هر ساله سهم کارآفرینان پیشرو از تسهیلات و مشوقهای بودجهای در قوانین بودجه سنواتی منظور میشود و برنامههای تحت عنوان موضوع تولید و اشتغ
مصوبه جلسه 20/4/1400 هیات وزیران درباره سیاستهای اجرایی تشویق و حمایت از کارآفرینان پیشرو ابلاغ شد.
آیتیمن- بر اساس مصوبه مذکور، کارآفرین پیشرو به شخصی گفته میشود که که کسبوکار بنیانگذاری شده توسط او موجب ارتقای زنجیره ارزش صنعت مربوط خود شده و به سطح مشخصی از رشد شاخص ترکیبی اشتغال، فروش و صادرات دست یافته است. اولین (پیشرو بودن) میتواند در یکی از این زمینهها رخ دهد:
الف: تولید محصول یا خدمتی که موجب حداقل یک گام ارتقای شاخص پیچیدگی محصول (PCI) شود.
ب- دستیابی به بازارهای جدید و رقابتی
پ- دستیابی به نمانام (برند) فراملی.
ت- پیادهسازی سازوکارهایی در کل زنجیره ارزش که موجب ارتقای کیفیت یا کاهش هزینه کل زنجیره ارزش صنعت مربوط شود.
بر اساس سیاستهای تصویب شده، یک کمیته ناظر شکل خواهد گرفت که نظارت بر صحت فرآیندهای شناسایی و انتخاب کارآفرینان پیشرو و پیگیری اجرا و ارایه گزارش عملکرد سالانه این تصویبنامه را برعهده دارد این کمیته متشکل از نمایندگان وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صنعت، معدن و تجارت، امور اقتصادی و دارایی، جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، آموزش و پرورش به همراه سازمان برنامه و بودجه، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بانک مرکزی، سازمان ملی بهرهوری، اتاق بازرگانی، اتاق تعاون، اتاق اصناف و کانون عالی انجمنهای صنفی کارفرمایی خواهد بود.
همچنین هیاتهای تخصصی ارزیابی، متشکل از خبرگان بخشهای مختلف اقتصادی، صاحبنظران دانشگاهی و نمایندگان کمیته ناظر شکل خواهد گرفت که از طریق سازوکار شفاف، عادلانه و تخصصی مورد تایید کمیته ناظر، کارآفرینان پیشرو را ارزیابی میکند. ترکیب اعضای دبیرخانه و نحوه انتخاب نمایندگان هیاتهای مذکورنیز مطابق دستورالعمل اجرایی این تصویبنامه که به تصویب کمیته ناظر میرسد، تعیین میشود.
این سیاستهای اجرایی در 22 ماده تصویب و ابلاغ شده که ماده 2 تا 22 آن به این شرح است:
«ماده 2- کارآفرینان پیشرو به مدت سه سال از مشوقهای موضوع این تصویبنامه بهرهمند میشوند و استمرار بهرهمندی بعد از مدت مذکور، منوط به ارزیابی مجدد آنهاست.
ماده 3- در صورتی که کارآفرینان پیشرو به واسطه اظهارات و مدارک خلاف واقع مورد حمایت این تصویبنامه قرار گرفته و یا حمایتهای دریافتی را برای مقاصد دیگری غیر از مقاصد این تصویبنامه مصرف نمایند، کمیته ناظر ضمن محروم نمودن این افراد از بهرهمندی مجدد از حمایتهای یاد شده، برابر ضوابط و مقررات مربوط اقدام لازم را انجام خواهد داد.
ماده 4- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است در چهارچوب این تصویبنامه و دستورالعمل اجرایی آن و با استفاده از ظرفیت کارکنان موجود، کمیته ناظر و دبیرخانه آن را ذیل کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال تشکیل داده و ظرف دو ماه پس از تاریخ ابلاغ این تصویبنامه با همکاری دستگاههای عضو نسبت به انتخاب اعضای دبیرخانه، شرح وظایف و سازوکار اجرایی آن در قالب دستورالعمل اجرایی اقدام نماید.
ماده 5- دبیرخانه کمیته ناظر موظف است از طریق فراخوان عمومیاقدام به ثبتنام متقاضیان نموده و به منظور افزایش شفافیت، صورتجلسات کمیته ناظر، فهرست کامل کارآفرینان پیشرو، حمایتهای دریافت شده، آرا و نظرات کمیته ناظر و هیاتهای تخصصی ارزیابی و سایر اطلاعات مربوط را از طریق بستر فناورانه برخط (آنلاین) در معرض اطلاع عموم قرار دهد.
