آی‌تی‌من- اینترنت و فضای مجازی علاوه بر فرصت‌های بیشماری که دارد، تهدیدات متعددی را نیز به‌خصوص برای کودکان و نوجوانان می‌تواند به‌دنبال داشته باشد. طبق مطالعات انجام‌شده، استفاده بیش از حد کودکان و نوجوانان از گوشی همراه و تبلت عوارض و آسیب‌های مختلف جسمانی و فیزیکی به‌دنبال خواهد داشت که برخی از این عوارض عبارت است از:

ضعف بینایی
بررسی‌های جدید دانشمندان اروپایی نشان می‌دهد کار زیاد با تبلت به چشم کودکان آسیب‌های جدی وارد می‌کند و می‌تواند برای سیستم عصبی و چشمی کودکان بسیار مضر باشد. به‌گفته گری هیتینگ نویسنده ارشد سایت "AllAboutVision.com"، خستگی دیجیتالی چشم (Digital Eye Strain) که گاهی اوقات تحت عنوان سندروم بینایی کامپیوتری (computer vision syndrome) از آن یاد می‌شود، باعث آزردگی بسیاری می‌شود.

بر اساس گزارشی که در سال 2015 میلادی از سوی انجمن بینایی ایالات متحده آمریکا با عنوان «بینایی 20/20/20 است: از چشمانتان در برابر دستگاه‌های دیجیتالی محافظت نمایید» به چاپ رسید، 61 درصد از آمریکایی‌ها پس از استفاده درازمدت از دستگاه‌های الکترونیکی دچار خستگی چشم می‌شوند؛ به‌بیان دیگر تقریباً از هر سه آمریکایی، دو نفر را شامل می‌شود.

بروز مشکلات عصبی در کودکان
یکجانشینی و غافل شدن از بازی‌های کودکانه موجب بروز مشکلات عصبی در آنها می‌شود. کار زیاد با رایانه، تبلت، گوشی و حتی تماشای زیاد تلویزیون از فاصله نزدیک و مواجهه بیش از حد با منابع نوری باعث بروز این مشکل می‌شود.

انجمن متخصصین اطفال آمریکا نیز می‌گوید که کودکان پیش از دوسالگی نباید به هیچ نمایشگری نگاه کنند اما تقریباً 90 درصد کودکان تا قبل از دوسالگی به‌طور منظم تلویزیون نگاه می‌کنند؛ زمان مشاهده تلویزیون نیز به‌تدریج بیشتر می‌شود.

کاهش کیفیت خواب
مطالعات متعدد نشان داده است که افزایش استفاده از رسانه‌های اجتماعی و تجهیزاتی مانند تلفن، لپ‌تاپ و... قبل از خواب ارتباط معنی‌داری با کیفیت پایین خواب در جوانان و نوجوانان دارد. زمانی که افراد به گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های خود در تاریکی نگاه می‌کنند، طول موج کوتاه نور آبی منجر به تأخیر در ترشح ملاتونین می‌شود و پیرو آن، فرآیند خواب را سخت‌تر می‌کند. نویسنده ارشد این تحقیقات از دانشگاه هوستون گفت: «دستگاه‌های الکترونیکی نظیر تبلت و گوشی همراه سطح هورمون خواب را کاهش و کیفیت خواب را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند».

متخصصان دانشگاه هوستون در ادامه می‌گویند: «هزینه‌های پایین آمدن کیفیت خواب به‌خصوص در کودکان بسیار بیشتر از خستگی و خواب‌آلودگی است؛ عدم داشتن خواب منظم با خطر بالایی از افسردگی، چاقی، حمله قلبی، سکته مغزی و دیابت مرتبط است».

به‌وجودآوردن اختلالات ذهنی
به‌گفته محققان روسی، ارسال بیش از اندازه پیام کوتاه نوعی وسواس و اختلال ذهنی به‌دنبال دارد که متأسفانه نزد کاربران نوجوان بسیار رایج است. استفاده بیش از اندازه و غیرضروری از تلفن همراه برای کاربر استرس و پریشانی ذهنی پدید می‌آورد. این اختلالات به‌حدی است که نوعی بیماری روانی و عصبی براساس آن تعریف شده است و فرد مبتلا در طول روز چندین بار احساس می‌کند گوشی تلفن همراهش زنگ می‌خورد.

از سوی دیگر برخی اختلالات روانی به‌دلیل تماشای صحنه‌های نامناسب در برخی بازی‌ها، فیلم‌های بلوتوثی، فیلم‌های فضای مجازی و مطالب خاص از دیگر مواردی است که نباید از آن غافل شد.

منزوی‌شدن کودکان
روزنامه دیلی‌میل نوشت: «بازی با تبلت و گوشی همراه فرصت آموزش، خواندن، نوشتن و حتی اجتماعی شدن و برقراری ارتباط با دیگران را از کودکان سلب می‌کند». تمام روزهایی که می‌توانند بهترین گزینه‌های برقراری ارتباط کودکان با دیگران و ایجاد روابط اجتماعی مفید باشند، با بازی با وسایل الکترونیکی به هدر می‌روند.

چاقی کودکان
محققان آمریکایی با بررسی داده‌های بیش از هزار کودک چاق اظهار کردند: «با فراگیر شدن تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند چاقی کودکان بیش از قبل شیوع پیدا کرده است که در پی آن بیماری‌های متعدد دیگری نیز شکل می‌گیرند». زل‌‌زدن کودکان به صفحه نمایشگر وسایل الکترونیکی، نشستن‌های مداوم، بی‌تحرکی‌های زیاد، پایین آمدن کیفیت خواب و حتی غذا خوردن به‌هنگام بازی به چاقی کودکان دامن زده است.

تومور مغزی
متخصصان انگلیسی باور دارند که تومور مغزی در نوجوانی و بزرگسالی حاصل استفاده بی‌رویه کودکان از وسایل الکترونیکی است؛ یک مطالعه جامع بین‌المللی در سال 2011 نشان داد، میان استفاده از وسایل الکترونیکی و ابتلا به تومور مغزی در بزرگسالی ارتباط مستقیم وجود دارد. هرچه کودک بیشتر از وسایل الکترونیکی استفاده کند، احتمال آسیب دیدن او در بزرگسالی افزایش می‌یابد.

 آسیب‌های انگشت دست کودکان
آکادمی پزشکی اطفال آمریکا هشدار می‌دهد که استفاده طولانی ‌مدت از صفحات لمسی ابزارهای الکترونیکی به انگشت دست کودکان آسیب می‌زند؛ سرگرم شدن با تبلت و گوشی همراه فرصت بازی‌های معمولی را سلب می‌کند و به این ترتیب عضلات کودک روز به روز تحلیل می‌رود و به‌مروز زمان حرکاتش تأخیر بیشتری خواهند داشت.
 

ITMen