کشورها سعی دارند با وضع قوانینی فعالیت اینفلوئنسرها را کنترل کنند. قانون حفاظت از اینفلوئنسرهای کودک در فرانسه و مقابله با تبلیغات پنهان در آلمان بخشی از تلاش دولتها در این حوزه است.
آیتیمن- با رشد و گسترش شبکههای اجتماعی، صنعت تبلیغات و بازاریابی نیز وارد عرصه جدیدی شده است. اکنون دیگر به جای بیلبوردهای تبلیغاتی و عکسهای پر رنگ و لعاب، اینفلوئنسری در نمایشگر کوچک موبایل محصول یا سرویسی را تبلیغ میکند و با یک پست در شبکه اجتماعی به جای جمعیتی چندهزار نفری در یک منطقه، میلیونها نفر را به استفاده از آن دعوت میکند. این درحالی است که حوزه مذکور بسیار نوپا است و قانونگذاران در سراسر دنیا در تکاپو هستند تا با وضع قوانینی اینفلوئنسرها و تأثیرات آنها بر جامعه را کنترل کنند. آنچه در زیر میخوانید بخشی از تلاش کشورهای مختلف برای کنترل وجوه مختلف فعالیت اینفلوئنسرها در شبکههای اجتماعی است:
فرانسه و قانونی برای کودک اینفلوئنسرها
در حال حاضر تعداد روزافزونی از کودکان زیر سن قانونی فالوئرهای زیادی در شبکههای اجتماعی مختلف از جمله اینستاگرام و یوتیوب دارند. آنها بیشتر اوقات فالوئرهایشان را به تماشای زندگی خانوادگی و مدرسه شأن دعوت میکنند و درباره موضوعات روزمره مختلف از قلدری گرفته تا موسیقی صحبت میکنند یا محصولاتی مانند بازیها و کالاهای بهداشتی و آرایشی را بررسی میکنند.
درآمد این اینفلوئنسرهای کوچک که گاهی اوقات سالانه به چند میلیون دلار میرسد، کارشناسان را نگران کرده است. زیرا ممکن است والدین به جای آنکه آنها را به تحصیل تشویق کنند به وقت گذرانی و پست محتوا در فضای آنلاین سوق دهند.
در همین راستا در سال ۲۰۲۰ میلادی قانون جدیدی برای محافظت از کودکان در فرانسه تصویب شد. این قانون شامل اقدامات امنیتی است که کودکان اینفلوئنسر را در بر میگیرد. همچنین طبق آن درآمد کودکان فعال در این عرصه تا سن ۱۶ سالگی در یک حساب بانکی جداگانه حفظ میشود تا دسترسی والدین به آن محدود شود.
علاوه برآن، طبق قانون مذکور هر شرکتی که بخواهد کودک اینفلوئنسر استخدام کند، موظف به دریافت اجازه از مقامات محلی است و در غیر اینصورت متخلف باید در دادگاه حاضر شود. در کنار این موارد، قانون جدید به کودک اینفلوئنسرها «حق فراموشی» میدهد. این بدان معنا است که پلتفرمهای اینترنتی ملزم هستند در صورت درخواست فرد محتوای مربوطه را پاک کنند. البته این قانون شامل تمام کودکانی که محتوای آنلاین پست میکنند، نمیشود و فقط عدهای را در بر میگیرد که مدت زمان زیادی را صرف این کار میکنند و فعالیت آنها را میتوان کار تجاری نامید.
اینفلوئنسرهای انگلیسی باید محتوای تبلیغاتی را مشخص کنند
در ژانویه ۲۰۱۹ میلادی قانونی در انگلیس تصویب شد که به موجب آن، اگر اینفلوئنسری برای بررسی کالا یا سرویسی در پستهایش، وجه یا پاداشی به هر شکل دریافت کند، باید مردم از آن آگاه باشند.
بنابراین آنها باید در این باره با فالوئرهایشان شفاف برخورد کنند. حتی اگر اینفلوئنسرها کالا یا سرویسی را به طور رایگان دریافت کنند نیز شامل این قانون میشوند. به طور خاص اینفلوئنسرها هنگام تگ کردن یک برند یا سرویس، ارائه لینک یا غیره باید محتوای تبلیغاتی را مشخص کنند.
اگر فردی فالوئرهایش را گمراه کند، قانون حمایت از مصرف کننده را نقض کرده و احتمالاً با اقدام قانونی اداره رقابت و بازارهای انگلیس(CMA) یا مقامات دیگر روبهرو میشود همچنین این اقدام ممکن است نقض قوانین تبلیغاتی نیز به حساب آید.
