آی‌تی‌من- بر این اساس، نمایندگان پس از استماع نظرات مخالفان و موافقان این درخواست با  130 رای موافق 121 رای مخالف، 7 رای ممتنع از مجموع 262 نماینده حاضر در صحن علنی پارلمان با این درخواست مخالفت کردند و به این ترتیب این طرح طبق روال سابق در کمیسیون فرهنگی بررسی خواهد شد.

مخالفان و موافقان چه گفتند؟

پیش از رای گیری «روح اله عباس پور» در مخالفت با بررسی تقاضای عده‌ای از نمایندگان مجلس در مورد لغو رسیدگی به طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی گفت: اگر این طرح در صحن علنی بررسی شود تنها فرصت در اختیار دو نفر موافق و دو نفر مخالف قرار می‌گیرد و بسیاری از فرصت‌های بررسی از دست مجلس خارج می‌شود، اما با بررسی طرح در کمیسیون ویژه فرصت برای متخصصین این حوزه  فراهم خواهد شد.

وی با بیان اینکه اگر طرح در صحن علنی بررسی شود افراد متخصص نمی‌توانند اظهارنظر کنند، گفت: با بررسی طرح مذکور در کمیسیون مشترک همه منتقدان، موافقان و دانش‌آموختگان حوزه فضای مجازی می‌توانند نظرات خود را به صورت مبسوط اعلام کنند.

نماینده بوئین زهرا ادامه داد: در این طرح فیلترینگ و مسدودیتی وجود ندارد. در کشوری مانند آمریکا به عنوان تولیدکننده این گونه محتواها ۲۷۰ قانون وجود دارد و حتی در آلمان بر مبنای قوانین خود برای متخلفان در پلتفرم فیسبوک که مقررات را رعایت نمی‌کند جریمه ۴۵۰ دلاری در نظر گرفته است.

وی با بیان اینکه امروز گذرگاه امن مرزی نداریم و پلتفرم‌های خارجی سطح بندی برای ارایه خدمات رسانی را رعایت نمی‌کنند، گفت: در ماده ۱۳ طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی، کاربران فضای مجازی مورد توجه جدی قرار گرفته‌اند و برای آن‌ها صندوقی تشکیل می‌شود. کاربران امکان استفاده از خدمات این صندوق برای برگزاری کلاس و ارایه خدمات سالم به کودکان و نوجوانان را دارند.

عباس پور با تاکید بر اینکه اگر طرح مذکور براساس اصل ۸۵ بررسی شود، قانون به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و بعد از ۳ تا ۵ سال اگر اشکالاتی مشاهده کنیم مجددا طرح در صحن علنی بررسی می‌شود، گفت: همه محتوای این طرح امروز در قالب تصمیم گیری و تصمیم سازی شورای عالی فضای مجازی مورد توجه جدی قرار گرفته است.

وی ادامه داد: افرادی که در حوزه اقتصاد دیجیتال فعالیت می‌کنند گاهی مورد سرقت و حمله قرار می‌گیرند اما دستگاه قضایی نیز قوانین و مقررات مبنایی که بتواند براساس آن تصمیم گیری کند در اختیار ندارد. از طرفی پلت‌فرم‌های خارجی پاسخگو نیستند و سطح بندی ارایه خدمات را در ایران رعایت نمی‌کنند. اما برای کشورهای خود که حتی سکولار نیز هستند سطح بندی‌ها را برای گروه سنی کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان رعایت می‌کنند.

وی با بیان اینکه برخی افراد اعلام می‌کنند که با اجرای طرح صیانت از حریم کاربران فضای مجازی کسب و کارهای فعال در فضای مجازی تهدید می‌شود، گفت: نه تنها کسب وکارها در فضای مجازی با اجرای طرح مذکور تهدید نمی‌شوند بلکه برای ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر دانش آموخته فضای کسب وکار ایجاد می‌شود. همانگونه که در فضای واقعی و برای سرمایه گذاری به امنیت نیاز داریم در فضای مجازی نیز باید شرایط فراهم شود. در این طرح امنیت اقتصادی ایجاد شده است.

