با توجه به اخبار متعدد از گرایش سریع و گسترده به سمت خرید و فروش انواع ارزهای مجازی در کشور، روز قبل علاوه بر رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، دو نهاد مسوول و سیاستگذار در حوزه فضای مجازی و عرصه پولی و بانکی، مواضع فعلی کشور در خصوص این موضوع را اعلام کردند که به موجب آن هر گونه خرید و فروش انواع ارز و همچین سایتها و بسترهای عرضهکننده آن غیرقانونی است.
آیتیمن- در این خصوص محمدرضا مانی یکتا، معاون اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی گفت: بر اساس قانون شورای عالی مبارزه با پولشویی و مصوبه هیئت دولت در سال ۹۸ مبادله رمز ارزها در کشور ممنوع است.
وی در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: مردم بدانند خطرهای این رمز ارزها بسیار زیاد است و پروندههای بسیاری در زمینه کلاهبرداری، سرقت از کیف پول و مسدود شدن کیف پول رمز ارزها تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه در موضوع رمز ارزها با یک پدیده روبرو هستیم که اثر آن در کشورها یکنواخت نیست گفت: هیچ پشتوانه دولتی و حاکمیتی در دنیا برای رمز ارزها وجود ندارد و به این علت مبادلات جهانی آن از سال ۲۰۱۶ افزایش نداشته است.
معاون اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی افزود: در سال ۲۰۱۶ میزان مبادلات روزانه رمز ارزها ۱۳۰ میلیارد دلار بوده که همچنان این رقم حفظ شده است و به دلیل غیر مجاز بودن این حوزه برآورد دقیقی از مبادلات آن در کشور وجود ندارد.
مانی یکتا گفت: البته میزان مبادلات رمز ارزها قابل مقایسه با بازارهای دیگر مانند سهام و طلا نیست.
وی افزود: ۶ هزار رمز ارز در دنیا وجود دارد که ۶۰ درصد سهم این بازار در اختیار بیتکوین است.
معاون اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی گفت: به علت پشتوانه نداشتن رمز ارزها نوسانات قابل ملاحظهای در حد ۱۵ تا ۲۰ درصد در روز برای آن وجود دارد.
مانی یکتا افزود: به عنوان نمونه در سال ۲۰۱۶ بیتکوین ۲۰ هزار دلار افزایش قیمت داشت، اما در چند ساعت بهای آن کاهش بسیار زیادی داشت.
وی گفت: شبکه تراکنشهای بیتکوین کامل شفاف است، اما برعکس بازارهای سرمایهای در فضای مبادلات رمز ارزها نهاد ناظری وجود ندارد و عرضه گسترده و ناگهانی آن موجب افزایش یا کاهش شدید قیمت رمز ارزها میشود.
به گزارش فارس معاون اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی با بیان اینکه آینده رمز ارزها قابل تحلیل نیست افزود: حدود سه و نیم درصد از کل قدرت پردازش شبکه بیتکوین جهانی در کشور ماست و چون ملاحظات گستردهای دارد و میزان تولید رمز ارزها بر اساس قدرت شبکه مشخص میشود میزان استخراج آن پرنوسان و متغیر است.
یکتا گفت: دستورالعمل استخراج کنندگان رسمیرمز ارزها و صرافیهای مجاز این هفته در بانک مرکزی نهایی شد و نام صرافیهای مجاز در اختیار استخراج کنندگان رسمیرمز ارزها قرار میگیرد.
عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی نیز در مصاحبهای که در این برنامه پخش شد گفت: براساس نظر کارگروهی، در مصوبه هیئت وزیران مبنی بر غیر مجاز بودن مبادلات رمز ارزها اصلاحاتی انجام و قرار شد کسانی که رسمیرمز ارز استخراج میکنند بتوانند برای واردات از آن استفاده کنند.
وی افزود: بنابراین مقررات آن را آماده و به زودی چند صرافی مشخص میکنیم تا ثبت سفارشهایی که به صرافیها داده میشوند بتوانند برای واردات از طریق رمز ارزها، تأمین ارز کنند.