تبصره 1- دبیرخانه کمیته ناظر موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویبنامه با همکاری سایر دستگاههای عضو، بستر فناورانه برخط (آنلاین) موضوع این ماده را راهاندازی نماید.
تبصره 2- وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان تامین اجتماعی و سایر دستگاهها حسب مورد موظفند بستر ارایه دادههای مورد نیاز برای بررسی وضعیت شاخصهای رشد متقاضیان به سامانه کمیته ناظر را طبق قوانین و مقررات مربوط فراهم سازند.
ماده 6- دبیرخانه کمیته ناظر موظف است برای کارآفرینان پیشرو کارت شناسایی «کارآفرین پیشرو ملی» با قابلیت احراز هویت برخط (آنلاین) صادر نماید.
ماده 7- دبیرخانه کمیته ناظر موظف است جهت آگاهی کمیته ناظر از موانع پیش روی رشد کارآفرینان پیشرو، هر یک ماه یکبار، نشست مشترک کارآفرینان پیشرو، کمیته ناظر و نماینده ستاد تسهیل و رفع موانع تولید را برگزار کند.
ماده 8- دانشگاهها مجازند به کارآفرینان پیشرو با رعایت قوانین و مقررات مربوط، مدرک دکترای افتخاری اعطا نمایند.
ماده ۹- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظف است چهارچوبهای لازم برای همکاری و حضور کارآفرینان پیشرو در دانشگاهها، بدون در نظر گرفتن مدرک تحصیلی آنان، به عنوان مدرس یا استاد مدعو در حوزههای مرتبط با فعالیت کاری آنان با حوزههای کارآفرینی را با رعایت قوانین و مقررات مربوط فراهم نماید.
ماده ۱۰- هر ساله سهم کارآفرینان پیشرو از تسهیلات و مشوقهای بودجهای در قوانین بودجه سنواتی منظور میشود و برنامههای تحت عنوان موضوع تولید و اشتغال، با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه کشور تعیین خواهد شد.
ماده ۱۱- صندوقهای ضمانت دولتی موظفند در صورت تصویب در اركان ذی صلاح صندوق، درصدی از ظرفیت خود را به ضمانت تسهیلات مربوط به طرحهای سرمایه گذاری و یا سرمایه در گردش مورد نیاز در دست اجرای کارآفرینان پیشرو که به تصویب بانکها با مؤسسات اعتباری میرسد تخصيص دهند، مشروط بر اینکه اقساط سررسید گذشته قبلی آنها بیش از بیست و پنج درصد (۲۵%) مبلغ تسهیلات درخواستی نباشد.
تبصره- ضمانت نامه قابل صدور، حسب درخواست کارآفرین پیشرو تا مبلغ پانصد میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۵۰۰) ریال میباشد. این مبلغ سالانه به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، توسط کمیته ناظر بازنگری میشود.
ماده ۱۲- صندوقهای ضمانت موظفند متناسب با نتیجه اعتبارسنجی به عمل آمده از خریداران خارجی، مطالبات کارآفرینان پیشرو از خریداران خارجی را تحت پوشش بیمه اعتباری قرار دهند.
ماده ۱۳- بانک مرکزی جمهوری اسلامیایران با تأکید بر اعتبار سنجی، سازوکار اجرایی لازم جهت پذیرش محصول زیر کلید تحت مالکیت کارآفرینان پیشرو، قرارداد خرید مواد اوليه و قرارداد فروش محصول در اتصال به شرکتهای بین المللی را به عنوان ضمانت بانکی فراهم مینماید.
ماده ۱۴- گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است ورود مواد اولیه و تجهیزات فناورانه مرتبط با فعالیتهای اصلی کارآفرینان پیشرو را با تأیید دستگاه تخصصی مربوط و احراز شرایط مربوط مشمول تسهیل تشریفات گمرکی نظیر هدایت کالا در مسیر سبز گمرکی، اجازه ورود موقت و ترخیص با پته گمرکی (کالای غیر تجاری) قرار دهد. کارآفرینان پیشرو بعد از احراز شرایط جزو فعالان اقتصادی مجاز گمرگ شناخته میشوند.
ماده ۱۵- دبیرخانه کمیته ناظر مکلف است با استناد به ماده (۴) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، جهت بهرهمندی کارآفرینان پیشرو از اعتبارات بودجههای سنواتی برای پروژههای تحقیقاتی با ارتقای وضعیت محیط زیستی واحدهای تولیدی خود تا سقف پنجاه درصد (۵۰٪)، پیگیریهای لازم را به عمل آورد.