لازمه اجرای قانون وجود نمونه‌های داخلی باکیفیت است

محمدحسین فرهنگی در موافقت با طرح لغو بررسی گفت: اما موضوع این است که ساماندهی فضای مجازی از حقوق مردم است و از طرفی  بیان می‌شود که در حوزه جرائم رایانه‌ای قوانین کافی نداریم در حالی که این استدلال به هیچ وجه درست نیست.

وی با بیان وجود قانون تجارت الکترونیکی که بخشی از مواد آن مربوط به جرایم در این حوزه است، گفت: این قانون در سال ۱۳۸۲ به تصویب رسیده و دارای ۸۱ ماده است.

فرهنگی ادامه داد: همچنین قانون مستقل دیگری با عنوان قانون جرایم رایانه‌ای داریم که در سال ۱۳۸۷ به تصویب رسیده و موضوعاتی از قبیل کلاهبرداری و سوء استفاده از فضای مجازی در این قانون گنجانده شده است.

نماینده مردم تبریز گفت: همچنین قوانین دیگری مانند نحوه مجازات تخلفات فعالیت‌های غیرمجاز سمعی و بصری، وجود دارد بنابراین برای اینکه کسی بخواهد حقوق تضییع شده خود را در فضای مجازی احیا کند، قانون وجود دارد لذا نباید این موضوع به صورت شتابزده در یک کمیسیون با استفاده از اصل ۸۵ قانون اساسی مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه لازمه شکل‌گیری چنین قانونی وجود پیام‌رسان‌های داخلی باکیفیت است، اضافه کرد: وجود چنین پیام‌رسان‌هایی در کشور زمانبر است؛ ما در آستانه تشکیل دولت جدید هستیم که شاید قصد داشته باشد تصمیماتی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی بگیرد بنابراین باید اجازه دهیم نظرات کارشناسی توسط دولت جدید و وزارت ارتباطات جدید نیز واصل شود.

فرهنگی با بیان اینکه این طرح در چندین قالب، در ابتدا با ۲۰ ماده، در ادامه با ۳۴ ماده و اخیراً نیز در قالب ۳۷ ماده مطرح شده است، گفت: آیا درست است که پولی که از محل وصول عوارض مخابرات گرفته شود و قرار است برای توسعه مخابرات مناطق محروم استفاده شود، صرف ایجاد یک پلتفرم پیام‌رسان داخلی شود؟ آیا این محل مصرف، محل هزینه‌کرد درستی است؟

نماینده مردم تبریز در مجلس افزود: همچنین اگر راه‌حل‌های جدیدی برای توسعه پیام‌رسان‌های داخلی در بودجه در نظر گرفته شود، تصمیم درستی خواهد بود تا با این تصمیم علاوه بر حفظ اشتغال ۱.۵ میلیون شغل در فضای مجازی موجبات رشد پیام‌رسان‌های داخلی را نیز فراهم کند.

وی با بیان اینکه در حوزه خانوادگی، صنفی و قشری استفاده‌های فراوانی از پیام‌رسان‌های فعال فعلی صورت می‌گیرد، عنوان کرد: آیا تصمیم بررسی این طرح در قالب اصل ۸۵ مغایر با اصل تفکیک قوا نخواهد بود؟ آیا بسترهای اجرایی مورد نیاز برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است.

فرهنگی با یادآوری اینکه در ابتدای شروع به کار مجلس  یازدهم تأکید ویژه‌ای بر موضوع شفافیت بود، گفت: مطرح شدن این مسایل در صحن قابل ثبت و ضبط است اما آیا چنین امکانی در کمیسیون مشترک اصل ۸۵ امکانپذیر است حتی ممکن است تصمیماتی که در کمیسیون مشترک اتخاذ می‌شود با تصمیمات شورای عالی فضای مجازی که به دستور رهبری شکل گرفته مغایرت داشته باشد.

وی گفت: در صدر اصل ۸۵ قانون اساسی آمده است که اختیار قانونگذاری با نماینده بوده و قابل واگذاری به هیچ‌کس نیست و اصل ۸۵ یک استثنا است.