همتی گفت: خرید و فروش رمز ارزها فقط برای کسانی است که رسمیتولید میکنند و فقط باید برای واردات کالا از آن استفاده شود و مبادله رمز ارزها بین یکدیگر مجاز نیست.
طرح مجلس در راه است
محمدرضا پورابراهیمیرییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامینیز دراین برنامه گفت: مجلس از دو سال پیش به موضوع رمز ارزها وارد شد و نشستهایی با دستگاههای مختلف از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت نیرو برگزار کرده است.
وی افزود: موضوع رمز ارزها در مجلس یازدهم نیز در دستور کار قرار گرفته است و گزارش جمع بندی نشستها با دستگاههای مختلف در صحن علنی مجلس است و تصمیم داریم همه دستگاهها با بستر شفاف و ضابطهمند کردن رمز ارزها آن را در اختیار اقتصاد ملی قرار دهند.
پورابراهیمیگفت: اعتقاد داریم در شرایط کنونی این ظرفیت به رقع محدودیتهای تحریمیو ارز آوری برای کشور با استفاده از ظرفیت انرژی کمک میکند.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامیافزود: بانک مرکزی اخیراً اقداماتی برای مدیریت فضای رمز ارزها انجام داده است، اما از مردم میخواهیم به هیچ وجه وارد حوزه رمز ارزها نشوند.
وی گفت: جمع بندی تصمیمات درباره رمز ارزها را به زودی در کمیسیون اقتصادی مجلس نهایی میکنیم.
محسن رضایی کارشناس اقتصاد دیجیتال نیز در این برنامه با بیان تاریخچهای از شکل گیری رمز ارزها گفت: صاحبان رمز ارزها اعتقاد دارند دولت و بانکها نباید در خلق پول و تراکنشها دخالت کنند و در این حوزه صاحب حساب و مشخصات حساب، مقصد نامشخص است.
وی افزود: قیمت رمز ارزها بر اساس تقاضا شکل میگیرد و اعتباری است.
رضایی با بیان اینکه بیشتر کشورها در زمینه رمز ارزها یا سکوت یا آن را ممنوع کرده اند گفت: کشوری که رمز ارزها را قانونی اعلام کرده باشد وجود ندارد و، چون رمز ارزها پشتوانه دولتی ندارند و نوسانات قیمت آنها نیز بسیار زیاد است.
این کارشناس اقتصاد دیجیتال افزود: تحلیلها در رمز ارزها امکان پذیر و قابل اعتنا نیست و جایی برای شکایت از کلاهبرداریها در این حوزه وجود ندارد.
وی گفت: ۴ تا ۶ هزار ارز دیجیتال در دنیا وجود دارد که هیچکس نمیتواند درباره افزایش یا کاهش بهای آنها در آینده اظهار نظر کند.
احتمال تحریم و بلوکه شدن وجود دارد
رضایی گفت: ریسک بازار رمز ارزها فقط در نوسان قیمت نیست بلکه به دلیل تحریمهای ایران ممکن است کیف پولی که در آن رمز ارزها را قرار داده ایم بلوکه شود و از بین برود.
این کارشناس اقتصاد دیجیتال افزود: در زمینه ساماندهی صرافیها برای رمز ارزها قانونی وجود ندارد و شبکه ملی اطلاعات نیز برای ساماندهی سایتهایی که در کشور فعالند راهاندازی نشد بنابراین مردم نمیتوانند معتبر بودن یا نبودن سایتها را در بخش رمز ارزها تشخیص دهند البته اگر سایتی معتبر نیز باشد به دلیل تحریمها هر لحظه امکان مسدود شدن حساب وجود دارد.
وی گفت: نظارتی روی کانالهای تلگرامیکه رمز ارزها را تبلیغ میکنند وجود ندارد.