ماده ۱۶- دبیرخانه کمیته ناظر مکلف است پیگیریهای لازم جهت بهرهمندی کارآفرینان پیشرو از مزایای موضوع بند (ب) ماده (۳۱) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، مبنی بر افزایش مدت زمان معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی و خدماتی دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل، مشروط بر اینکه که در دوره معافیت هر سال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل پنجاه درصد (۵۰) افزایش دهنده را به عمل آورد.
ماده ۱۷- با استناد به ماده (۴) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، واحدهای تولیدی و صنعتی کارآفرینان پیشرو که دارای بخش تحقیقات و توسعه هستند در صورتی که ماهیت آن بخش به تأیید شورای پژوهشهای علمیکشور رسیده باشد و با تابید وزارت صنعت، معدن و تجارت و کمیته ناظر، میتوانند حداکثر تا پنجاه درصد (۵۰٪) از دو در هزار فروش خود را برای انجام تحقیقات کاربردی و توسعهای خود هزینه و مشمول مالیات صفر موضوع ماده (۱۳۲) قانون مالیاتهای مستقیم شوند.
ماده ۱۸- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است از طریق سازمانها و شرکتهای وابسته و با رعایت آیین نامه اجرایی ماده (۴۴) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور موضوع تصویب نامه شماره ۷۳۳۱۸ت ۵۲۲۳۶ه مورخ ۱۳۹۴/۶/۸ در صندوق پژوهش و فناوری کارآفرینان پیشرو که با هدف دسترسی کارآفرینان پیشرو به منابع دانش فناورانه (Know-How) خارج از کشور (نظير فناور (تکنولوژیست)، مشاور و نظایر آن) و استانداردها و آزمایشگاههای فنی بینالمللی و با سرمایه حداقل یک هزار میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۱۰۰۰) ریال از محل اعتبارات مصوب مربوط بودجه سالانه و با مشارکت بخش غیردولتی تشکیل میشود، مشارکت نماید. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمانها و شرکتهای تابع آن مجازند از محل وجوه اداره شده در اختیار، در تأمین منابع مالی صندوق مزبور و بر اساس ماده (۶) آیین نامه اجرایی یادشده تا سقف چهل و نه درصد (۴۹) مشارکت نمایند. سازوکار بهرهمندی کار آفرینان پیشرو از صندوق مزبور در دستورالعمل اجرایی این تصویب نامه تعیین میشود.
ماده ۱۹- به منظور اتصال کارآفرینان پیشرو به کارآفرینان، بازار و سرمایه گذاران بین المللی وزارت امور خارجه موظف است به استناد مواد (۹) و (۱۰) قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، فرآیند دریافت و صدور روادید برای کار آفرینان پیشرو در سفرهای تجاری و حضور آنها به عنوان گروه همراه اقتصادی در سفرهای دیپلماسی را تسهیل و در فعالیتها و دعاوی بین المللی آنها حمایتهای حقوقی را به عمل آورد.
ماده ۲۰- کارآفرینان پیشرو در اولویت فهرست تأمین کننده/ مزایدهگر/ مناقصهگر سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) قرار میگیرند.
ماده ۲۱- معاونت علمی و فناوری رییس جمهور موظف است با هدف رفع نیازهای فناورانه کارآفرینان پیشرو، مشوقهای لازم جهت ارتقای همکاری آنها با شرکتها و مؤسسات دانش بنیان را طراحی و اجرا نماید.
ماده ۲۲- کارآفرینان پیشرو میتواند یکی از فعالیتهای زیر را به عنوان مسوولیت اجتماعی، با رعایت قوانین و مقررات مربوط بر عهده بگیرند:
١- راه اندازی مرکز نوآوری، باشگاه کارآفرینان نوجوان، مراکز رشد کارآفرینی با باشگاه صادرات در منطقه خود.
٢- تاسیس شتاب دهنده و صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر شرکتی در حوزه تخصصی خود، جهت شتابدهی، پرورش و رشد گروههای جوان دارای ظرفیت بالا.
۳- راه اندازی کافه کار آفرینی در زیست بوم (اکوسیستم) پیرامونی خود با هدف:
الف - اتصال زیست بوم منطقه به دانش خارجی
ب - انتقال و بسط تجربه، یادگیری و دانش (از جمله فناورانه دانش و بازار) بین بازیگران زیست بوم
پ - بسترسازی برای گفتوگوی سیاست گذاران منطقهای و بازیگران زیست بوم
ت - تعریف کار جمعی میان بازیگران زیست بومی
۴- اجرای فعالیتهای سبز و دوستدار محیط زیست در زنجیره فعالیتهای اصلی و محیط پیرامونی کارآفرین پیشرو با تأیید سازمان حفاظت محیط زیست.»