گوردون کوررا
شرکت سازنده این ابزار، یعنی گروه ان‌اس‌او، این اتهامات را رد می‌کند و می‌گوید که مشتریانش را با دقت فراوان می‌سنجد.

اما این مساله نشانه دیگری از فراگیری بیش از پیش فنون جاسوسی پیشرفته است، چیزی که در گذشته در اختیار تنها چند حکومت بود. این اتفاق نگاه ما به حریم خصوصی و امنیت در دنیای اینترنتی را به چالش می‌کشد.

در گذشته نه چندان دور، اگر یکی از سرویس‌های امنیتی می‌خواست از کارهای شما مطلع شود باید تلاش زیادی می‌کرد. شاید مجبور می‌شدند برای شنود مکالمات تلفنی شما مجوز بگیرند. یا در خانه شما دستگاه شنود نصب کنند. یا گروهی را مسوول تعقیب شما کنند.
کشف روابط و آگاهی از جزئیات زندگی شما مستلزم زمان و شکیبایی بود.


اما حالا، همه چیزی که شاید بخواهند بدانند - چه می‌گویید، کجا بوده‌اید، چه کسی را دیده‌اید، حتی به چه چیزهایی علاقه دارید - در وسیله‌ای که با خود حمل می‌کنیم یافت می‌شود.

می‌شود از راه دور به تلفن شما دسترسی پیدا کرد. حتی لازم نیست کسی به آن دست بزند. روح شما نیز خبردار نخواهد شد که دستیار دیجیتالی که قبلا یاور شما بود حالا به جاسوس شخص دیگری تبدیل شده است.

در گذشته تصور می‌شد که توان دسترسی از راه دور به آن تلفن فقط و فقط در اختیار چند حکومت است. اما توان جاسوسی و نظارتی پیشرفته حالا نه تنها در اختیار خیلی از کشورها است، بلکه اشخاص و گروه‌های کوچک نیز به آن دسترسی دارند.

ادوارد اسنودن، پیمانکار امنیتی سابق ایالات متحده، در سال ۲۰۱۳ نشان داد که سازمان‌‌های امنیتی این کشور و بریتانیا می‌توانند سامانه‌های مخابراتی جهانی را شنود کنند.


آن سازمان‌ها همیشه گفته‌اند که از این توانایی‌ها با نظارت و مجوزهای یک کشور دموکراتیک استفاده می‌کردند. این مجوزها در آن زمان ضعف‌های زیادی داشتند، ولی در بازبینی‌های بعدی تقویت شدند. البته اظهارات اسنودن باعث شد تا دیگر کشورها نیز به کارهایی که می‌شود کرد بیاندیشند. خیلی‌ها حریصانه دنبال دست یافتن به چنین توانایی‌هایی رفتند و گروه محدودی از شرکت‌ها که عمدتا هم تلاش کرده‌اند خیلی به چشم نیایند در صدد بوده‌اند که این توانایی‌ها را به آن‌ها بفروشند.

اسرائیل همیشه یکی از کشورهای دست اول در زمینه توانایی‌های جاسوسی و سایبری بوده و شرکت‌هایش، مانند گروه ان‌اس‌او، که غالبا توسط ماموران سابق اطلاعاتی تاسیس شده‌اند، یکی از بازیگران اصلی تجاری کردن این فنون بوده‌اند.

گروه ان‌اس‌او می‌گوید که جاسوس‌افزارهایش را فقط برای استفاده علیه مجرمان و تروریست‌های مهم می‌فروشد. اما مشکل تعریف از این دسته‌بندی‌ها است.

کشورهای بیشتر استبدادی مرتب ادعا می‌کنند که خبرنگاران، مخالفان و فعالان حقوق بشر مجرم و تهدیدی برای امنیت ملی محسوب می‌شوند و به همین خاطر باید تحت نظارت قرار بگیرند.

و در بسیاری از آن کشورها پاسخگویی و نظارت بر نحوه استفاده از این ابزارها یا بسیار محدود است یا اصلا وجود ندارد.

استفاده بیش از پیش از رمزگذاری انگیزه دولت‌ها برای رخنه به دستگاه‌های مردم را بیشتر کرده است. وقتی تماس تلفنی راه اصلی ارتباط بود، می‌شد به شرکت مخابرات دستور داد که گفت‌وگوها را شنود کند. ولی حالا در غالب گفت‌وگوها از رمزگذاری استفاده می‌شود، و برای این که بفهمید چه صحبت‌های می‌شود باید حتما به خود دستگاه رخنه کنید. در عین حال، اطلاعات بسیار گسترده‌تری نیز در این دستگاه‌ها وجود دارد.

بعضی حکومت‌ها در راه رسیدن به این هدف از شیوه‌های زیرکانه‌ای استفاده می‌کنند. یک نمونه اخیر عملیات مشترک آمریکا و استرالیا بود که در آن تلفن‌هایی به گروه‌های مجرم داده شد که آن‌ها فکر می‌کردند بسیار امن است، اما در واقعیت نیروهای انتظامی به آن‌ها دسترسی داشتند.

اما مساله فقط به این قبیل جاسوس‌افزارهای تلفنی محدود نمی‌شود. دیگر توانایی‌های اطلاعاتی پیشرفته نیز دارد به سرعت پخش می‌شود. حتی ابزارهای لازم برای مختل کردن یک کسب‌وکار اینترنتی هم به راحتی در دسترس است.

در گذشته، باج‌افزارها صرفا زمین بازی شبکه‌های خلافکار بود. حالا اما خدماتش را در دارک وب می‌فروشند.

شما صرفا کافی است بر سر بخشی از سود با آن‌ها به توافق برسید تا ابزارها را در اختیارتان بگذارند و حتی خدمات پشتیبانی و مشاوره نیز به شما بدهند، از جمله کمک‌های تلفنی در صورت بروز مشکل.

دیگر فنون - مانند ردگیری مکانی و پرونده‌سازی بر اساس فعالیت‌ها و رفتار مردم - که قبلا نیازمند دسترسی و مجوز تخصصی بودند حالا به صورت رایگان عرضه می‌شوند.

و البته وقتی درباره جاسوسی صحبت می‌کنیم دولت‌ها تنها بازیگران حاضر در صحنه نیستند.

موضوع دیگر کارهایی است که شرکت‌ها می‌توانند برای نظارت بر ما انجام دهند - نه لزوما با استفاده از این چنین جاسوس‌افزارهایی، بلکه از طریق یک اقتصاد نظارتی که در آن زندگی اینترنتی ما در شبکه‌های اجتماعی بررسی می‌شود تا بهتر بتوانند ما را به دیگر شرکت‌ها بفروشند.

چنین مجموعه بزرگی از داده نه تنها مورد استفاده شرکت‌ها است، بلکه هکرها هم می‌توانند آن را به سرقت ببرند و دولت‌ها هم برای دسترسی به آن تلاش کنند.

برخی از این توانایی‌ها حالا به فروش همگانی گذاشته شده‌اند. انواع دیگر جاسوس‌افزار برای فروش به افراد نگران و شکاک است که می‌خواهند از رفت‌وآمد اعضای خانواده خود خبر داشته باشند.

اگر همه این مسائل را کنار هم بگذاریم، متوجه می‌شویم که انگار داریم به دنیایی پا می‌گذاریم که در آن نه تنها همه ما می‌توانیم جاسوس باشیم، بلکه قربانی جاسوسی نیز باشیم.
گزارشگر امنیتی بی‌بی‌سی

ITMen