طبق قانون انگلیس، هر شکل از پاداش از جمله وجه نقد، هدایا به شکل سرویس و کالا یا وام برای یک محصول، حتی بدون آنکه فرد آن را درخواست کرده باشد، پرداخت به حساب میآید. از سوی دیگر آژانس استانداردهای تبلیغاتی انگلیس(ASA) نیز صفحه اینترنتی مخصوصی را در وب سایت خود افتتاح کرده که اینفلوئنسرهای متخلف را در آن معرفی میکند و به آنها هشدار میدهد اگر از قوانین پیروی نکنند با تحریمهایی روبهرو میشوند.
جریمه در انتظار اینفلوئنسرهای متخلف هندی
دولت هند در اوت ۲۰۱۹ میلادی قانون حفاظت از مصرف کننده را که در ۱۹۸۶ میلادی تصویب شده بود، اصلاح کرد. اگر این امر ثابت شود، اینفلوئنسر مذکور باید غرامتی تا یک میلیون روپیه پرداخت کند و افرادی که با نقض قانون این تخلف را تکرار کنند تا ۵ میلیون روپیه جریمه میشوند.
پس از معرفی قانون حمایت از مصرف کننده ۲۰۱۹، دولت هند در جایی احساس کرد که فقط معرفی قوانین مربوط به حمایت از منافع مصرف کننده به هیچ وجه کافی نیست. از این رو، وزارت امور مصرف کنندگان پیش نویسی را در مورد جلوگیری از تبلیغات گمراه کننده ارائه کرد. برخی از موارد این قانون عبارتند از: قبل از تبلیغ یک کالای خاص اینفلوئنسر باید از کیفیت، کمیت و صحت محصول اطمینان حاصل کند. اگر کالایی سلامت عمومیرا در مقیاس وسیع در معرض خطر قرار میدهد، باید هرگونه ادعا درباره آن با توجه به شواهد علمیبررسی شود. همچنین برای جلوگیری از شکایات قانونی بهتر است فرد ذکر کند تبلیغ مذکور یک شراکت است. از سوی دیگر شورای استانداردهای تبلیغات هند(ASCI) با در نظر گرفتن منافع مصرف کننده و دستیابی به شیوههای تبلیغاتی عادلانه دستورالعملی را تعیین کرد تا اینفلوئنسرها خود را با قانون هماهنگ کنند. این دستورالعمل شامل حال تولید کنندگان یا تهیه کنندگان سرویس، آژانسهای تبلیغاتی و اینفلوئنسرها میشود و در حقیقت تمام ارتباطات تبلیغاتی یا بازاریابی را بدون توجه به شکل، فرمت یا محل ارائه آن در بر میگیرد.
تصویب قانون برای مقابله با خود زشت انگاری در نروژ!
در ژوئن ۲۰۲۱ میلادی در نروژ نیز قانونی برای مقابله با تمام استانداردهای زیبایی غیر واقع بینانه در شبکههای اجتماعی وضع شد. این اقدام در جهت کنترل خود زشت انگاری ( body dysmorphia) در کشوراست و اصلاحاتی به قانون بازاریابی ۲۰۰۹ این کشور اضافه شده که طبق آن اینفلوئنسرها حق ندارند تصاویر دستکاری و ادیت شده از خودشان را در پستهای تبلیغی شبکههای اجتماعی و بدون اشاره به اصلاحات انجام شده، منتشر کنند. هرچند این اقدام با استقبال خوبی روبهرو شد اما از آنجایی که پلتفرمهایی مانند اینستاگرام و تیک تاک همچنان با رشد کاربر روبهرو هستند این سوال به و جود آمده که آیا چنین اقدامیکافی است یا خیر.
طبق اصلاحات اضافه شده توسط وزارت امور کودکان و خانواده نروژ که پارلمان نیز آن را تصویب کرده، هرگونه دستکاری سایز و شکل بدن یا پوست باید با برچسبهایی استانداردسازی شود که توسط دولت طراحی شده است.
این قانون در حقیقت افراد مشهور و سلبریتیهایی را هدف گرفته که هرگونه وجه یا مزایایی را جهت انتشار تبلیغ دریافت میکنند. تغییرات مذکور شامل استفاده از هر گونه فیلتری در تصاویر نیز میشود. افرادی که این قانون را نقض کنند با جریمههایی کلان و در برخی موارد حتی ممکن است با زندان روبهرو شوند.
مقابله آلمان با تبلیغات پنهان
آلمان نیز جزو کشورهایی است که اخیراً قوانینی برای اینفلوئنسرها وضع کرده است. بیشتر این قوانین مربوط به عدم برچسب زنی به پستهای تبلیغاتی در شبکههای اجتماعی است. پیش از این دادگاههای آلمانی تفسیری ناهماهنگی از الزامات برچسب زنی تبلیغات در محتوای شبکههای اجتماعی یا سفیران برندها داشتند. در همین راستا وزارت دادگستری و حمایت از مصرف کننده دولت فدرال آلمان وارد عمل شده است. این وزارتخانه پیشنهادی ارائه کرده تا الزامات قانونی برای متعادل سازی اینفلوئنسرها و پستهایشان وضع شود. البته این پیشنهادات هنوز به لایحه تبدیل نشده است.
