه
در این فاصله علاوه بر جلسات متعدد شرکتهای پرداختیار با اداره مبارزه با پولشویی و اداره بررسیهای حقوقی بانک مرکزی و ۲ نوبت تأیید موضوع طی استعلام مکتوب حقوقی، انجمن صنفی فین تک اقدام به مکاتبه با معاونت حقوقی ریاست جمهوری کرد که این معاونت نیز به صورت رسمی۱۷ شهریور ۱۴۰۰ الزام اینماد برای دریافت درگاه پرداخت اینترنتی را کاملاً قانونی و شامل تمامیشرکتهای خدمات پرداخت و پرداختیار اعلام نمود. بالاخره پس از مهلت مجدد برای ایجاد آمادگی شرکتهای پرداختیار، این الزام قانونی از سوم آذرماه برای شرکتهای پرداختیار نیز تنها در مورد درگاههای پرداخت جدید اجرایی شد.
با این همه، شش شرکت پرداختیار شامل شرکتهای همراه پرداز زرین (زرینپال)، مانا تدبیر آوا تک (پی پینگ)، راهکار نوین زیبال (زیبال)، تجارت الکترونیک ارسباران (وندار)، ایوان رایان پیام (جیبیت) و فناوری همراه همتا پردازش (باهمتا) با گرفتن وکیل به همراه برخی افراد حقیقی دیگر، طی پنج پرونده مستقل اقدام به شکایت علیه مصوبه مذکور کردند ولی دیوان عدالت اداری با رأی قطعی هیات تخصصی خود، حکم به رد شکایت آنها و قانونی بودن الزام اینماد برای دریافت درگاه پرداخت اینترنتی داد.
رد شکایت به دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری در رأی خود ضمن رد ادعای مطرح شده مبنی بر مغایرت الزام اینماد با برخی اصول قانون اساسی، سیاستهای کلی اقتصادی مقاومتی، برخی مواد قانون مدنی و ماده ۷ قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ در زمینه تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار و محدود شدن خلاقیت و حوزههای نوآوری در کسب و کارهای آنلاین، این الزام قانونی را منطبق بر الزامات مبارزه با پولشویی و جلوگیری از فرار مالیاتی و در راستای تحقق شفافیت اقتصادی به ویژه در مورد کسب و کارهای آنلاین و استفاده کنندگان از درگاههای پرداخت اینترنتی ذکر کرده است.همچنین، برخلاف ادعای مطرح شده مبنی بر محدود بودن مبنای قانونی اینماد به مصوبه مذکور، اصل الزام قانونی اینماد را منطبق بر مقررات خاص خود دانسته و مصوبه مذکور را یک آیین نامه اعلانی نسبت به الزام قانونی اینماد عنوان کرده است. بنابراین ضمن رد شکایت مطرح شده، الزام قانونی اینماد کاملاً موجه و قانونی تشخیص داده شده است.