رضایی افزود: تا موضوعی در کشور به تهدید و بحران تبدیل نشود درباره آن چاره اندیشی نمیکنیم و اکنون که مردم به دلیل نا امیدی از بورس به سمت رمز ارزها رفته اند هیچ سیاست گذاری در این عرصه وجود ندارد.
حسین خسروپور کارشناس ارزهای دیجیتال نیز در این برنامه گفت: به دلیل غیر قانونی بودن رمز ارزها در کشور میزان مبادله آن در کشور قابل رصد نیست، اما بر اساس تراکنشها از فروردین سال ۹۸ تا فروردین سال ۹۹، سی و هفت هزار میلیارد ریال مبادله رمز ارزها در کشور اتفاق افتاده است.
وی افزود: در سال ۹۶ بهای بیتکوین از ۲۰ هزار دلار به ۵ هزار دلار کاهش داشت که نشان میدهد این عرصه به ویژه برای کسانی که سواد دیجیتالی ندارند بسیار خطرناک است.
خسروپور گفت: رفتار شبکه جهانی ارزهای دیجیتال مانند نهادهای بورسی است، اما آینده رمز ارزها به دلیل شدید بودن نوسانات آن حداکثر ۳۰ تا ۴۰ درصد قابل پیش بینی است.
سایتهای تبادل رمزارز مجوز ندارند
مرکز ملی فضای مجازی هم با انتشار اطلاعیهای در سایت این مرکز، ضمن هشدار به مشکلات وتبعات معاملات انواع رمزارز در کشور، وجود سایتهای معاملهگر را غیرقانونی اعلام کرد. در اطلاعیه این مرکز آمده است: با توجه به عرضه انواع رمزارزها در فضای مجازی و مواجه شدن بسیاری از افراد با تبعات منفی و مشکلات متعدد بوجودآمده دراین زمینه، به اطلاع میرساند این نوع شبه داراییها از هیچ گونه پشتوانه و تضمینی برخوردار نیستند و علاوه برآن بطور دائم دچار نوسانات قیمتی خارج از مناسبات اقتصادی متعارف شده و بیم ازدست رفتن ثروت و دارایی خریداران همواره وجود دارد.
مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد، درکنار این موارد گزارشهای فراوانی از طرف مردم و نهادهای نظارتی در زمینه سرقت و کلاهبرداری در این بازار وجود دارد که بررسی آنها مویّد سیر صعودی فعالیتهای مجرمانه در این خصوص است. حضور بازیگران و عوامل فعال ناشناخته و غیرقابل شناسایی در بازار خرید و فروش این نوع شبه داراییهای فاقد پشتوانه، موجب شده است که این فضای خرید و فروش بسیار غیرقابل اعتماد بوده و قدرت هرگونه پیگیری برای جبران زیانهای احتمالی و ارایه اسناد و ادله، از نهادهای حمایتی و صیانتی مرتبط با حفظ حقوق مردم سلب شده است.
شرایط فعالیت در بازار این نوع ارزهای دیجیتالی شفاف نیست و علاوه بر خروج سرمایه از کشور، هیچ نشانهای از وجود سازوکارهای حفظ داراییهای مردم توسط گردانندگان پشت پرده آنها ارایه نشده است. از اینرو اکیداً توصیه میشود همگان در این زمینه احتیاطهای لازم را بخرج داده و در دام تبلیغات سوداگران این بازار غیرشفاف نیفتند. تجربه از دسترفتن داراییهای مردم در جریانهای مشابه مانند شبکههای هرمیدر کشور و دنیا وجود دارد و انتظار میرود همه نهادها و صاحبان رسانه، مسوولانه نسبت به آگاهی بخشی صحیح به شهروندان عزیر تلاش نمایند.
در این زمینه تاکید میکند تاکنون هیچگونه تصمیمیبرای اعطای مجوز به درگاهها و سایتهای فعال خرید و فروش رمزارزها و بیتکوین در کشور گرفته نشده است و لازم است همگان مراقبتهای لازم در این خصوص را بعمل آورند.