تبلیغات رمزارز در اسپانیا قانونمند میشود
در همین راستا کمیسیون ملی بازار اوراق بهادار اسپانیا (CNMV) در ژانویه ۲۰۲۲ میلادی اعلام کرد افراد و شرکتها را ملزم میکند تا حداقل ۱۰ روز قبل از آغاز کمپین برای داراییهای رمزارزی به این مرجع اطلاع دهند.
قوانین مذکور شامل اینفلوئنسرهایی با بیش از ۱۰۰ هزار فالوئر میشود که برای ترویج رمزارز، دستمزد دریافت میکنند. این در حالی است که دریافت دستمزد در قبال تبلیغ رمزارز در سراسر جهان با انتقادات و حتی شکایتهایی روبهرو شده است. تبلیغ کنندگان رمزارز باید محتوای کمپین آتی خود را به CNMV ارائه دهند. همچنین آنها باید هشدارهایی درباره ریسکهای این حوزه را نیز در محتوای مذکور بگنجانند. قوانین طراحی شده به «کمیسیون ملی بازار اوراق بهادار اسپانیا» اجازه میدهد اکوسیستم بازاریابی در حوزه دارایی رمزارزی را رصد و تضمین کند افراد از ریسکهای آن آگاه باشند.
این سازمان قبلاً از شبکههای اجتماعی برای کنترل تب بازار رمزارز استفاده کرده بود. در نوامبر ۲۰۲۱ میلادی و هنگامی که اندرس اینستا (بازیکن حرفهای فوتبال) با اشتیاق زیاد مشغول تبلیغ صرافی رمزارز بینانس بود، «کمیسیون ملی بازار اوراق بهادار اسپانیا» در پاسخ به یکی از توئیتهای وی هشدار داد داراییهای رمزارز محصولاتی هستند که قانونی برایشان تعیین نشده و ریسک بالایی دارند.
فعالیت اینفلوئنسرها در چین
در این میان چین قوانین متعددی در خصوص اینفلوئنسرها دارد. به عنوان مثال کودکان کمتر از ۱۴ سال نمیتوانند به عنوان پشتیبان یک برند فعالیت یا محصولی را تبلیغ کنند. همچنین برند یا تبلیغ کننده باید اقدامات لازم را اتخاذ کند تا کودک زیر این سن در این حوزه فعالیت نداشته باشند. از سوی دیگر تبلیغ برخی محصولات در این کشور با محدودیتهایی روبهرو است. به عنوان مثال کالاهایی که در چین به عنوان محصولات آرایشی ثبت شدهاند را نمیتوان به عنوان محصولات مراقبتهای پزشکی از پوست ثبت کرد. علاوه بر این، هر آگهی برای درمان، دارو یا دستگاههای پزشکی نباید حاوی هیچ گونه ادعا یا تضمینی در مورد اثربخشی یا ایمنی یا هر گونه بیانیهای درباره میزان درمان یا اثربخشی، مقایسه با اثربخشی یا ایمنی سایر داروها یا دستگاههای پزشکی یا با سایر مؤسسات پزشکی، و تأییدیهها یا گواهیهای تبلیغاتی، و غیره باشد.
در اوت ۲۰۲۱ میلادی نیز خبرگزاری سی ان ان در گزارشی به پیشنهادات وزارت بازرگانی چین درباره استانداردهای صنعتی برای اینفلوئنسرهایی پرداخت که کالا و سرویس را در پلتفرمهای خرید آنلاین تبلیغ میکنند. این قوانین پیشنهادی جزئیات دقیقی درباره شیوه لباس پوشیدن و صحبت کردن اینفلوئنسرها جلوی دوربین را در بر دارد. علاوه بر آن دستورالعملی برای پلتفرمها نیز صادر شده است. براین اساس پلتفرمها باید به مشتریان اجازه دهند درباره محصول تبلیغ شده، نظر خود را اعلام کنند. این اظهار نظرها باید به طور عمومیمشخص باشد. یکی دیگر از موارد ذکر شده در این دستورالعمل آن است که اینفلوئنسر یا تبلیغ کننده باید طی برنامه معرفی کالا به زبان چینی صحبت و محصول را صادقانه معرفی کند. در صورتی که رفتار اینفلوئنسر برخلاف قوانین باشد، پلتفرم تجارت آنلاین باید به وی هشدار دهد یا او را تنبیه کند. اقدامات تنبیهی نیز شامل محدود کردن ترافیک فعالیتهای آنها، تعلیق همکاری با فرد خاطی یا حتی قرار دادن وی در فهرست سیاه است.