کمکی به بومی‌سازی پلت‌فرم‌های داخلی نشده است

مجتبی توانگر نیز به عنوان طراح طرح لغو بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی در فضای مجازی براساس اصل ۸۵ قانون اساسی گفت: آنچه در اصل ۸۵ پیش بینی شده مربوط به موارد ضروری است که اغلب دارای اهمیت بالایی است اما این طرح از حمایت کافی برخوردار نیست. از سویی دیگر این طرح هنوز ناپخته است و زندگی، آموزش و کسب و کار بخش قابل توجهی از جامعه تحت تاثیر این طرح قرار می‌گیرد.

نماینده مردم تهران افزود: این طرح به اعتماد بین مردم و نظام کمکی نمی‌کند و حتی پاسخگوی منویات رهبری نیست. همچنین در این طرح به توسعه و بومی‌سازی پلت‌فرم‌های داخلی کمک نشده و برای کاربران و کسب و کارها محدودیت و مانع ایجاد می‌کند. از طرفی امروز بسیاری از زمینه فناوری اطلاعات دچار تحریم‌های ظالمانه هستند و این طرح تحریم‌ها را تشدید می‌کند.

وی با بیان اینکه برخی از مواد این طرح خام و مخرب است  و سبب اخلال جدی در سازوکار حاکم بر فضای مجازی می‌شود، گفت: در این طرح حتی اهداف طراحان دلسوز آن نیز محقق نمی‌شود. این طرح منجر به فرار نخبگان از کشور می‌شود و اجرای کوتاه مدت آن نیز آثار زیان‌باری به دنبال دارد. مجلسی که شعار شفافیت را داد چرا می‌خواهد بررسی این طرح را در تاریکی پیش ببرد؟

توانگر با بیان اینکه  ساماندهی فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: اما این طرح ایراداتی دارد که نیاز به بازنگری اساسی است و اصلاح آن نیز نیاز به مشارکت تمام نمایندگان دارد و باید این طرح خارج از اصل ۸۵ و در صحن علنی مجلس شورای اسلامی‌بررسی شود.

توانگر در ادامه تاکید کرد: در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی‌که دو هفته پیش برگزار شد طراحان این طرح گفتند که مخالفان آن تحت تاثیر صهیونیست‌ها هستند، در حالی که بنده از عمق جان می‌گویم که ما حاضریم جان ناقابل خود را برای مبارزه با رژیم صهیونیستی فدا کنیم. طراحان این طرح گفتند که شورای عالی فضای مجازی با این طرح موافق است اما بنده سوال کردم و آنها این امر را رد کردند حتی سخنگوی شورای نگهبان نیز صراحتا اعلام کرد هیچ هماهنگی قبلی درباره طرح با آنها نشده است.

نمایندگان مراقب عملیات روانی دشمن باشند

رضاتقی پور نیز در مخالفت گفت: نگرانی از طرح کمیسیون فرهنگی با عملیات شناختی توسط دشمنان ایجاد و متاسفانه توسط برخی دوستان داخلی و همکاران تشدید شد. نمونه آن اظهارات طراحان لغو رسیدگی به این طرح براساس اصل ۸۵ بود که کار دشمنان را به نام دوستان نوشتند.

نماینده مردم تهران افزود: نمایندگان در مورد ضرورت اصل ۸۵ صحبت نکردند، بلکه همراه با عملیات شناختی دشمنان با اصل طرح مخالفت کردند و جزئیات آن را توضیح دادند. مشخص است که می‌خواهند مجلس را از حق قانونگذاری در حوزه فضای مجازی محروم کنند.

وی با بیان فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره فضای مجازی افزود: رهبر معظم انقلاب تاکید داشتند که مدیریت فضای مجازی جزو مسایل مهم است. که مسئله ای بلندمدت بوده و مساله‌ای کوتاه و میان مدت نیست، بلکه جزو مسایل نزدیک ما است و نباید آن را به سال آخر موکول کنیم و باید توجه کرد که دچار مسایل حاشیه‌ای، بی اهمیت، فرعی و بی اولویت نشویم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی‌یادآور شد: امروز فضای مجازی کشور اشغال شده است و باید قانونمند شود، چرا مخالف قانون هستید؟ چرا قانون گریزی می‌کنید و از قانون می‌ترسید؟ براساس قانون می‌خواهید منافع ملت را تامین و از کسب و کارها حمایت کنید. چرا از این طرح می‌ترسید؟

وی گفت: نمایندگان باید مراقب باشند که عملیات روانی دشمن تصمیم درست  آنها را عوض نکند. البته برخی می‌گویند می‌خواهید در مورد این طرح شتابزده عمل کنید، در حالی که در صحن محدودیت زمانی داریم و باید شتاب زده و سریع آن را بررسی کنیم، اما در کمیسیون با حضور متخصصان بررسی و پخته‌تر می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم که از ۹ کمیسیون تخصصی در کمیسیون مشترک حضور داشته باشند و همچنین نماینده معاون قوانین و شورای نگهبان نیز حضور پیدا کنند.

تقی پور با بیان اینکه نمایندگان نباید اجازه دهند جوسازی، فضاسازی و هوچی‌گری بر مطق غلبه کنند، گفت: دغدغه این طرح کسب و کارهاست و از روز گذشته نشست‌هایی را با صاحبان کسب و کارها برگزار کردیم و طبق روال مجلس طبیعی است که تمامی‌صنوف، انجمن‌ها و کارشناسان در کمیسیون تخصصی حضور یابند.

وی ادامه داد: کمیته فناوری اطلاعات مجلس و رییس آن که در کمیسیون صنایع حضور دارند، با اصل ۸۵ شدن طرح مخالف بودند، اما با توضیحات ارایه شده، امروز بیان کرد که بررسی این طرح در کمیسیون تخصصی عاقلانه‌تر است.

زمان مناسبی برای ارایه طرح نیست

عبدالناصر درخشان نیز به عنوان نماینده موافق طرح لغو رسیدگی به طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی گفت: روز گذشته بیش از ۵۸۸ نفر از هموطنان کشور بر اثر کرونا  فوت کردند. اکنون چنین موضوعاتی دارای اهمیت است و باید به آن پرداخت. البته منکر اهمیت فضای مجازی نیستیم ولی باید شرایط و موقعیت را در نظر گرفت.

نماینده مردم ایرانشهر با بیان اینکه بررسی این طرح یک کار تخصصی است، گفت: اگر این با حضور متخصصان، نخبگان مردمی‌و گلچین‌های مجلس در کمیسیونی مشترک بررسی شود، خلاف بحث شفافیت آرا است.

وی ادامه داد: برای جایگزینی جست‌وجوگرهای خارجی، جست‌وجوگر یوز ایجاد شد  اما اطلاعات این جست‌وجوگر برای سال ۲۰۰۷ است. از طرفی بسیاری از موضوعات اقتصادی امروز در پلتفرم‌های خارجی اجرا می‌شود و کودکان و نوجوانان ما برای آموزش به این پلتفرم‌ها وابسته شده‌اند البته موافق وجود فضای مجازی بدون ضابطه نیستیم و باید کنترل شود اما این اقدام باید به صورت کارشناسی و شفاف انجام شود.

درخشان با بیان اینکه بدسلیقگی‌هایی در خصوص زمان و موقعیت ارایه طرح صورت گرفته است، گفت: این موضوع در اوج وجود تنش‌ها و بحران‌های کشور و در زمانی که تمام مردم نگاهشان در این مسایل به مجلس دوخته شده بود، مطرح شد.

نماینده مردم ایرانشهر با بیان اینکه در صورت اتخاذ تصمیم غلط باید در تاریخ به مردم پاسخگو باشیم، گفت: امروز مردم آموزش، کسب و کار و زندگی خود را از طریق فضای مجازی مهیا می‌کنند پس چرا باید این فضا قطع شود.

وی اظهار کرد: امروز تمام مبادلات با کشورها از طریق فضای مجازی انجام شده و از روی میزان استفاده شهروندان از این فضا، بی‌سوادی و باسوادی آنها سنجیده می‌شود. مجلس نقطه امید مردم و متعلق به آنها است و قرار نیست تصمیمات خود را در فضایی به دور از چشم ملت بگیرند.

 

ITMen